Ιδιωτικά πανεπιστήμια: Θα δούμε δίδακτρα... Αμερικής; Τι θα ισχύει με τις υποτροφίες

Πολλά είναι τα ερωτήματα που ανακύπτουν για το νομοσχέδιο που αναμένεται να φέρει η κυβέρνηση για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Το νομοσχέδιο αν και δεν έχει ολοκληρωθεί και χρειάζεται ακόμα χρόνος έχει ήδη προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να το χαρακτηρίζουν «επίθεση στα δικαιώματα».

Ιδιωτικά πανεπιστήμια: Θα δούμε δίδακτρα ΗΠΑ;

Σύμφωνα με τη Σοφία Φασουλάκη και την τηλεόραση του OPEN από τη διαβούλευση του νομοσχεδίου, έως την τελική του μορφή μπορεί να υπάρξουν αλλαγές. Πάντως, φαίνεται ότι ήδη τα κριτήρια για τα δίδακτρα και πως θα διαμορφωθούν αυτά έχουν ήδη σχηματιστεί.

Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, τόσο τα δίδακτρα όσο και τα κριτήρια εισαγωγής θα καθορίζονται από το «μητρικό» πανεπιστήμιο. Αλλά λόγω του ανταγωνισμού και διαφορετικής αγοράς δεν θα δούμε τα ίδια δίδακτρα με αυτά που βλέπουμε στις ΗΠΑ. Επιπλέον, υπάρχει υποχρεωτικός καθορισμός αριθμού υποτροφιών για καλούς μαθητές ή με βάση κοινωνικά κριτήρια σύμφωνα με το νόμο που αναμένεται να φτάσει στη Βουλή.

Τέλος, όσο αφορά το διδακτικό προσωπικό είναι βέβαια ότι θα πρέπει να έχουν διδακτορικό, από εκεί και πέρα δεν έχει ακόμα καθοριστεί αν θα μετράνε οι δημοσιεύσεις ή οι ώρες διδασκαλίας.

Οι προδιαγραφές λειτουργίας τους

Επιπλέον, σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυστηρές θα είναι οι προϋποθέσεις για τo πως θα ιδρύονται τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Για παράδειγμα,

• τα μέλη του διδακτικού και εκπαιδευτικού προσωπικού θα πρέπει να έχουν διδακτορικό τίτλο.
• Να διαθέτουν επαρκείς κτιριακές υποδομές και 5ετη μελέτη βιωσιμότητας
• και σε περίπτωση ανάκλησης της άδειας λειτουργίας παραρτήματος τόσο το μη κρατικό ίδρυμα όσο και το μητρικό θα είναι υπεύθυνα για την ολοκλήρωση των σπουδών των φοιτητών αλλά την απονομή του τίτλου των σπουδών του.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του OPEN, ήδη αρκετό καιρό έχουν ιδρύματα του εξωτερικού έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον να ανοίξουν παραρτήματα στην Ελλάδα.

Έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση

Πάντως, τα κόμματα της αντιπολίτευσης κάνουν λόγο για επικίνδυνα παιχνίδια με το Σύνταγμα και χτύπημα στο δημόσιο πανεπιστήμιο. 

ΣΥΡΙΖΑ: Ο Μητσοτάκης παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με το Σύνταγμα

«Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρει απολύτως υποκριτικά ως πρώτη προτεραιότητα το δημόσιο πανεπιστήμιο, ενώ επί σχεδόν 5 χρόνια κάνει τα πάντα για την απαξίωσή του και τώρα παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με το Σύνταγμα. Ούτε δημόσιο ούτε ελεύθερο θέλει το ελληνικό πανεπιστήμιο ο Πρωθυπουργός. Καμία έγνοια δεν έχει για τη Δημόσια Παιδεία, όπως δεν έχει και για τη δημόσια υγεία. Να κερδοσκοπήσουν συγκεκριμένοι επιχειρηματίες θέλει. Όλα είναι επιχείρηση για τον κ. Μητσοτάκη», τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ.

ΚΚΕ: Το άδικο νομοσχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση είναι αιτία "πολέμου" για φοιτητές-μαθητές

«Οι σημερινές κυβερνητικές ανακοινώσεις για το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια συνιστούν πρόκληση και νέα επίθεση στα δικαιώματα της νεολαίας! Γιατί χτυπούν την αξία του πτυχίου, ενισχύουν την εμπορευματοποίηση της παιδείας, ενώ η πρόσβαση στην πανεπιστημιακή μόρφωση κρίνεται ακόμα περισσότερο από το "πορτοφόλι" κάθε οικογένειας» αναφέρει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του.

