Απόψεις|22.05.2019 13:51

Η «Ωρα της Ευρώπης»: Μία ακτινογραφία του ευρωπαϊκού αφηγήματος

Χρήστος Ιερείδης

Στην Ελλάδα η προεκλογική ατμόσφαιρα μυρίζει επαρχιωτισμό του ’60, η προεκλογική περίοδος άλλωστε έχει χαρακτηριστικά που δημιουργούν την αίσθηση ότι οδεύουμε σε Εθνικές εκλογές- πάμε δηλαδή να βγάλουμε πρωτίστως πρωθυπουργό και πρώτο κόμμα- παρά σε Ευρωεκλογές. Η διαχρονικότητα του κινηματογραφικού Γκόρτζου.

Αυτό αντανακλάται και στα τηλεοπτικά προγράμματα. Μία αποσαφήνιση εδώ. Οι ίδιοι πολιτικοί που μιλούν σε δημόσιους χώρους, βρίσκονται στα τηλεοπτικά πλατό και λένε πάνω κάτω τα ίδια. Με τη διαφορά ότι στα στούντιο έχουν απέναντι τους δημοσιογράφο και όχι ψηφοφόρους, που θέτει ερωτήσεις. Ακόμα και έτσι δεν είναι βέβαιο ότι το εκλογικό σώμα έχει πάρει μυρωδιά για το διακύβευμα. Για τι ακριβώς ψηφίζουμε.

Ο ρόλος της ελληνικής τηλεόρασης και σε αυτή την κρίσιμη στιγμή- την επόμενη των Ευρωεκλογών θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι ένα πολιτικός σχηματισμός εθνικιστών, λαϊκιστών, ακροδεξιών να είναι η δεύτερη δύναμη στην Ευρωβουλή- είχε κατά βάση ομφαλοσκοπικά χαρακτηριστικά.  Άλλωστε η επικαιρότητα με τον ίδιο μπούσουλα καλύπτεται από τα δελτία ειδήσεων.

Εξαιρέσεις- φωτεινές- απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Η ΕΡΤ επιτελεί το ρόλο της- ο Κώστας Αργυρός έχει δημιουργήσει από καιρό μια σειρά εκπομπών με το βλέμμα στραμμένο προς τα «έξω» κοιτώντας μια ευρεία γκάμα θεμάτων με ευρωπαϊκό πρόσημο- όμως στα ιδιωτικά κανάλια η ατζέντα είναι διαφορετική.

Από τις εξαιρέσεις της ιδιωτικής τηλεόρασης ήταν η «Ώρα της Ευρώπης» του Σωτήρη Δανέζη στο Open TV. Το κανάλι της Παιανίας από νωρίτερα έβγαλε μια σειρά ολιγόλεπτων ουσιαστικών βίντεο με τίτλο «Η Ευρώπη για μένα» σε ιδέα- δημιουργία του έμπειρου δημοσιογράφου, στα οποία νέα πρόσωπα από όλους τους χώρους, της τέχνης, της επιστήμης, του αθλητισμού, των γραμμάτων, της οικονομίας και του επιχειρηματικού χώρου εξηγούν τι είναι για εκείνους η Ευρώπη, απαντώντας στο τι περιμένουν και τι προσδοκούν από τις Βρυξέλλες και τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

Κορωνίδα των τρίλεπτης διάρκειας κλιπ για την Ευρώπη και τις επερχόμενες ευρωεκλογές αποτέλεσε η περίπου 30 λεπτών ειδική εκπομπή «Η ώρα της Ευρώπης» (https://www.tvopen.gr/ekpompi/26537/i-ora-tis-eyropis/season/01/episode/0001).

Ήταν μία ανοιχτού ορίζοντα εκπομπή. Συνειδητά ο δημοσιογράφος επέλεξε να μην είναι «κλειστού τύπου», δηλαδή σε στούντιο με καλεσμένους γύρω από ένα στρογγυλό τραπέζι.

Η επιλογή εκείνων που μίλησαν στην κάμερα μελετημένη. Ήταν «ψύχραιμες φωνές», κάποιες με τσεκουράτο λόγο κυρίως επειδή με τις γνώσεις, την εστιασμένη ενασχόληση και εμπειρία στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι μπορούν και διαβάζουν πίσω από τις λέξεις ομιλιών, λόγων ηγετών και πολιτικών, μπορούν να ερμηνεύουν τα σημάδια στον ευρωπαϊκό ορίζοντα.

Από εκείνους που μίλησαν στην εκπομπή, καθένας από την πλευρά του, φώτισε και από μια πτυχή του ευρωπαϊκού πολύπτυχου. Μίλησαν για το νέο στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η Ε.Ε., την ευκαιρία- ίσως την τελευταία- που πρέπει να αξιοποιήσει, έπειτα από το αποτέλεσμα της κάλπης. Κατατέθηκαν ανησυχίες και προβληματισμοί από τις ταχεία αναδυόμενες τάσεις, με ηγεμονικά χαρακτηριστικά.

Περιγράφηκε ο ρόλος που πρέπει να βρει και να έχει η Ευρώπη στον κόσμο: να δώσει μια κατεύθυνση στους πολίτες της, τους σκοπούς που θα μπορούν όλοι μαζί να πετύχουν σε οικονομικό, τεχνολογικό και γεωπολιτικό επίπεδο.

Και αν αυτό, ως θεωρητικό πλαίσιο, μένει να φανεί αν είναι εφικτό, από την άλλη εκφράστηκαν ανησυχίες ορμώμενες από τις ταχύτατα ανερχόμενες ακροδεξιές εθνικιστικές δυνάμεις ευρωσκεπτικιστών που είναι αποφασισμένες να μεταστρέψουν την ατζέντα με προθέσεις να υψώσουν τείχη (η λέξη εντός και εκτός εισαγωγικών), προκαλώντας τη βεβαιότητα σε πολιτικούς αναλυτές, διεθνολόγους, ειδικούς και ακαδημαϊκούς ότι ταυτόχρονα θα προκληθούν εμπόδια στους εξελικτικούς μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ στο φόντο υπάρχει το Brexit και η αμφισβήτηση της πολιτικής Μακρόν από την εξέγερση των «κίτρινων γιλέκων».

Πυκνές σε νοήματα και πληροφορίες συνεντεύξεις, «δεμένες» με σφιχτό και γρήγορο μοντάζ, σχημάτισαν το τρέχον ευρωπαϊκό σκηνικό και έδιναν το με στέρεα επιχειρήματα το πιθανό περίγραμμα της επόμενης μέρας για την Ευρώπη.

Η «Ωρα της Ευρώπης»  ήταν μια καλή ακτινογραφία του ευρωπαϊκού αφηγήματος , όπως έχει διαμορφωθεί και των προοπτικών που διαφαίνονται στον κοντινό ορίζοντα.

Την πιστώνεται το κανάλι που δείχνει να διαθέτει ευαίσθητες κεραίες και αντανακλαστικά.

Σωτήρης ΔανέζηςΕυρωεκλογές