Το «ΠΑΣΟΚ είναι εδώ»: Αρκεί αυτό;

Η ηχηρή επικράτηση του Νίκου Ανδρουλάκη στις εσωκομματικές εκλογές του ΚΙΝΑΛ σηματοδοτεί μια νέα εποχή στην ιστορία του πάλαι ποτέ κραταιού κόμματος της χώρας.

Το 70% που έλαβε ο 42χρονος πολιτικός αλλά και η μεγάλη συμμετοχή στη διαδικασία είναι δύο στοιχεία που τον καθιστούν απόλυτα κυρίαρχο εντός της Χαριλάου Τρικούπη και απομακρύνουν τα σενάρια περί εσωκομματικής κρίσης, τουλάχιστον για το πρώτο διάστημα.

Καθώς θα καταλαγιάζουν, όμως, οι αρχικές στιγμές ευφορίας και πανηγυρισμών, ο νέος πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις πρώτες σοβαρές του προκλήσεις. Κι αυτές είναι πολύ κρισιμότερες από το ποιος θα είναι επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ή ποιος θα στελεχώσει τις κομματικές θέσεις.

Αναγκαία η προγραμματική πρόταση

Ο Νίκος Ανδρουλάκης επέλεξε καθ΄ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας να μην μπει εις βάθος σε ζητήματα προγραμματικής, πολιτικής και ιδεολογικής ατζέντας. Εντούτοις, η νέα του θέση απαιτεί προγραμματικό λόγο και συγκροτημένη πρόταση.

Ο νέος πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ αναλαμβάνει καθήκοντα σε μια ιδιαίτερη συγκυρία για την κομματική του οικογένεια στην Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, μετά από χρόνια ιδεολογικής, πολιτικής και αξιακής κρίσης, επανακάμπτει σε ορισμένες περιπτώσεις. Πορτογαλία, Ισπανία και βεβαίως Γερμανία είναι ορισμένα παραδείγματα. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχουν και οι περιπτώσεις της Γαλλίας και της Ολλανδίας όπου τα κάποτε πανίσχυρα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα βαίνουν ολοταχώς προς τον πολιτικό αφανισμό.

Η Φώφη Γεννηματά κατάφερε να διατηρήσει στη ζωή το ΚΙΝΑΛ και να αυξήσει τόσο τα εκλογικά του ποσοστά, όσο και την πολιτική του επιρροή. Ο Νίκος Ανδρουλάκης καλείται, πλέον, να κάνει ένα βήμα παραπάνω. Προφανώς δεν είναι τόσο απλό να ανακαταληφθεί ο χώρος που σήμερα καλύπτεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως για να γίνει αυτό υπάρχει μία σοβαρή προϋπόθεση. Θα πρέπει το ΚΙΝΑΛ να καταρτίσει και να διατυπώσει άμεσα μια συνολική, ρεαλιστική και ανταγωνιστική προγραμματική πρόταση. Η συνθηματολογία του τύπου «το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ» μπορεί να ήταν αρκετή για να κινητοποιήσει τα κομματικά αντανακλαστικά των μελών και των φίλων του ΚΙΝΑΛ, δεν λέει όμως πολλά στο μεγάλο ακροατήριο και κυρίως στους νέους ψηφοφόρους για τους οποίους το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι στην καλύτερη περίπτωση μια αναφορά από την πολιτική ιστορία της χώρας και στην χειρότερη μια καλτ αναφορά που μεταξύ άλλων παραπέμπει στα χρόνια που η Ελλάδα «έτρωγε με χρυσά κουτάλια».

Η επόμενη Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΙΝΑΛ μπορεί να κρίνει τις εξελίξεις

Παράλληλα, ο νέος ηγέτης του ΚΙΝΑΛ θα κληθεί να προβεί σε λεπτούς χειρισμούς σε ό,τι αφορά τη συγκρότηση της επόμενης Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, η σύνθεση της οποίας είναι πιθανόν να κρίνει ακόμα και τις πολιτικές εξελίξεις. Αν για παράδειγμα, το πρώτο κόμμα δεν καταφέρει ούτε στις δεύτερες εκλογές να συγκροτήσει κυβέρνηση αυτοδυναμίας, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΙΝΑΛ είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει καταλύτη των εξελίξεων. Ως εκ τούτου, ο Νίκος Ανδρουλάκης πρέπει να επιχειρήσει να διασφαλίσει ότι η επόμενη Κοινοβουλευτική του Ομάδα θα είναι συμπαγής, προκειμένου να μην αντιμετωπίσει διαλυτικά φαινόμενα. Αν κρίνει κανείς από τις τοποθετήσεις των στελεχών του κόμματος γύρω από το ζήτημα των συνεργασιών, γίνεται αντιληπτό ότι αυτό το έργο δεν θα είναι εύκολο.

Το ζήτημα της κυβέρνησης

Είναι πολύ πιθανόν ο Νίκος Ανδρουλάκης να κατάφερε να εκλεγεί γιατί έδινε - περισσότερο από τους υπόλοιπους - την προοπτική της κυβερνησιμότητας.  Όμως, το ζήτημα της παρουσίας ή όχι του ΚΙΝΑΛ στην επόμενη κυβέρνηση και η στρατηγική που θα ακολουθήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης γύρω από αυτό το θέμα είναι κρίσιμο. Πρώτος στόχος πρέπει να είναι η αύξηση του εκλογικού ποσοστού του κόμματος σε διψήφιο αριθμό. Δεν πρόκειται για έναν εύκολο στόχο, με δεδομένο, μάλιστα, ότι οι επαναληπτικές εκλογές θα χαρακτηριστούν από ακραία πόλωση. Παράλληλα, η συμμετοχή σε συμμαχική κυβέρνηση έχει αποδειχθεί καταστροφική για τα μικρότερα κόμματα (ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ, ΑΝΕΛ). Ακόμα και για το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, η εμπειρία δεν ήταν θετική. Ο Ανδρουλάκης χρειάζεται πολιτικό χρόνο, προκειμένου να διαμορφωθούν οι εξελίξεις είτε αυτές αφορούν το κυβερνητικό στρατόπεδο είτε την σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση. Και αυτόν τον χρόνο θα του το δώσει μόνο ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα και μια αυτόνομη πορεία.