Απόψεις|29.03.2020 19:15

Ενα απάνθρωπο εγκληµατικό δίληµµα

Σωτήρης Δανέζης

Στον αµερικανικό και τον βρετανικό Τύπο γράφτηκε πως αν η καραντίνα και η επιβεβληµένη από τον θανατηφόρο ιό οικονοµική αδράνεια οδηγήσουν σε σηµαντική µείωση του ΑΕΠ, λόγω της µεγάλης ύφεσης, θα µειωθεί αυτόµατα και το προσδόκιµο ζωής. Με δυο λόγια, η νέα παγκόσµια πραγµατικότητα θα αποδειχθεί χειρότερη από την πανδηµία του COVID-19, καθώς περισσότεροι άνθρωποι θα πεθάνουν από την τραγική κατάσταση στην οικονοµία παρά από τον ιό.

Το επιχείρημα βασίζεται σε κείµενο που γράφτηκε στην επιθεώρηση «Nanotechnology Perceptions». Το δίληµµα «να σώσουµε ζωές ή να σώσουµε την οικονοµία;» και η συλλογιστική «καλύτερα να θυσιάσουµε µερικά εκατοµµύρια για να επιβιώσουµε οι υπόλοιποι», δεν είναι µόνο απάνθρωπα, είναι εντελώς λανθασµένα. Σε µια προσωρινή ύφεση δεν µειώνεται το προσδόκιµο ζωής. Ενδεχοµένως αυξάνονται οι αυτοκτονίες, αλλά θάνατοι από άλλες αιτίες, όπως για παράδειγµα τα τροχαία ατυχήµατα και οι ασθένειες που σχετίζονται µε το αλκοόλ, µειώνονται.

Με τον COVID-19να καλπάζει σε Ιταλία και Ισπανία, µε τις ΗΠΑ να µετρούν δεκάδες χιλιάδες κρούσµατα, υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι ο τρόπος για να υποστούµε µικρότερη οικονοµική ζηµιά είναι να άρουµε την καραντίνα και τους περιορισµούς, πριν προλάβουν να λειτουργήσουν;Θα γύριζε κανείς στη δουλειά του αύριο το πρωί χωρίς φόβο; Κι αν έχουν δίκιο οι επιστήµονες και η χαλάρωση των µέτρων επιταχύνει τον ρυθµό µετάδοσης του ιού;

Τι θα συµβεί µε το εργατικό δυναµικό και για πόσο χρονικό διάστηµα θα συνεχίσουν να λειτουργούν οι επιχειρήσεις, όταν το ανθρώπινο κεφάλαιο νοσήσει και αποδεκατιστεί; Στην Ουάσιγκτον αλλά και τη Γερµανία η συζήτηση για το τέλος των περιορισµών και τη σταδιακή επιστροφή στην «κανονικότητα» έχει ήδη ανοίξει. Πόσο αθώα πρέπει να σκεφτεί κανείς για να µην υποψιαστεί οικονοµικά συµφέροντα πίσω από τη σχετική αρθρογραφία σε εφηµερίδες όπως η «Wall Street Journal»;

Η αποκατάσταση της οικονοµικής ζωής και η κανονικότητα συνδέονται µε την εµπιστοσύνη. Η αβεβαιότητα και ο φόβος δεν θα ενισχύσουν την κατανάλωση, οι επιχειρήσεις δεν θα επενδύσουν. Αν δεν περιοριστεί η εξάπλωση του κορονοϊού, αν στα νοσοκοµεία δεν σταµατήσουν να κάνουν ουρά οι νεκροφόρες, η οικονοµία θα υποφέρει και θα µετρά µόνο ζηµιές. Η ύφεση είναι εδώ και θα αποτυπωθεί στην πτώση του ΑΕΠ. ∆εν είναι µόνιµη και δεν πρέπει να επιτρέψουµε να γίνει το άλλοθι για λουκέτα σε επιχειρήσεις και νέες στρατιές ανέργων.Το προσδόκιµο ζωής για τους οικονοµικά ασθενέστερους δεν απειλείται από την ύφεση, ούτε από τα περιοριστικά µέτρα και την κοινωνική αποστασιοποίηση, που θα διαρκέσουν έναν, δύο ή και τρεις µήνες.

Η πραγµατική απειλή είναι η σταδιακή απαξίωση του συστήµατος δηµόσιας υγείας και ο τρόπος που ξηλώνουµε το δίχτυ ασφαλείας για τους πιο ευάλωτους. Στις ΗΠΑ πάντως, µε τα 28 εκατοµµύρια ανασφάλιστους και έναν πρόεδρο που στις κορυφαίες προτεραιότητές του ήταν να διαλύσει το πρόγραµµα κοινωνικής πρόνοιας και υγειονοµικής περίθαλψης του προκατόχου του, το δίληµµα «οικονοµία ή ανθρώπινες ζωές;» ίσως έχει απαντηθεί. Αραγε ξέρει ο Τραµπ ποιος είναι ο Βιργίλιος

Ντόναλντ ΤραμπΚορονοϊός