Απόψεις|18.02.2024 18:40

Βία στο εργασιακό περιβάλλον και μεταφορά της στο σπίτι

Ιωάννης Μαρκέτος

Η ενδοοικογενειακή βία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη βία και παρενόχληση στην εργασία! Η βία στην εργασία είναι ένας αθόρυβος αλλά καθοριστικός παράγοντας ενίσχυσης της ενδοοικογενειακής βίας. Βία που ουσιαστικά επηρεάζει όσους συγκατοικούν κάτω από την ίδια στέγη.

Το άσχημο και λυπηρό ταυτόχρονα είναι ότι στις περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας ο/η θύτης το γνωρίζει από πριν πού να ξεσπάσει τον θυμό του/της. Το περιβάλλον στο σπίτι αποτελεί διαχρονικά έναν εύκολο, αλλά και βολικό στόχο.

Σε κάποιες περιπτώσεις η διαδρομή από την εργασία προς το σπίτι, ένα τηλεφώνημα αργά το απόγευμα από έναν/μια προϊστάμενο, μια ασφυκτική τηλεργασία μπορεί να αποτελέσουν αφορμές έκρηξης αυτής της βίας. Έτσι απλά!

Μια κακή ημέρα στη δουλειά, μια υποβάθμιση στον χώρο εργασίας, ένας χλευασμός από συναδέλφους, ένας «ψίθυρος στα αυτιά», η λεκτική ή παθητική βία που ένας εργαζόμενος υφίσταται κατά τη διάρκεια της εργασίας του, αρκούν να «πιέζουν το ψυχολογικό ελατήριο και διαταράσσουν το ψυχικό του κόσμο». Ουσιαστικά να λειτουργήσουν ως οι σφαίρες που οπλίζουν την θαλάμη.

Στην έρευνα της MRK Consulting με την Κάπα research για τη Βία και Παρενόχληση στην εργασία το 79% των εργαζομένων δήλωσε ότι «φέρνει τα προβλήματα της δουλειάς στο σπίτι».

Αντίστοιχα το 59% των εργαζομένων δήλωσε ότι ασκεί «κακή συμπεριφορά προς άλλο μέλος του νοικοκυριού»

Γιατί όμως μπορεί να ασκηθεί μια τέτοια ακραία συμπεριφορά; Σε αρκετές περιπτώσεις γιατί είναι εύκολο. Η βία που ασκείται στον εργαζόμενο, στο εργασιακό του περιβάλλον, κάνει γκελ στους δικούς του ανθρώπους. Η ώρα να «πάρει πίσω» την αδικία, την υποβάθμιση, τη στέρηση εξουσίας. Δυστυχώς, οι αποδέκτες αυτής της οργής είναι τα πιο αδύναμα μέλη της οικογένειας. Είναι οι εύκολοι στόχοι από την στιγμή που αδυνατεί το άτομο να διαχειριστεί τη βία και παρενόχληση που υφίσταται στον χώρο της εργασίας του/της.
Όταν η βία παρουσιαστεί μέσα στο περιβάλλον της οικογένειας μαθηματικά εξαπλώνεται. Εξαπλώνεται σε ένταση, σε τρόπους αλλά και σε άτομα που την ασκούν ή μαθαίνουν να την αποδέχονται.

Δεν είναι λίγες οι φορές που η έλλειψη ή η αδυναμία διαχείρισης του θυμού και της απογοήτευσης εκφυλίζει τις συναισθηματικές σχέσεις των μελών της οικογένειας και με τον καιρό «δικαιολογούνται» οι ανάρμοστες πράξεις.

Δεν είναι λίγες οι φορές που η αδυναμία των γονιών (γιατί δεν έχουν χρόνο) να συνομιλήσουν με τα παιδιά τους τα κάνει να αναζητήσουν άλλες πηγές «φροντίδας και προσοχής».

