Απούσα η ΕΕ από την αντιπαράθεση ΗΠΑ-Ιράν για τα πυρηνικά

Όταν πριν από έναν χρόνο ο Τραµπ ανέτρεπε την πολιτική προσέγγισης µε το Ιράν που είχε χαράξει ο Οµπάµα στη δεύτερη θητεία του, οι ευρωπαϊκές δυνάµεις Γαλλία, Βρετανία και Γερµανία κατέγραφαν τη διαφωνία τους και δεσµεύονταν να βρουν λύση ώστε να παρακαµφθούν οι νέες αµερικανικές κυρώσεις.

Στόχος ήταν να εξακολουθήσει η Τεχεράνη να τηρεί τη συµφωνία 5+1 (τα πέντε µόνιµα µέλη του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ συν η Γερµανία) του Ιουλίου του 2015 για τον διεθνή έλεγχο του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν.

Το Ιράν κράτησε στάση αναµονής, αλλά έναν χρόνο µετά στην Τεχεράνη διαπιστώνουν ότι η ΕΕ δεν µπορεί και δεν θέλει να έρθει σε αντιπαράθεση και πολύ περισσότερο σε σύγκρουση µε τις ΗΠΑ, σε µια στιγµή που οι Ευρωπαίοι δεν µπορούν να υιοθετήσουν ενιαία στάση στην απειλή Τραµπ για δασµούς που θα πλήξουν την ευρωπαϊκή και κυρίως τη γερµανική αυτοκινητοβιοµηχανία.

Με την έµπρακτη διαφοροποίηση της Ευρώπης απέναντι στην πολιτική των ΗΠΑ για το Ιράν στενά οριοθετηµένη, η Τεχεράνη δεν έχει ουσιαστικά κανένα άξιο λόγου κίνητρο να τηρεί τις δεσµεύσεις που ανέλαβε στη συµφωνία 5+1.

Είναι σαφές ότι ανάµεσα σε µια συνολική κρίση στη διατλαντική σχέση και σε µια δυναµική συνολικής αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, η Ευρώπη σήµερα επιλέγει έναν κατευνασµό του Τραµπ υψηλού διεθνούς κόστους.

Άλλωστε, όταν την άνοιξη του 2003 οι Σιράκ και Σρέντερ εναντιώθηκαν στην εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ που είχε αποφασίσει ο υιός Μπους, στηρίζονταν σε µια συνολική αισιοδοξία για την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Στις αρχές της ίδιας χρονιάς είχαν διαµορφωθεί οι κοινές θέσεις Παρισιού και Βερολίνου για τη θεσµική µεταρρύθµιση της Ευρώπης, που µετά από λίγους µήνες θα οδηγούσαν στη διατύπωση του σχεδίου της Συνταγµατικής Συνθήκης.

Σήµερα δεν υπάρχει δυναµική εµβάθυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που να επιτρέπει την ουσιαστική διαφοροποίηση της ΕΕ από την αποσταθεροποιητική πολιτική Τραµπ απέναντι στο Ιράν.