Οργανα και εργαλεία

Από το ελληνικό σχολείο αποφοιτούν πάσχοντας από οξεία λεξιπενία. Στα πανεπιστήµια του εξωτερικού έρχονται σε επαφή µε στοιχειώδεις έννοιες, τις οποίες δεν γνωρίζουν στη γλώσσα τους. Οταν επιστρέφουν στην Ελλάδα, αντί να αναζητήσουν την αντίστοιχη ελληνική διατύπωση, «ελληνοποιούν» (χωρίς να εξελληνίζουν) τον αγγλικό όρο που έχουν µάθει και τον χρησιµοποιούν ανενδοιάστως. Συνήθως η «ελληνοποίηση» είναι λανθασµένη, διότι οι ελληνοποιούντες δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα. Ετσι έχει διαµορφωθεί µια τεχνητή ορολογία που όχι µόνον είναι ξένη προς την ελληνική γλώσσα, αλλά και προσβάλλει το γλωσσικό αίσθηµα (όσο απέµεινε δηλαδή). Το πλέον πρόσφατο παράδειγµα είναι το ρήµα «εργαλειοποιώ», που αποτελεί κατά λέξη -και λανθασµένη- µετάφραση του αγγλικού ρήµατος «instrumentalize», όπερ σηµαίνει: (α) Εκτελώ µουσικό κοµµάτι µε τη χρήση µουσικού οργάνου. (β) Ενορχηστρώνω. (γ) Χρησιµοποιώ κάτι ως µέσο για να επιτύχω ένα σκοπό (to use as a means to an end). Στην απόδοση του «instrumentalize» ως «εργαλειοποιώ» υπάρχουν δύο βασικά λάθη: (α) ∆εν παίζουµε µουσική µε εργαλεία, αλλά µε όργανα. (β) Στα ελληνικά λέµε ότι ο Α έγινε όργανο του Β, ουδέποτε ότι ο Α έγινε εργαλείο του Β. Αλλο πράγµα είναι το όργανο (βιολί) και άλλο το εργαλείο (τσουγκράνα). Μπορείς να χρησιµοποιήσεις ένα βιολί και να παίξεις όποιο κοµµάτι θέλεις. Η τσουγκράνα έχει µία και αποκλειστική χρήση – αν και µερικοί δηµόσιοι άνδρες δεν την ξεχωρίζουν από το βιολί. Οσάκις κάποιος πολιτικός λέγει ότι η κυβέρνηση εργαλειοποιεί το «Μακεδονικό» για να διαλύσει την αντιπολίτευση ή ότι η αντιπολίτευση εργαλειοποιεί το «Μακεδονικό» για να διαλύσει την κυβέρνηση, προφανώς δεν εννοεί ότι ο κ. Τσίπρας εκτέλεσε κάποιο έργο του Χατζηδάκη ή ότι ο κ. Μητσοτάκης ενορχήστρωσε Σκαλκώτα. Αµφότεροι εννοούν ότι ο αντίπαλός τους χρησιµοποίησε το «Μακεδονικό» ως µέσο για να πετύχει κάτι εις βάρος τους. Γιατί, λοιπόν, δεν λένε ότι η κυβέρνηση χρησιµοποιεί το «Μακεδονικό» για να διαλύσει την αντιπολίτευση ή ότι η αντιπολίτευση χρησιµοποιεί το «Μακεδονικό» για να διαλύσει την κυβέρνηση; Προς τι ο σολοικισµός; Γι’ αυτό, κύριε Γαβρόγλου µου, σας έχω πει τόσες φορές: Καθιερώστε γλωσσικές εξετάσεις για τους βουλευτές και τους υπουργούς. Ετσι θα βρουν δουλειά και όσοι εκπαιδευτικοί δεν προσληφθούν στο ∆ηµόσιο. Αδίκως διαδήλωναν οι άνθρωποι την προηγούµενη εβδοµάδα;