Εκροές: Η λύση στο μεταναστευτικό-προσφυγικό

Η ένταση στην ελληνοτουρκική μεθόριο αλλά και στα κέντρα φιλοξενίας στα ελληνικά νησιά  αποτελούν λογική συνέπεια των γεωπολιτικών εξελίξεων στην Συρία και το Παλαιστινιακό αλλά και της επί σειράς ετών ανεπάρκειας του ελληνικού κρατικού μηχανισμού στο να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό-προσφυγικό ουσιαστικά και όχι με ημίμετρα.

Με έναυσμα το θέμα των επιτάξεων ιδιωτικής ή δημοτικής γης για την ανέγερση κλειστών κέντρων φιλοξενίας η όξυνση των σχέσεων μεταξύ του Μαξίμου και της Περιφέρειας Β. Αιγαίου αντανακλά την αντίδραση της τοπικής κοινωνίας στην αδιαφορία του κράτους να σκύψει στα προβλήματα της καθημερινής ζωής των κατοίκων αλλά και των μεταναστών που δημιουργεί η αθρόα και άνευ προηγουμένου συνάθροιση μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων στα ν λόγω νησιά. Προφανώς η νυν κυβέρνηση καλείται να «βγάλει τα κάστανα από την φωτιά» παρότι δεν φέρει την άμεση ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Καθώς οι μήνες περνούν όμως και η πίστωση χρόνου των τοπικών κοινωνιών αλλά και των μεταναστών προς την κυβέρνηση εξανεμίζεται, το Μαξίμου βρίσκεται εν των μέσω διασταυρούμενων πυρών τόσο από τους ντόπιους όσο και από τους μετανάστες. Η ώρα των έργων έχει φτάσει.

Η ανάγκη δομικών μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνηση στο μεταναστευτικό έχει ξανατονισθεί από αυτή την στήλη. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις αφορούν σε τρία επίπεδα: εισροές, φιλοξενία, εκροές. Στο θέμα των εισροών η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να τις σταματήσει λόγω του γεωπολιτικού ισοζυγίου που ευνοεί την Τουρκία. Η Αθήνα είναι σε θέση όμως να αντιμετωπίσει το πρόβλημα σε επίπεδο φιλοξενίας και εκροών.

Οι βελτιωμένες κλειστές δομές φιλοξενίας σε νησιά και ηπειρωτική χώρα είναι απαραίτητες. Στα νησιά θα προσφέρουν φιλοξενία τις πρώτες εβδομάδες παραμονής των ωφελουμένων πριν περαιωθούν στην ηπειρωτική χώρα. Για να μειωθεί το γραφειοκρατικό πρόβλημα των επιτάξεων από την κυβέρνηση, η Αθήνα θα πρέπει να επιλέξει, όπως έχουμε τονίσει ξανά, εγκαταλελειμμένα ή στρατόπεδα προς ανακαίνιση. Με αυτόν τον τρόπο θα περιορίσει την αντίδραση των τοπικών κοινωνιών.

Ωστόσο το ανησυχητικό είναι ότι η κυβέρνηση δεν ασχολείται ενεργά και ουσιαστικά με το θέμα των εκροών. Επειδή δεν είναι σε θέση να περιορίσει τις εισροές η κυβέρνηση κινδυνεύει να βρεθεί προς «πλημμυρικού φαινομένου» μεσοπρόθεσμα. Με άλλα λόγια η συνεχής έλευση μεταναστών και προσφύγων από την Τουρκία και η περαίωσή τους στην ελληνική ενδοχώρα θα οδηγήσει σε βάθος τριετίας συνωστισμό στα κέντρα φιλοξενία που θα δομηθούν με αποτέλεσμα να χρειασθούν μελλοντικά και άλλα κέντρα φιλοξενίας οδηγώντας στον πολλαπλασιασμό των μεταναστών και προσφύγων στην ελληνική επικράτεια. Με δεδομένη την ανεργία και τον υποπληθυσμό των ντόπιων κοινωνιών η εν λόγω πλημμυρίδα αναμένεται να απειλήσει την κοινωνική συνοχή και ειρήνη με αντιδράσεις τόσο από τους ντόπιους όσο και από τους μετανάστες. Αυτό δηλ. που συμβαίνει σήμερα στα νησιά θα συμβεί στην ελληνική ενδοχώρα σε βάθος τριετίας-πενταετίας. Μόνη λύση είναι οι εκροές.

Οι εκροές μεταναστών και προσφύγων απαιτούν γενναίες πολιτικές αποφάσεις από το Μαξίμου. Σε επίπεδο προσφύγων η Αθήνα πρέπει επιτέλους να ξανανοίξει την πρεσβεία της στην Δαμασκό και σε συνεργασία με την νόμιμη κυβέρνηση του Μπασάρ αλ-Άσσαντ να επισπεύσει την επιστροφή των προσφύγων στην Συρία. Το εν λόγω μέτρο πρέπει να ληφθεί άμεσα, σήμερα για να αποδώσει εγκαίρως σε επίπεδο 20-25% του συνολικού αριθμού ωφελουμένων. Αν καθυστερήσει περαιτέρω η Αθήνα αυτό το μέτρο θα καταστεί ανεπαρκές από ένα σημείο και μετά.

Σε επίπεδο μεταναστών οι εκροές είναι αναγκαίες, διότι αυτή είναι η επιθυμία των ίδιων των μεταναστών οι οποίοι βλέπουν την Ελλάδα ως χώρα μετάβαση και όχι προορισμό. Το πρόβλημα όμως εντοπίζεται στην αδιαφορία των Ευρωπαίων εταίρων της Ελλάδας που αρνούνται να μοιρασθούν την ευθύνη του αναλογικού καταμερισμού-ποσοστώσεων των μεταναστών στα εδάφη τους. Η Αθήνα δεν μπορεί πλέον να περιμένει και να επιδεικνύει ολιγωρία έναντι των πιέσεων των Βρυξελλών να κρατήσει τους μετανάστες στα εδάφη της. Η πρόσφατη κινητοποίηση κάποιων χωρών τη ΕΕ να δεχθούν ποσόστωση σε επίπεδο ασυνόδευτων ανηλίκων είναι προς την σωστή κατεύθυνση αλλά δεν αρκεί. Υπάρχουν τρόποι για να πεισθούν οι Ευρωπαίοι ότι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Χρειάζεται όμως το Μαξίμου να είναι πειστικό ως προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν υπάρχει χρόνος για άλλη ολιγωρία.