Το αγιάτρευτο πρόβληµα της Ευρώπης

Φαίνεται ότι ούτε σε αυτές τις ευρωεκλογές η κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια θα καταφέρει να ξεφύγει από το κυριότερο πρόβληµα, το οποίο εµποδίζει κάθε αναζωογονητική προσπάθεια της Ενωµένης Ευρώπης: Η ψήφος των πολιτών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχεδόν σε όλες τις χώρες γίνεται µε εθνικά, όχι µε οµοσπονδιακά κριτήρια.

Ετσι, στην Ελλάδα ψηφίζουµε για το αν προτιµάµε Τσίπρα ή Μητσοτάκη (και όχι αν θέλουµε πιο οµοσπονδιακή Ευρώπη ή µια ενίσχυση της «Ευρώπης των κρατών»), στην Ιταλία ψηφίζουν ανάµεσα σε Σαλβίνι ή Ντι Μάιο, από τη µια, και στον νέο ηγέτη της αντιπολίτευσης Τζινγκαρέτι, από την άλλη, στη Γαλλία ανάµεσα στον Μακρόν και τα «Κίτρινα Γιλέκα» κ.λπ.

Δεν είναι η πρώτη φορά -και ίσως πρέπει να ανησυχούµε ότι δεν θα είναι και η τελευταία- που η ευρωπαϊκή ψήφος σε όλη την ήπειρο λαµβάνει εθνικά χαρακτηριστικά. Ετσι, οι πολίτες της Ευρώπης «επικύρωσαν» τις αποφάσεις της τότε ευρωπαϊκής ελίτ, η οποία είχε επιλέξει, αντί της εµβάθυνσης και της ενδυνάµωσης των δεσµών µεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, την πρόχειρη διεύρυνση, από φόβο ότι τα πρώην σοσιαλιστικά κράτη θα έπεφταν σε άλλες επιρροές.

Η σηµερινή κακοφωνία, η αδυναµία συνεκτικής διοίκησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η έλλειψη οράµατος αποτελούν κεντρικές συνέπειες εκείνων των επιλογών. Τα κριτήρια παραµένουν ίδια µέχρι σήµερα. Να µιλήσουµε για την Ευρωζώνη, η οποία δοµήθηκε χωρίς καν να προβλεφθεί ένας µηχανισµός διαχείρισης κρίσεων, κάτι δηλαδή που υπάρχει ακόµα και σε µια µεσαία επιχείρηση; Τα αποτελέσµατα αυτής της προχειρότητας «έπεσαν επί των κεφαλών» των Ελλήνων πολιτών, µε την κωδική ονοµασία «πρώτο µνηµόνιο».

Να µιλήσουµε για την αδυναµία των Βρυξελλών να απογειώσουν την ευρωπαϊκή οικονοµία, ακόµα και στην περίοδο των µηδενικών επιτοκίων και της ποσοτικής χαλάρωσης; Ολα αυτά -και πολλά ακόµα- τα σηµάδια ευρωπαϊκής ανηµπόριας έχουν τη ρίζα τους στο παλαιό, αγιάτρευτο, κοµβικό πρόβληµα της Ευρώπης: Οτι θέλει να διοικηθεί οµοσπονδιακά, από όργανα που προκύπτουν από εκλογές µε εθνικά κριτήρια. Οσο αυτό δεν λύνεται, τίποτα καλό δεν µπορεί να ελπίζει ο Ευρωπαίος πολίτης για την Ενωµένη Ευρώπη.