Συμφωνία των Πρεσπών: Τρία χρόνια μετά, οι μνήμες του διχασμού κινδυνεύουν να ζωντανέψουν ξανά

Τρία χρόνια πέρασαν από την ημέρα που οι τότε υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της (μέχρι τότε) ΠΓΔΜ υπέγραφαν στη Μεγάλη Πρέσπα την ομώνυμη συμφωνία, με τη γειτονική χώρα να μετονομάζεται και επίσημα σε Βόρεια Μακεδονία.

Αποτέλεσμα εντατικών διαπραγματεύσεων τόσο μεταξύ του Νίκου Κοτζιά και του Νικολά Ντιμιτρόφ, όσο και μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Ζόραν Ζάεφ, η περίφημη Συμφωνία των Πρεσπών, έφερε πλείστες αντιδράσεις τόσο στη χώρα μας, όσο και στη Βόρεια Μακεδονία. Ακόμα και τη στιγμή της υπογραφής, επεισόδια λάμβαναν χώρα στο χωριό Πισοδέρι της Φλώρινας και ορισμένοι – μετερχόμενοι της αγαπημένης τους ασχολίας, αυτή της διάδοσης fake news- έκαναν λόγο μέχρι και για την ύπαρξη νεκρού κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων.

Ήταν τότε που μέρος της Νέας Δημοκρατίας, επιχειρώντας να καβαλήσει το κύμα των αντιδράσεων και της έξαρσης του εθνικού συναισθήματος μερίδας κόσμου για τον οποίο το «Μακεδονικό» είναι εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα, ανέπτυξε έναν λόγο που ορισμένοι θα τον χαρακτήριζαν ακραίο μέχρι και διχαστικό.

Για να μην αναφερθούμε στους κάθε λογής προβοκάτορες, κουκουλοφόρους του διαδικτύου και όχι μόνο, που εκτόξευαν απειλές κατά υπουργών – π.χ. οι σφαίρες στο Νίκο Κοτζιά- ή βουλευτών που είχαν υπερψηφίσει τη συμφωνία ή ακόμα – ακόμα και σε βουλευτές της Χρυσής Αυγής, όπως ο Κωνσταντίνος Μπαρμπαρούσης ο οποίος είχε καλέσει από το βήμα της Βουλής σε… πραξικόπημα για να μην περάσει η συμφωνία.

Η αλήθεια είναι πως η χώρα βίωσε έναν διχασμό πρωτόγνωρο, μεγαλύτερο και πιο επικίνδυνο ακόμα και από την περίοδο των μνημονίων. Αυτή η κατάσταση δεν προήλθε μόνο από τους πατριδοκάπηλους που επιχείρησαν να εκμεταλλευτούν τις πατριωτικές ανησυχίες μιας μεγάλης μερίδας του κόσμου. Είναι απότοκο και των άτσαλων χειρισμών της τότε ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, που στη βιασύνη της να αδράξει μια – ιστορική όπως αποδείχθηκε- ευκαιρία, δεν επικοινώνησε όσο θα έπρεπε τις θετικές πτυχές της συμφωνίας, δεν ξεκίνησε μια πλατιά διαβούλευση με άλλα κόμματα και δεν κατάφερε να περιορίσει εγκαίρως τον συγκυβερνήτη Πάνο Καμμένο, ο οποίος εξέφρασε εγκαίρως τις κάθετες διαφωνίες του. Για πολλούς μήνες στην τότε κυβέρνηση επικρατούσαν δύο γραμμές, οι οποίες και έριχναν νερό στο μύλο των αντιδράσεων.

Όμως, τα χρόνια πέρασαν, η κυβέρνηση άλλαξε και η Συμφωνία έχει μείνει άθικτη παρά τα αρκετά η αλήθεια είναι, προβλήματα στην εφαρμογή της, αλλά και τις παραφωνίες της γείτονος, όπως με τις φανέλες της εθνικής της Βόρειας Μακεδονίας στο Euro: Πλέον πρωθυπουργός είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος όχι μόνο δεν έκανε βήματα προς την αλλαγή των όσων συνομολογήθηκαν, αλλά και αποδεικνύεται ένας από τους καλύτερους συμμάχους του Ζόραν Ζάεφ στα Βαλκάνια, με τελευταίο παράδειγμα τη δωρεά 20.000 δόσεων του εμβολίου της AstraZeneca στην Βόρεια Μακεδονία.

Όμως ο κ. Μητσοτάκης αργά ή γρήγορα θα βρεθεί αντιμέτωπος με τα φαντάσματα του πρόσφατου παρελθόντος. Οι «Μακεδονομάχοι» στο κόμμα του – που νιώθουν προδομένοι από τη στάση του πρωθυπουργού- καραδοκούν. Περιμένουν την ψηφοφορία για την κύρωση των μνημονίων συνεργασίας με τη γειτονική χώρα που απορρέουν από τη Συμφωνία, ώστε να καταγραφεί η διαφωνία τους. Και είναι βέβαιο πως οι μνήμες του διχασμού που πέρασε η χώρα την περίοδο 2017 – 2018 θα ζωντανέψουν πάλι, θέτοντας σε κίνδυνο την κυβερνητική σταθερότητα, παρότι θεωρείται περίπου βέβαιο πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα υπερψηφίσει.