«Είναι εκ του πονηρού η αναφορά της κυβέρνησης ότι με αυτό τον τρόπο, δήθεν, "καταργούνται τα τείχη" στην εκπαίδευση. Τα πραγματικά τείχη στην εκπαίδευση τα βρίσκουν μπροστά τους οι χιλιάδες νέοι και νέες που σπουδάζουν στα δημόσια πανεπιστήμια και βιώνουν καθημερινά την υποβάθμιση σπουδών και πτυχίων. Οι χιλιάδες μαθητές, μαθήτριες και οι οικογένειές τους, που κοπιάζουν και αγωνιούν, κάνοντας αμέτρητες οικονομικές θυσίες, για να εισαχθούν στα πανεπιστήμια» σημειώνει η ανακοίνωση και προσθέτει:

«Το άδικο νομοσχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση είναι αιτία "πολέμου" για φοιτητές-μαθητές και για όλο το λαό, γιατί:

• Κλιμακώνει την επίθεση στα πτυχία των δημόσιων πανεπιστήμιων και πρακτικά καταργεί τον ενιαίο τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια, επιβεβαιώνοντας ότι ο "ενιαίος χώρος ανώτατης εκπαίδευσης" είναι ενιαίος μόνο για τους επιχειρηματικούς ομίλους και τους επενδυτές. Την ίδια ώρα που κάποιοι θα εισέρχονται στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τελικά, με τα "αυστηρά κριτήρια" της φορολογικής τους δήλωσης, η λαϊκή οικογένεια θα συνεχίσει να ματώνει για να περάσουν τα παιδιά της τα τείχη των ταξικών εμποδίων για μια θέση στο πανεπιστήμιο.
• Δίνεται αποφασιστικό χτύπημα στην αξία του πτυχίου. Την ίδια ώρα που κόπτονται για το "χάσμα δεξιοτήτων", δημιουργούν ακόμα περισσότερες κατηγορίες πτυχίων για το ίδιο επάγγελμα, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει η στρατιά των ανέργων πτυχιούχων, να συμπιέζονται προς τα κάτω τα δικαιώματα όσων καταφέρνουν να εργάζονται.
• Η επέκταση της "ατομικής ευθύνης", που απαλλάσσει το κράτος από το "βάρος" της αποκλειστικά δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης, όχι μόνο δεν "αυξάνει" τις ευκαιρίες για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας, αντίθετα όταν θεσμοθετείται το "αν θες να σπουδάσεις... πλήρωνε" αντικειμενικά θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους σπουδών και στα δημόσια πανεπιστήμια.
• Η συνύπαρξη δημόσιων-ιδιωτικών θα επιταχύνει αντιδραστικές αλλαγές στα δημόσια πανεπιστήμια. Με συγχωνεύσεις, καταργήσεις τμημάτων, νέους κόφτες εισακτέων, μεγαλύτερη πίεση για άνοδο του ρυθμού αποφοίτησης κ.α., θα συρρικνωθεί το δημόσιο πανεπιστήμιο για να δημιουργηθεί χώρος για την αγορά των ιδιωτικών και ταυτόχρονα για να μειωθεί η δαπάνη για τα δημόσια. Έτσι, θα "απελευθερωθούν" πόροι για να φουσκώσουν τα πλεονάσματα και να τροφοδοτήσουν τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Η πείρα δείχνει ότι ούτε τα δημόσια νοσοκομεία αναβαθμίστηκαν από τη συνύπαρξη με τα ιδιωτικά, ούτε τα δημόσια σχολεία από τη συνύπαρξη με τα ιδιωτικά».

«Το νομοσχέδιο που παραπλανητικά τιτλοφορείται ως "ελεύθερο πανεπιστήμιο", μία "ελευθερία" υπηρετεί: την αγοραπωλησία πτυχίων, τόσο με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων όσο και με την επέκταση της εμπορευματοποίησης στα δημόσια: διπλά και κοινά πτυχία με πανεπιστήμια εξωτερικού, ξενόγλωσσα προπτυχιακά με δίδακτρα, κλπ.

Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος της πρεμούρας της κυβέρνησης, να παρακάμψει το άρθρο 16 του συντάγματος, με αξιοποίηση του επικίνδυνου για όλα τα θέματα άρθρου 28, μέχρι να είναι δυνατή η αναθεώρηση του.

