Απόψεις|08.10.2019 12:27

Ανάλυση: Τακτική υποχώρηση και αναδίπλωση των ΗΠΑ στη Συρία

Ευάγγελος Βενέτης

Η υλοποίηση της συμφωνίας Τουρκίας και ΗΠΑ για τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας βάθους 30 χλμ. στη διασυνοριακή περιοχή Τουρκία-Συρίας στα ανατολικά του Ευφράτη αποτελούσε πάγιο αίτημα της Άγκυρας κατά τον συριακό εμφύλιο, καθώς συνδέεται με την υπαρξιακή ανησυχία της Τουρκίας για την ασφάλεια των νοτιοανατολικών εδαφών της που κατοικούνται κυρίως από Κούρδους και είναι σε επαφή με τους συμπατριώτες τους αυτονομιστές της Συρίας και του Ιράκ.

Η κίνηση υποχώρησης των ΗΠΑ αποτελεί τακτική αναδίπλωση χωρίς στρατηγικές προεκτάσεις, δηλαδή το στρατηγικό δόγμα των ΗΠΑ και του Ισραήλ στο Κουρδικό παραμένει το ίδιο: α) η ίδρυση ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στην περιοχή με κύρια αποστολή την προστασία της ασφάλειας του Ισραήλ σε σχέση με το χρονίζον και δυσεπίλυτο Παλαιστινιακό Ζήτημα και β) ο έλεγχος των ενεργειακών κοιτασμάτων και διαδρόμων στη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ασία εν γένει.

Παρότι οι συζητήσεις για την υλοποίηση αυτή της ζώνης ήταν συνεχείς κατά το πρόσφατο παρελθόν η απόφαση της τουρκικής ηγεσίας να δράσει τώρα συνδέεται αφενός με τον διαρκή εξοπλισμό και εκπαίδευση των Κούρδων αυτονομιστών της Συρίας από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, αφετέρου με τη διαρκή κωλυσιεργία των ΗΠΑ να υλοποιήσουν την συμφωνία τους με την Άγκυρα για κοινές περιπολίες στη διασυνοριακή περιοχή ως αποτέλεσμα της αμερικανικής παρελκυστικής πολιτικής για τη δημιουργία τακτικού κουρδικού στρατού στην περιοχή.

Η απόφαση της Ουάσινγκτον να συναινέσει στην τουρκική απαίτηση συνιστά υποχώρηση των ΗΠΑ και του Ισραήλ από την πάγια δέσμευσή τους να παρέχουν στήριξη και προστασία στους Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες της Συρίας με σκοπό την ίδρυση αυτόνομου αρχικά και ανεξάρτητου κατόπιν κουρδικού κράτους. Η εν λόγω υποχώρηση απορρέει από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ, σε αντίθεση με τη Ρωσία, δεν διαθέτουν κάποια υπολογίσιμη δύναμη πεζικού και πυροβολικού στη Συρία, και δη στο τμήμα της Συρίας που ελέγχεται από τους Κούρδους αυτονομιστές. Παράλληλα οι κουρδικές δυνάμεις της Συρίας δεν έχουν ακόμη τον αναγκαίο αριθμό και την ποιότητα ενός τακτικού στρατού για να διασφαλίσει τον de facto έλεγχο του τμήματος αυτού της συριακής επικράτειας.

Στόχος των ΗΠΑ με αυτή την αναδίπλωση είναι να καθησυχάσουν βραχυπρόθεσμα την τουρκική πλευρά για τις προθέσεις των ΗΠΑ στο κουρδικό και κυρίως να δημιουργήσουν ρήγμα στο τρίγωνο Ρωσίας-Τουρκίας-Ιράν σε περίπτωση που η τουρκική εισβολή στα ανατολικά του Ευφράτη συριακά εδάφη συνοδευθεί από εμπλοκή των κυβερνητικών δυνάμεων της Δαμασκού με τις τουρκικές δυνάμεις κατοχής.

Στα μείον της εν λόγω κίνησης της αμερικανικής πλευράς είναι το γεγονός ότι ανοίγει τον δρόμο στην Τουρκία για περισσότερες επεκτατικές ενέργειες όχι μόνο την Μεσοποταμία αλλά και στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ. Ταυτόχρονα μειώνει το κύρος της και ζημιώνει την αξιοπιστία της Ουάσινγκτον σε υπολογίσιμο μέρος της κουρδικής ηγεσίας και πληθυσμού, προκαλώντας την αμφιβολία και την αντίδραση των Κούρδων της περιοχή, αυξάνοντας την επιρροή της Ρωσίας στις τάξεις των Κούρδων.

ΚογκρέσοΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάντουρκική εισβολήπόλεμος στη Συρία