Συνταγματικά τεχνάσματα

Καθώς τα κόμματα ανοίγουν σιγά σιγά τα χαρτιά τους για τη συνταγµατική αναθεώρηση, γίνεται όλο και σαφέστερο ότι παρά τη διάθεση για ριζικές ανατροπές, διαµορφώνεται ένα τοπίο περιορισµένων αλλαγών. Το «γιατί» είναι προφανές: όταν η διαδικασία καθορισµού των αναθεωρητέων άρθρων ξεκινά κάποιους µήνες πριν από τις εθνικές εκλογές, η προεκλογική ατµόσφαιρα είναι δεδοµένη – και βαραίνει καθοριστικά στις επιλογές των κοµµάτων. Τα δύο µεγάλα κόµµατα προσπαθούν να πείσουν ότι οι εθνικές κάλπες -που υποχρεωτικά προηγούνται της δεύτερης και καθοριστικής φάσης της αναθεώρησης- θα λειτουργήσουν σαν «δηµοψήφισµα» για τις συνταγµατικές αλλαγές. Ειδικά η Ν∆ δηλώνει από τώρα ότι το ποσοστό που θα λάβει στις εκλογές -εφόσον αναδειχθεί πρώτο κόµµα- θα είναι µία λαϊκή επιδοκιµασία για τις συνταγµατικές της επιλογές. Και ζητεί από τον κ. Τσίπρα να της λύσει τα χέρια ώστε να µπορεί να αλλάξει το σύνολο του Συντάγµατος εφόσον εξασφαλίσει 151 βουλευτές. Πρόκειται για ένα παραπλανητικό επιχείρηµα: το όποιο πρώτο κόµµα, ενδεχοµένως, θα έχει την κοινοβουλευτική αυτοδυναµία λόγω εκλογικού νόµου, αλλά αυτό δεν σηµαίνει ότι θα έχει την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Οπως είναι γνωστό, στην περίοδο της Μεταπολίτευσης αυτό συνέβη µόνον στις εκλογές του Νοεµβρίου του '74 - και αυτό λόγω του κλίµατος της εποχής. Η αναθεώρηση του Συντάγµατος είναι πάντοτε µία δοκιµασία συναίνεσης. Οι συνταγµατικές διατάξεις δεν είναι νοµοσχέδια – και δεν πρέπει να αντιµετωπίζονται ως τέτοια από τις πολιτικές δυνάµεις. Με την έννοια αυτή, ακόµα και τα άρθρα για τα οποία υπάρχει διακοµµατική ταύτιση θα πρέπει να εισαχθούν στην επόµενη φάση της αναθεώρησης µε λιγότερες από 180 βουλευτικές ψήφους, ώστε να µην είναι δυνατή η µονοµερής αλλαγή τους από µία -ενδεχόµενη- µονοκοµµατική πλειοψηφία.