Η τεχνολογία «εργαλείο» για έξυπνες μετακινήσεις στην πόλη

Η μετατροπή των πόλεών μας σε βιώσιμες αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες κοινωνικές προκλήσεις της εποχής. Μια δύσκολη εξίσωση για την αναζήτησή της χρυσής τομής, η οποία θα «μοιράσει» το χώρο που ούτως ή άλλως δεν είναι απεριόριστος μεταξύ πράσινου, ελεύθερων δραστηριοτήτων και μετακίνησης.

Στην κατεύθυνση αυτή σύμμαχός μας είναι πλέον οι νέες τεχνολογίες. Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και το διαδίκτυο των πραγμάτων προσφέρουν μια σειρά εργαλείων, τα οποία έως χθες ίσως δεν είχαμε φανταστεί αλλά που μπορούν να μεταμορφώσουν τις πόλεις μας σε «έξυπνες». Είναι στο χέρι μας να εκμεταλλευτούμε αυτές τις νέες δυνατότητες με τον καλύτερο τρόπο.

Οι εφαρμογές της κινητής τηλεφωνίας που αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» πολλών νέων συστημάτων μπορούν να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη, τη διεκπεραίωση εργασιών πιο γρήγορη και συνήθως πιο οικονομική, μειώνοντας ταυτόχρονα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα πολλών δράσεών μας στην πόλη και φέρνοντας πολλά βήματα πιο κοντά τη βιώσιμη κινητικότητα.

Αυτά ακριβώς τα εργαλεία έρχεται να αξιοποιήσει το νέο έργο του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ, «Διαμόρφωση Στρατηγικής για τις έξυπνες πόλεις και υλοποίηση Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Στάθμευσης».

Με την υλοποίηση του έργου, προϋπολογισμού 20 εκατ. ευρώ, θα προκύψουν σε πρώτη φάση τουλάχιστον 20.000 θέσεις στάθμευσης σε πόλεις ολόκληρης της χώρας, με πολλαπλά οφέλη για τους Δήμους, τους κατοίκους, τα άτομα με αναπηρία και τους επαγγελματίες. Οι πρώτες θέσεις μάλιστα αναμένεται να παραδοθούν προς χρήση από τον προσεχή Σεπτέμβριο.

Και όλα αυτά με μηδενικές δαπάνες για τους δήμους, αφού η μελέτη εφαρμογής χρηματοδοτείται από το Υπουργείο ΨΗΠΤΕ, ενώ προβλέπεται και η κάλυψη του κόστους προμήθειας των αισθητήρων, της διαμόρφωσης των επιλεγμένων χώρων (σημάνσεις, κ.λπ) και της αγοράς του απαραίτητου εξοπλισμού.

Η κεντρική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί θα έχει τη δυνατότητα επέκτασης ώστε να «χτιστούν» και άλλες εφαρμογές, μεταξύ των οποίων ο έξυπνος οδοφωτισμός, οι έξυπνοι κάδοι και απορριμματοφόρα, η συλλογή και διαχείριση δεδομένων κίνησης στους δρόμους, η υποδοχή παραπόνων των δημοτών.

Τεχνολογικά, το έργο στηρίζεται σε καινοτόμες λύσεις που βασίζονται στο Διαδίκτυο των Πραγμάτων και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

• Αισθητήρες στάθμευσης που ελέγχουν την επιλεγμένη θέση.
• Τεχνολογία Geo-Location, η οποία «οδηγεί» τον οδηγό στην ελεύθερη θέση στάθμευσης μέσω εφαρμογής στο κινητό τηλέφωνο και τον ενημερώνει για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, καιρικά φαινόμενα και τρέχουσες δραστηριότητες στην πόλη. Μέσω της ίδιας τεχνολογίας ειδοποιείται η αρμόδια δημοτική υπηρεσία σε περίπτωση παράνομης κατάληψης της θέσης.

Εναλλακτικούς τρόπους πληρωμής, όπως π.χ. πληρωμή μέσω εφαρμογής κινητού τηλεφώνου ή μέσω αγοράς προπληρωμένου χρόνου ή sms.

Το έργο, για το οποίο έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον πολλές δημοτικές αρχές τόσο από την Αττική όσο και από την περιφέρεια, είναι απόλυτα συμβατό με τη φιλοσοφία των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, γνωστών και ως ΣΒΑΚ, τα οποία εκπονούνται αυτή τη στιγμή σε πολλούς δήμους της χώρας.

Τα ΣΒΑΚ δεν αποτελούν την κλασική κυκλοφοριακή μελέτη, η οποία εν πολλοίς έδινε προτεραιότητα στο αυτοκίνητο. Αντίθετα, πρόκειται για προτάσεις ολιστικού και βιώσιμου αστικού σχεδιασμού για όλους τους πολίτες.

Έξ ορισμού πρόκειται για τα στρατηγικά σχέδια που καταρτίζονται με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές περιοχές και τα περίχωρά τους και την ικανοποίηση των αναγκών για την κινητικότητα των ανθρώπων και τη μεταφορά αγαθών στις περιοχές αυτές.

Τα ΣΒΑΚ προβλέπεται να σχεδιάζονται και να καταρτίζονται. με ορίζοντα δεκαετίας και κριτήρια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά που να καλύπτουν όλους τους τρόπους και τα μέσα μεταφοράς στην περιοχή παρέμβασης, ώστε η κινητικότητα των πολιτών και οι αστικές μεταφορές να καθίστανται λειτουργικές και βιώσιμες για το σύνολο των χρηστών.

Γι’αυτό και περιλαμβάνουν δράσεις που αφορούν όλο το φάσμα των μεταφορών από τις δημόσιες έως την πεζή μετακίνηση και το ποδήλατο, τα ευφυή συστήματά μεταφορών και την ηλεκτροκίνηση με έμφαση στη διεύρυνση των δικτύων ήπιας κυκλοφορίας, των ελεύθερων και κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου.

Για τη σύνταξη ΣΒΑΚ χρηματοδοτούνται 162 δήμοι από το Πράσινο Ταμείο.

Είναι πλέον σαφές ότι μπαίνουμε σε μια νέα εποχή. Στόχος στο εξής θα πρέπει να είναι οι πόλεις μας να λειτουργούν με λιγότερα αυτοκίνητα και να δοθεί προτεραιότητά στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, στο περπάτημα και στο ποδήλατο. Και όλα αυτά προστατεύοντας ιδιαίτερα τους πλέον ευάλωτους χρήστες της οδού, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι πεζοί και βεβαίως τα ΑμΕΑ, τα οποία δικαιούνται απρόσκοπτη προσπέλαση στην πόλη.

Η αλλαγή αυτή δεν μπορεί να έρθει χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών, χωρίς την αλλαγή της νοοτροπίας των κατοίκων και επισκεπτών των πόλεων, οι οποίοι επί σειρά δεκαετιών «εκπαιδεύτηκαν» να πηγαίνουν παντού με το αυτοκίνητο.