Μια ιστορία χαμένων ευκαιριών

Η Λιβύη για εμένα είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση. Μου κόστισε τη λειτουργία των νεφρών μου. Την ξέρω καλά, την παρακολουθώ, πολλά από αυτά που διαβάζω μου προκαλούν ναυτία και απειλούν το μεταμοσχευμένο μου νεφρό. Το 2006 η «Ελευθεροτυπία» δημοσίευσε ένα προφητικό άρθρο «Ο ύπνος της Ελλάδος στη Λιβύη». Την ίδια χρονιά ο πρέσβης Γιώργος Σαββαΐδης παρέδωσε το μελετημένο, καλογραμμένο σημείωμα «Οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με τη Λιβύη και την Αίγυπτο», όπου περιγράφει τις σχέσεις Ελλάδας - Λιβύης, τις θαλάσσιες ζώνες και την αδράνειά μας στο θέμα. Η Ντόρα Μπακογιάννη προσπαθεί με τον ΥΦΥΠΕΞ Βαληνάκη να κλείσει τα θέματα υφαλοκρηπίδας με τις γείτονες χώρες.

Αρχίζει ο εμφύλιος στη Λιβύη. Δίνεται η ευκαιρία στην Ελλάδα, με κυβέρνηση Παπανδρέου, να βγάλει την Τουρκία από το παιχνίδι επιρροής στη Λιβύη αναλαμβάνοντας δράση στον πόλεμο. Με εντολή του πρωθυπουργού και με τη συμμετοχή του σημερινού υφυπουργού Λευτέρη Οικονόμου, οργανώνουμε τη μεταφορά 13.500 εργαζομένων Κινέζων από τη Λιβύη στην Κρήτη. Την ίδια στιγμή διαπραγματευόμαστε την ασφαλή πτήση ελληνικών C130, ενώ το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε τη Λιβύη.

Ετσι, με προσωπική παρουσία καταφέρνουμε να μεταφέρουμε κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες Ελληνες αλλά και Ευρωπαίους και πολίτες τρίτων χωρών που είχαν απομείνει στη βομβαρδισμένη Λιβύη. Η τελευταία πράξη της απελευθέρωσης τριών Ολλανδών πεζοναυτών αιχμαλώτων πολέμου αναδεικνύει την Ελλάδα ως τη μόνη χώρα που μπορεί να δράσει στη Λιβύη.

Ως αποτέλεσμα αυτής της επιτυχίας, η Ελλάδα κέρδισε τη στήριξη της Ολλανδίας στις διαπραγματεύσεις για το χρέος και ο υπογράφων έναν Μεγαλόσταυρο... Με την πτώση του Καντάφι, οι Ελληνες είμαστε οι πρώτοι που πάνε στην ακόμα επικίνδυνη Λιβύη. Με τη σύμφωνη γνώμη του πρωθυπουργού πιάνουμε το νήμα που άφησε η κυρία Μπακογιάννη και προτείνουμε την ολοκλήρωση της συμφωνίας για την ΑΟΖ. Οι συνθήκες για κάτι τέτοιο είναι άριστες. Αποχωρήσαμε και το γιατί δεν το πράξαμε πρέπει να απαντηθεί από τις επόμενες ηγεσίες του ΥΠΕΞ, όπως πρέπει να απαντηθεί η ερώτηση γιατί δεν σταματήσαμε την Τουρκία ενώ μπορούσαμε.

Γνωρίζαμε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επέβαλε εμπάργκο όπλων στη Λιβύη το 2011. Γνωρίζουμε ότι η Εκθεση των Επιθεωρητών της Επιτροπής Κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας αναφέρεται σε «συστηματική παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη» από την Τουρκία, την Ιορδανία και τα ΗΑΕ. Γιατί δεν διαμαρτυρηθήκαμε, γιατί δεν επιδώσαμε ρηματικές διακοινώσεις, γιατί δεν αναδείξαμε το θέμα στην ΕΕ και στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ή μήπως η αδράνεια για την οποία προειδοποιούσε ο πρέσβης Σαββαΐδης επανήλθε ως εθνική πολιτική; Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, αλλά αναστρέψιμη, με ένα μείγμα συμβατικών και μη συμβατικών κινήσεων.