Τζον Μπόλτον: Ο τελευταίος των ενηλίκων

Η απομάκρυνση του Τζον Μπόλτον, συμβούλου εθνικής ασφάλειας του προέδρου Τραμπ, κλείνει τον κύκλο των «ενηλίκων» του Λευκού Οίκου. Ατόμων όπως ο πρώην υπουργός Εθνικής Αμυνας, Μάτις, και ο προκάτοχος του Μπόλτον, Χ. Ρ. ΜακΜάστερ. Η αποχώρηση αυτών των αξιωματούχων αφήνει τον ευαγγελικό υπουργό των Εξωτερικών, Πομπέο, κυρίαρχο στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Oι ενδείξεις ότι είχε φτάσει η ώρα του Μπόλτον ήταν ξεκάθαρες όταν ο πρόεδρος Τραμπ κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ιρλανδού πρωθυπουργού Λεό Βάραντκαρ στον Λευκό Οίκο ρώτησε τον σύμβουλό του: «Τζον, η Ιρλανδία είναι μία από τις χώρες στις οποίες θέλεις να εισβάλουν οι ΗΠΑ;». Πολύ γέλιο, αλλά η ειρωνεία ήταν καθαρή ένδειξη του προέδρου ότι ο Μπόλτον τελείωνε. Σαν να μην έφτανε η προσβολή αυτή, ο πρόεδρος πρόσθεσε ότι, εάν είχε ακούσει τον Μπόλτον, η Αμερική θα είχε εμπλακεί σε τέσσερεις πολέμους.

Στη Βενεζουέλα προσπάθησε να στείλουν οι ΗΠΑ στρατό για να ανατρέψουν τον Μαδούρο. Στο Ιράν προώθησε σχέδια επίθεσης, ως αντίποινα για την κατάρριψη του αμερικανικού drone από τους φρουρούς της Επανάστασης, προβλέποντας εξέγερση των Ιρανών που θα οδηγούσε στην κατάρρευση του θεοκρατικού καθεστώτος. Πρότεινε την αποστολή αμερικανικής βοήθειας στην Ουκρανία για την αντιμετώπιση της Ρωσίας. Στο Αφγανιστάν η τακτική του οδήγησε τον μεγάλο διαπραγματευτή (deal maker) πρόεδρο Τραμπ να ακυρώσει τις συνομιλίες με τους Ταλιμπάν.

Αρκετοί στην Ουάσιγκτον και στον κόσμο πανηγύρισαν για την απομάκρυνση του Μπόλτον. Η πανηγυρική μουσική, όμως, ακούστηκε εκκωφαντική στο Προεδρικό Μέγαρο στην Αγκυρα. Ο Ερντογάν ποτέ δεν ξέχασε ότι ο Μπόλτον τού χάλασε τα επεκτατικά σχέδια στη Συρία, στηρίζοντας τη συριακή-κουρδική πολιτοφυλακή. Για τον Ερντογάν είναι τρομοκράτες και για τον Μπόλτον σύμμαχοι που πολέμησαν σκληρά το ISIS.

Με την απομάκρυνση του Μπόλτον έφυγε το πιο σκληρό, επιθετικό ιδεολογικό «γεράκι», αφήνοντας ανοιχτά μέτωπα σε Βόρεια Κορέα, Αφγανιστάν, Συρία και Ιράν. Αφήνοντας το έδαφος ελεύθερο από οδοφράγματα ώστε ο μεγάλος deal maker να καταφέρει αυτό που κανένας άλλος πρόεδρος δεν κατάφερε: ειρήνη στο Αφγανιστάν, συμφωνία για τα πυρηνικά στη Βόρεια Κορέα και μια πιθανή συνάντηση στη Νέα Υόρκη στον ΟΗΕ αυτό τον μήνα με τον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ρουχανί.

* Ο Δημήτρης Δολλής είναι πρώην υφυπουργός Εξωτερικών