Αυτή η "ελευθερία" όμως, υποδουλώνει τις σύγχρονες ανάγκες για υψηλού επιπέδου μόρφωση κι εξειδίκευση στους ιδιοτελείς στόχους ομίλων κι επενδυτών. Καταδικάζει τα πανεπιστήμια σε μόνιμη υποχρηματοδότηση των δωρεάν υπηρεσιών κι υποδομών για φοιτητές και εργαζομένους» αναφέρει το ΚΚΕ και τονίζει καταλήγοντας στην ανακοίνωσή του:

«Οι φοιτητές, οι μαθητές, όλος ο λαός έχουν κάθε συμφέρον να παλέψουν για να μην κατατεθεί, να μην ψηφιστεί αυτό το άδικο νομοσχέδιο και να διεκδικήσουν όλα τα αναγκαία για ένα αποκλειστικά δημόσιο, σύγχρονο και αναβαθμισμένο πανεπιστήμιο που δεν θα κοιτάει καμία και κανέναν στην τσέπη, αλλά θα μορφώνει επιστημονικά και το πτυχίο θα εξασφαλίζει εργασία στο αντικείμενο σπουδών με δικαιώματα».

Ελληνική Λύση: Η βιασύνη της ΝΔ για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια γέννα μία απορία

«Η βιασύνη της Νέας Δημοκρατίας για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια γεννά μία απορία: Θα νοιαζόταν τόσο πολύ εάν δεν ενδιαφερόταν η γνωστή εταιρεία CVC;» σημειώνει, σε ανακοίνωσή της, η Ελληνική Λύση, προσθέτοντας ότι «θα μας έπειθε για το ανιδιοτελές των προθέσεών της εάν βιαζόταν και για την κατάργηση της συμφωνίας των Πρεσπών».

Χαρίτσης: Θα δώσουμε μάχη να μην περάσει το νομοσχέδιο της ΝΔ

Την πλήρη αντίθεσή της με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων εκφράζει και η Νέα Αριστερά. Ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Αλέξη Χαρίτσης, σημειώνει σε ανάρτησή του στο Facebook ότι «η Νέα Αριστερά θα δώσει τη μάχη, μέσα και έξω από τη Βουλή, για να μην περάσει το νομοσχέδιο της Νέας Δημοκρατίας και να ανοίξει μια σοβαρή, συντεταγμένη συζήτηση για αυτό που όντως χρειάζεται η χώρα μας: την αναγέννηση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».

«Ιδιωτικά πανεπιστήμια; όχι, ευχαριστώ», αναφέρει ο κ. Χαρίτσης και προσθέτει «τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας», ότι «αφορούν τον βαθύ ιδεολογικό πυρήνα της ελληνικής Δεξιάς και εξυπηρετούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα που βλέπουν μια ακόμα ευκαιρία κερδοσκοπίας». Υποστηρίζει ότι το «ελεύθερο πανεπιστήμιο» που «επαγγέλλεται η κυβέρνηση, είναι ένα ψέμα» και ότι «είναι ο δρόμος για τη δημιουργία αποφοίτων πολλαπλών ταχυτήτων και της υποβάθμισης των πανεπιστημίων της χώρας μας». Σχολιάζει ότι «για να το επιτύχει αυτό, στηρίζεται σε μια διασταλτική ερμηνεία του άρθρου 28 του Συντάγματος που καταστρατηγεί ευθέως το άρθρο 16».

Τονίζει ότι όμως «δεν είναι μόνο θέμα συνταγματικής τάξης. Είναι ζήτημα βαθιά κοινωνικό και πολιτικό» και πως η κυβέρνηση της ΝΔ «απαξιώνει συστηματικά τα πανεπιστήμια» με τις πολιτικές επιλογές της. Σημειώνει ότι η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κινείται στο 2,8% του ΑΕΠ έναντι 5% που είναι ο ευρωπαϊκός μ.ο. και ότι «σε ένα μελλοντικό τοπίο όπου ιδιωτικά και δημόσια πανεπιστήμια θα λειτουργούν συμπληρωματικά, ζητήματα δίκαιου ανταγωνισμού θα υποχρεώνουν την Πολιτεία να τα χρηματοδοτεί εξίσου με αποτέλεσμα αναπόφευκτα την περαιτέρω υποχρηματοδότηση των δεύτερων».

Ο κ. Χαρίτσης αναφέρει μεταξύ άλλων ότι χρειαζόμαστε «πανεπιστήμια ισχυρά και εύρωστα, αναβαθμισμένα και εξωστρεφή, προσανατολισμένα στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας» και πως «αυτά δεν μπορεί παρά να είναι τα δημόσια πανεπιστήμια». Υπογραμμίζει ότι απαιτούνται χρηματοδότηση των πανεπιστημίων, κάλυψη των κενών σε υποδομές και προσωπικό, πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα για τους αποφοίτους, αυτοτέλεια στη διοικητική τους λειτουργία. «Το δικό μας ελεύθερο πανεπιστήμιο είναι το δημοκρατικό και δημόσιο πανεπιστήμιο», τονίζει.