Απόψεις|17.03.2020 12:45

Πόσο... Ερντογάν μπορεί να αντέξει η Δύση;

Γιώργος Κακλίκης

Το σημείο όπου σήμερα τα πράγματα έχουν φτάσει ωθεί αναλυτές και κέντρα αποφάσεων να διερωτώνται πόση θα είναι η ανοχή απέναντι στη δύστροπη Τουρκία που κλονίζει επικίνδυνα τόσο το οικοδόμημα της Δύσης όσο και πλειάδα οικονομικών συμφερόντων της.

Τα συμφέροντα της Δύσης στην Τουρκία αντικατοπτρίζονται στην ανοχή της πρώτης έναντι των ιδιοτροπιών της Αγκυρας, που σε άλλες περιπτώσεις θα τις ακολουθούσαν έμπρακτες και όχι θεωρητικές αντιδράσεις δυσαρέσκειας. Οι τουρκικές ιδιοτροπίες δεν περιορίζονται σε πρωτοβουλίες αρνητικές έναντι των δυτικών στοχεύσεων, αλλά εκτείνονται σε επιθετική ρητορική και πρακτική. Η αμετροέπεια Ερντογάν ανασύρει μνήμες παραμονών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και ταράζει τη Δύση όχι μόνο με «πολυπραγμοσύνη» που επιδεικνύει προς κάθε σημείο του τουρκικού ορίζοντα αλλά και με απειλές για απομάκρυνση από παραδοσιακούς συμμάχους και για κατακλυσμό της Ευρώπης με μεταναστευτικές ροές επικών διαστάσεων. Επί χρόνια τονίζεται η γεωπολιτική χρησιμότητα της Τουρκίας.

Ομως το σημείο όπου σήμερα τα πράγματα έχουν φτάσει ωθεί αναλυτές και κέντρα αποφάσεων να διερωτώνται πόση θα είναι η ανοχή απέναντι στη δύστροπη Τουρκία που κλονίζει επικίνδυνα τόσο το οικοδόμημα της Δύσης όσο και πλειάδα οικονομικών συμφερόντων της.

Οταν η τουρκική ηγεσία δηλώνει ότι «τίποτε δεν πρόκειται να γίνει στη Βαλκανική, στο Αιγαίο, στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή χωρίς να ακουστεί η άποψη της Αγκυρας», ο δυτικός προβληματισμός αυξάνεται κατακόρυφα. Με εκτός λογικής και ενάντιες στο διεθνές δίκαιο αξιώσεις έναντι μιας σειράς μεσογειακών κρατών, η Τουρκία γίνεται γενεσιουργός αποσταθεροποίησης και της Ανατολικής Μεσογείου. Μια ολόκληρη τάξη πραγμάτων, που εδράζεται στο δίκαιο της θάλασσας και στις σχέσεις καλής γειτονίας, ανατρέπεται. Με μεγάλο τον κίνδυνο ανάφλεξης να ελλοχεύει στη Μεσόγειο και αλλού. Και στο σκηνικό αυτό προστίθεται το επικίνδυνο παιχνίδι με τη Μόσχα, που έχει κατορθώσει να επιστρέψει και στη Μεσόγειο, αφού μπόρεσε να γίνει ο ρυθμιστής του Συριακού.

Ο Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι πια ο μεταρρυθμιστής και ανορθωτής της Τουρκίας και της οικονομίας της. Είναι ο ηγέτης που ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς και μεταλλάχθηκε σε αυταρχικό δυνάστη που ταλαιπωρεί συμπολίτες, συμμάχους και άλλους. Η Δύση πρέπει, πριν είναι αργά, να «δει έξω από το κουτί». Οι απειλές και οι εκβιασμοί δεν της αρμόζουν. Καλά είναι τα συμφέροντά της, τόσο μέσα στην Τουρκία όσο και μέσω αυτής, αλλά τα δεινά που της επιφυλάσσει η αποσταθεροποιητική πολιτική του προέδρου της είναι μεγάλα και πολύ πιο σημαντικά.

Η επιθετικότητα έναντι τρίτων, και ιδίως έναντι της Ελλάδας, με απόπειρες διεμβολισμού σκαφών, με υπερπτήσεις εδαφών της ηπειρωτικής  και νησιωτικής Ελλάδας, δείχνουν ότι η Τουρκία επιδιώκει τη ρήξη. Με σαφή πρόθεση να χαρακτηρίσει την όποια ελληνική αντίδραση πράξη εχθρική. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την Ελλάδα  και για πολλούς άλλους στη Δύση και πολύ πέρα από αυτήν.

Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΤουρκίακρίση στη Μεσόγειο