Δίπλα στην ακτή

Ομως, θα είναι οι Ιταλοί που θα πληρώσουν τη νύφη: ήδη, μεσάνυχτα Παρασκευής προς Σάββατο, ο οίκος Moody's -παλιός μας γνώριμος από τους πρώτους μήνες της κρίσης- υποβάθμισε την Ιταλία. Λίγο; Λίγο – αλλά την υποβάθμισε. Λίγες ώρες νωρίτερα, οι Ιταλοί είχαν παραλάβει το ραβασάκι από τις Βρυξέλλες: το θέμα ήταν ο προϋπολογισμός τους, που περιλαμβάνει έλλειμμα αυξημένο κατά 0,4% του ΑΕΠ τους, σε σχέση με την ντιρεκτίβα. Η Ιταλία δεν έχει ζήσει σε καθεστώς μνημονίου, όπως εμείς – αλλά κατάφερε να εμφανίσει τη μεγαλύτερη αριθμητική αύξηση των φτωχών μέσα στα χρόνια της κρίσης, σε σχέση με όλες τις χώρες της Ευρώπης. Και μετά ήλθε ο Σαλβίνι, έταξε επιδόματα για τους ανέργους, οι άνεργοι τον ψήφισαν – και μετά ανέλαβε δράση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να τους απειλήσει με κούρεμα καταθέσεων. Αυτό μπορεί όντως να φοβίσει κάποιους Ιταλούς – αλλά είναι σίγουρο ότι κανείς δεν φοβάται το κούρεμα καταθέσεων αν δεν έχει καταθέσεις. Τα Πέντε Αστέρια και η Λέγκα του Βορρά που συγκυβερνούν τώρα την Ιταλία έχουν μεγάλα σχέδια – ακόμα και να διεκδικήσουν την ευρωπαϊκή ηγεσία μέσα από έναν ακροδεξιό αστερισμό, που στήνεται σιγά σιγά λόγω των επιλογών λιτότητας των Βρυξελλών. Το θέμα είναι αν θα αντέξουν τον λογαριασμό οι Ιταλοί ψηφοφόροι που τους έφεραν στην εξουσία. Και βεβαίως, το θέμα είναι αν θα αντέξουμε κι εμείς: έχοντας βγει από τα μνημόνια, μισοτυφλωμένοι από το σκοτάδι του οκταετούς τούνελ, πέσαμε πάνω στο ιταλικό ατύχημα – και την πληρώνουμε χωρίς να φταίμε: ωραία τα λέει η κυβέρνηση ότι δεν χρειάζεται να βγούμε στις αγορές διότι υπάρχει το «μαξιλαράκι» και όλα τα σχετικά, αλλά ο Τιτάν την πήγε την έδρα του στις Βρυξέλλες για να μπορεί να δανείζεται με χαμηλά επιτόκια από τις αγορές. Εν ολίγοις, δεν είναι μόνο η κυβέρνηση που έχει ανάγκες δανεισμού – είναι και οι επιχειρήσεις, ιδίως οι μεγάλες. Οι οποίες επιχειρήσεις ασφυκτιούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις επενδύσεις, την απασχόληση, το βιοτικό επίπεδο – και όλα τα σχετικά που θα έπρεπε να μας απασχολούν μετά την έξοδο από τα μνημόνια. Κι αν η Ιταλία προκαλέσει ένα τσουνάμι στον ευρωπαϊκό Νότο, είναι απολύτως βέβαιο ότι θα είμαστε τα πρώτα θύματα, διότι δεν έχουμε απομακρυνθεί από την ακτή...