Απόψεις|23.01.2019 15:39

Πώς έγινε ένας Μακεδόνας, Αφρικανός σε 24 ώρες

Πάνος Θεοδωρίδης

Και µάλιστα τόσο εξασκηµένοι, ώστε δεν µας πτοεί καµία εκ των υστέρων αποκατάσταση. Η σχετικά πρόσφατη Ιστορία µας είναι γεµάτη από τέτοια δείγµατα: να διαδοθεί κάτι, να παραµείνει ως ατράνταχτη αλήθεια και κάποια στιγµή το αληθινό γεγονός να αποκατασταθεί, αλλά χωρίς να εξαφανιστεί το πλαστό.

Εξηγούµαι: τον καιρό της Αποστασίας, κυκλοφόρησε αµέσως ένα στιχούργηµα που αποδόθηκε στον πρώτο πρωθυπουργό της, τον Αθανασιάδη-Νόβα. Ηταν τα περιβόητα «Γαργάλατα», που έγινε αµέσως κοσµαγάπητο και το συναντώ ακόµη σε µερικές αναρτήσεις του ∆ιαδικτύου. Στην πράξη, ο Νόβας έγραψε ποίηση στα νιάτα του, παραδοσιακή, όπου δεν γαργαλιόταν κανένας, µε το ψευδώνυµο (σύνηθες κι αυτό στην αρχή του αιώνα) «Αθάνας». Το επίµαχο στιχάκι το εµπνεύστηκε, µέσα στην πόλωση των καιρών, ένας δηµοσιογράφος µιας εφηµερίδας και διαδόθηκε αστραπιαία. Αλλά ένας στους δύο Ελληνες ακόµη και σήµερα, που θυµάται την περίπτωση, σίγουρα πιστεύει τη  διάδοση.

Σήµερα, υπάρχουν ερευνητές που ασχολούνται µε τις πλαστές ειδήσεις, τα λεγόµενα hoaxes. Πρόσφατα, το χρώµα του δέρµατος ενός επιθετικού διαδηλωτή, που µε ένα καδρόνι ορµούσε εξοπλισµένος στα σκαλάκια δίπλα στον Αγνωστο Στρατιώτη, οδήγησε την κοινή γνώµη να σατιρίσει όσο ήταν δυνατόν τον κύριο αυτόν, που θεωρήθηκε Αφρικανός, µισθοφόρος ή τι άλλο. Σε 24 ώρες καθιερώθηκε. Ωσπου εµφανίστηκε µια ανάρτηση του τύπου αυτού, και µάλιστα µε σχόλια φίλων και συγγενών του, όπου ο ίδιος παρουσιάζεται ως κάτοικος πόλης της Μακεδονίας. Η κατάληξη του επωνύµου του εις «-έας» εκτιµήθηκε αστραπιαία ως «µανιάτικη». Αλλά, ενώ αυτό είναι λογικό, υπάρχουν και άλλα επώνυµα που προέρχονται από επίθετα που χαρακτηρίζουν κατάσταση, όπου το «-έας» χρησιµοποιείται και στον Πόντο, όπως το «ξενιτέας».

Οι αντίπαλοι που χρησιµοποίησαν τη «µαύρη εκδοχή» λιγόστεψαν, αλλά το σαράκι δουλεύει, η βρύση παραµένει ανοιχτή, κι ας σφυρίζει. Με την πληθώρα των hoaxes, υπάρχουν άνθρωποι πεπεισµένοι πως ακόµη και η αποκατάσταση που επιχειρήθηκε, είναι κι αυτή hoax. ∆εν παιζόµαστε.

Συμφωνία των Πρεσπώνσυλλαλητήριο για τη Μακεδονία