Ποιες είναι όμως οι λύσεις; Πώς μπορείς να ανακόψεις την βιαιότητα ενός κοινωνικού φαινομένου; Τα ερωτηματικά είναι πολλά!
Σε ποιόν θα μιλήσεις; Τι θα πεις και πως θα το πεις; Θα φοβηθείς να μιλήσεις; Θα φύγεις από την εταιρεία που εργάζεσαι; Πως θα διαχειριστείς τον εαυτό σου αν σου συμβεί ξανά στη νέα εταιρεία;

Πώς θα περιορίσεις τον θυμό σου ή την κούραση σου (ψυχική και σωματική) ώστε να μην ξεσπάσεις στους δικούς σου ανθρώπους Μήπως τελικά φταίω εγώ; Μήπως έχουν δίκαιο οι άλλοι;

Σε άλλες περιπτώσεις όταν μιλάς στον/στην σύντροφό σου και δε σε καταλαβαίνει, σε αγνοεί, σε πιέζει να αποδεχτείς τις συμπεριφορές αυτές γιατί «έτσι είναι οι δουλειές», γιατί «άμα φύγεις που θα πας;» τι κάνεις; πως το διαχειρίζεσαι;

Από την άλλη πλευρά ένας οργανισμός, μια εταιρεία τι κάνει ώστε να ενσωματώσει τις ανάγκες της σημερινής κοινωνία στο οργανόγραμμά του; Πώς εξασφαλίζει τη συνύπαρξη εργαζομένων διαφορετικών γενεών; Πώς εκπαιδεύει τα στελέχη του και τους εργαζόμενους του στους νέους κώδικες συμπεριφοράς; Στην προστασία των εργαζομένων από ψυχοκοινωνικούς κινδύνους; Πόσα στελέχη έχουν εκπαιδευτεί ώστε να έχουν την ικανότητα να διοικήσουν ομάδες με ετερόκλητες συμπεριφορές και διαφορετικές ταχύτητες γνώσης;

Η αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία από τις εταιρείες και τους οργανισμούς είναι ίσως η μεγαλύτερη μορφή «Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης» που μπορεί να επιδείξουν και η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν.
Ελάχιστοι οργανισμοί ή εταιρείες σήμερα στην Ελλάδα έχουν ολοκληρωμένο μηχανισμό επιμέλειας ώστε να διαχειρίζονται και να προλαμβάνουν περιστατικά βίας και παρενόχλησης, ενσωμάτωσης. Αρκετές έχουν θεσπίσει οδηγίες και πολιτικές , κυρίως οι πολυεθνικές αλλά ελάχιστες καλύπτουν τις κατευθυντήριες της C190.

Σε αρκετές περιπτώσεις τα στελέχη αλλά και οι εργαζόμενοι δεν έχουν εκπαιδευτεί να αναγνωρίζουν και στην συνέχεια να διερευνούν και να διαχειρίζονται περιστατικά βίας και παρενόχλησης. Στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ασφάλεια στην εργασία αλλά και την αποτελεσματικότερη κερδοφορία.

Ο,τιδήποτε έχει σχέση με την ομαλή λειτουργία ενός οργανισμού και τη σωματική και φυσική υγεία των εργαζομένων δεν είναι Instagram και likes. Οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε πως η αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, η σωστή ενσωμάτωση και η συμπερίληψη δεν είναι μόδα.

Είναι το πιο δύσκολο έργο που καλούνται οι επιχειρήσεις να διαχειριστούν. Το πραγματικό well being είναι η ψυχική υγεία, ο μη αποκλεισμός από εργασίες, η μη υποβάθμιση της δουλειάς, η προστασία από τα κουτσομπολιά η αποφυγή της σεξουαλικής, παθητικής και λεκτικής βίας.
Χρειάζεται εκπαίδευση και μηχανισμοί επιμέλειας. Δε μπορείς να αγοράζεις ένα F35 και να θες να πετάξει μόνο του ή να θες να πετάξει το πιο υπερσύγχρονο αεροπλάνο σου ένας ναύτης επειδή φορά στολή!

Δε χρειάζεται κανένας νόμος και κανένας κανόνας ή οδηγία να υποδείξει το αυτονόητο ότι όταν τα κύτταρα είναι υγιή τότε είναι και o οργανισμός αντίστοιχα.

ΥΓ: Η βία είναι βία. Δεν έχει μονάδα μέτρησης. Δεν υπάρχει πολύ ή λίγη βία. Τα αποτελέσματα της βίας γεννιούνται από την στιγμή του γεγονότος. Είναι ακριβώς όπως όταν ρίχνουμε μια πέτρα μέσα σε ήρεμα νερά. Η πέτρα βυθίζεται στον πάτο (μέσα μας) και οι κυματισμοί εξαπλώνονται κυκλικά γύρω από το σημείο της επαφής όσο πιο μακριά μπορούν (εσωτερικός και εξωτερικός κόσμος). Μη γεμίζεις τη λίμνη σου με πέτρες.

ενδοοικογενειακή βίαεργασίακακοποίησηειδήσεις τώρα