Απόψεις|14.05.2019 13:53

Άγνωστες λέξεις στις μέρες μας: O θεσιθήρας και ο σπουδαρχίδης

Σπύρος Σεραφείμ

Την προηγούµενη εβδοµάδα στη Βουλή η κόντρα κορυφώθηκε, µε σκληρές εκφράσεις – και αυτό δεν αποτελεί άλλο ένα εύκολο, δηµοσιογραφικό κλισέ. Για παράδειγµα, σκληρή αντιπαράθεση είχαν ο νέος υπουργός Τουρισµού, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Κινήµατος Αλλαγής, Ανδρέας Λοβέρδος. Μιλώντας, αρχικά, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος υπεραµύνθηκε της απόφασής του να συνταχθεί µε την κυβέρνηση και τόνισε την αναγκαιότητα συµπόρευσής του µε τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ακολούθησε στο βήµα της Βουλής ο Ανδρέας Λοβέρδος, χαρακτηρίζοντας θρασύ και θεσιθήρα τον υπουργό Τουρισµού, αναφέροντας ότι µέσα σε τέσσερα χρόνια συντάχθηκε µε τρία κόµµατα. Το «θρασύς» δεν χρήζει ανάλυσης, αλλά ο θεσιθήρας «ζει» µέσα σε διαφορετικά λεξικά και συναγελάζεται µε έναν όµοιό του, τον σπουδαρχίδη. Θεσιθήρας, σύµφωνα µε το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Μπαµπινιώτης, 2002), είναι αυτός που επιδιώκει να καταλάβει επαγγελµατική θέση, συνήθως στο Δηµόσιο, είναι εκείνος ο οποίος επιδιώκει την -χωρίς αρχές- ανάρρησή του σε θέσεις οι οποίες προσφέρουν ισχύ και χρήµατα – όλα για τη θεσούλα, δηλαδή.

Η ετυµολογία της λέξης σηµειώνει «θέση» + «θήρα», το κυνήγι, την άγρα, την επιδίωξη ενός πράγµατος µε επιµονή – όπου «θηρ», σαρκοφάγο ζώο. Οπου για να µπορέσεις να καταφέρεις την αναρρίχησή σου σε ανώτερες επαγγελµατικές θέσεις, θα πρέπει να µπορείς να φας τις σάρκες άλλων. Ο σπουδαρχίδης, αν και η πρώτη ανάγνωσή του παραπέµπει σε… άλλη σηµασία, είναι µια λέξη των αρχαίων ελληνικών – µε εφαρµογές, όµως, στην καθηµερινότητα όλων των κοινωνιών, διαχρονικά.

Σύµφωνα µε το Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη Γ’ Εκδοση, σπουδαρχίδης (ο), ουσιαστικό [< αρχ. σπουδαρχίδης < σπουδάρχης (αρχαία σηµασία) ο γιος του σπουδάρχη, νεαρός θεσιθήρας] αυτός που µε ζήλο και κάθε τρόπο επιδιώκει αξιώµατα, στη σελίδα 711. Το λεξικό Greek-English Lexicon, by Henry George Liddell and Robert Scott, Oxford At the University Press MDCCCLXI, αναφέρεται στο «σπουδαρχέω» και στον «σπουδαρχίδη» (σελ. 1.351), αλλά κάνει και αναφορά στον... «µισθαρχίδη», εξηγώντας ότι είναι αυτός που έχει γεννηθεί για να καταλαµβάνει δηµόσια θέση και διορίζεται από ιδιοτέλεια, παρά για τα προσόντα του. Πόσους τέτοιους, είπαµε, βλέπουµε στην ελληνική Βουλή;

Θανάσης ΘεοχαρόπουλοςΑνδρέας Λοβέρδος