Γιατί οι super star του αθλητισμού χάνουν τις περιουσίες τους; (vid)

Αίσθηση προκάλεσε λίγες ημέρες πριν η είδηση σχετικά με την δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο Μάρκους Εβανζελίστα ντε Μοράις, γνωστός ως «Καφού». Μετά από μια σπουδαία καριέρα στην οποία κέρδισε συμβόλαια εκατομμυρίων ο Καφού στα 49 του χρόνια πλέον βιώνει έναν οικονομικό εφιάλτη καθώς δικαστήριο του Σάο Πάουλο διέταξε την κατάσχεση πέντε ακινήτων του εξαιτίας  χρεών εταιρειών του.

Φυσικά η περίπτωση του δεν είναι μοναδική. Παλαιότερα το Sports Illustrated είχε δημοσιεύσει έρευνα σύμφωνα με την οποία το 80% των σταρ του αθλητισμού χάνουν τις περιουσίες τους. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο διεθνής Γερμανός ποδοσφαιριστής Αντρέα Μπρέμε, ο Αντουάν Γουόκερ στο ΝΒΑ που έφτασε στο σημείο να πουλήσει το δακτυλίδι που κέρδισε με τους Μαϊάμι Χιτ. Μεγάλα προβλήματα αντιμετώπισαν επίσης οι Κριστιάν Βιέρι, ο Τζορτζ Μπεστ αλλά και ο Άλαν Αίβερσον.

Το θέμα απασχόλησε πριν από λίγες εβδομάδες μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημερίδα που πραγματοποιήθηκε αρχές Ιουνίου  στην Θεσσαλονίκη. Την διοργάνωσε ένα γραφείο εκπροσώπησης παικτών, το «Sfera Sports Group» του Γιώργου Σφαιρόπουλου. Το θέμα της ημερίδας ήταν «Η επόμενη μέρα μετά το τέλος της καριέρας του Καλαθοσφαιριστή» και απευθύνονταν σε αθλητές του μπάσκετ.

Μεταξύ των ομιλητών ήταν κι ο πρώην διεθνής καλαθοσφαιριστής Γιώργος Παυλίδης(Ηρακλής, Νηαρ Ηστ, Μαρούσι, Λάρισα, Βαγιαδολίδ κ.α.) ο οποίος πλέον ακολουθεί καριέρα ψυχολόγου. Απευθυνόμενος στους παρευρισκομένους ο Γ. Παυλίδης είπε: «Ήμουν 13 χρόνια επαγγελματίας καλαθοσφαιριστής. Το 2009 αποσύρθηκα από την ενεργό δράση. Σπούδασα ψυχολογία. Αποφοίτησα από το University of Sheffield, International Faculty, CITY College. Ξεκίνησα διδακτορικό στο University of Sheffield και τελείωσα τον περασμένο Αύγουστο. Τα τελευταία χρόνια, είμαι λέκτορας και ερευνητής και ασχολούμαι ενεργά με το κομμάτι του αθλητισμού».

«Μέσα σε πέντε χρόνια χάνουν την περιουσία τους»

Ο Γ. Παυλίδης συνέχισε: «Στην Γερμανία, μόλις ένα 9% των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών που αποσύρθηκαν από την ενεργό δράση, θεωρητικά δεν θα χρειαζόταν να ξαναδουλέψουν στην ζωή τους, λόγω της περιουσίας που απέκτησαν μέσω του αθλητισμού. Το ποσοστό των αθλητών που σταματούν την καριέρα τους παγκόσμια και έχουν περιουσία που θα μπορούσε κανονικά να μην χρειαστεί να ξαναδουλέψουν, είναι πολύ μικρό. Μέσα σε λιγότερο από πέντε χρόνια, το μεγαλύτερο ποσοστό χάνει την περιουσία του μετά το τέλος της καριέρας τους. 

Κατά μέσο όρο, χρειαζόμαστε τουλάχιστον 10 χρόνια και περίπου 10.000 ώρες εντατικής προπόνησης ώστε να είμαστε καλοί σε αυτό που κάνουμε. Δηλαδή, να είμαστε καλαθοσφαιριστές... Που σημαίνει πως είχαμε πολύ λίγο χρόνο για οτιδήποτε άλλο. Μεταξύ αυτών και το σχολείο. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αθλητών-μαθητών αναφέρουν ότι δεν μπορούν να καταφέρουν να συνδυάσουν το σχολείο και την εκπαίδευση. Γι' αυτό αναφέρονται πολύ στο δίλημμα, σχολείο ή αθλητισμός. Πόσες ώρες πιστεύετε ότι ξοδεύει την εβδομάδα ένα παιδί σε εντατική προπόνηση και σχολείο μαζί, κατά την διάρκεια της εφηβείας; Συνδυαστικά... Είναι 42-95 ώρες. Ο μέγιστος χρόνος από τον νόμο που μπορείς να υποχρεώσεις κάποιον να δουλέψει την εβδομάδα, είναι 40 ώρες. Υπάρχουν πολλοί έφηβοι αθλητές που ξοδεύουν το διπλάσιο».

«Τα μεγάλα ελλείματα στην εκπαίδευση»

Για τους νεαρούς αθλητές είπε:«Από αυτά τα παιδιά τα οποία αφιερώνονται και δεσμεύουν τον εαυτό τους σε ένα εντατικό πρόγραμμα προπόνησης και σχολείου, ένα 2-10% γίνεται επαγγελματίες παίκτες. Κι αυτό, σε πολύ δομημένα προγράμματα. Για παράδειγμα, ξέρετε τις ποδοσφαιρικές Ακαδημίες... Παίρνουν τα παιδιά και αυτά μένουν σε ξενώνες. Κάνουν προπόνηση και το σχολείο πολλές φορές θυσιάζεται. Τα υπόλοιπα παιδιά έχουν να παλέψουν με ελλείμματα και το πρώτο από αυτό είναι η εκπαίδευσή τους. Αφιερώθηκαν πάρα πολύ στον αθλητισμό, όχι τόσο πολύ στο σχολείο. Το δεύτερο έλλειμμα είναι η κοινωνικότητα. Ξεριζώθηκαν από τους φίλους. Ουσιαστικά ό,τι κοινωνικότητα είχαν, ήταν μέσα σε αθλητικά πλαίσια. Το αθλητικό πλαίσιο τελείωσε γιατί δεν έγιναν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές και έπρεπε να μάθουν ξανά πώς να φέρονται εκτός αθλητικών πλαισίων. Τι πιστεύετε ότι σας προσφέρει το μπάσκετ έτσι ώστε όταν τελειώσετε να μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για τον επαγγελματικό σας και τον προσωπικό σας βίο; Οι γνωριμίες μπορεί να είναι ένα από αυτά αλλά το πρώτο πράγμα που θα ήταν καλό να κάνετε, είναι να αρχίσετε να ομιλείτε την μη αθλητική γλώσσα του επαγγελματικού χώρου. Να αρχίσετε λίγο-λίγο να την μαθαίνετε».

«Όταν τελειώσει η καριέρα δεν ξέρουν τι να κάνουν»

Συνεχίζοντας είπε: «Πάρα πολλοί αθλητές, όταν σταματούν την καριέρα τους, δεν γνωρίζουν τι να κάνουν. Έχω πάρα πολλούς πρώην συναδέλφους οι οποίοι με παίρνουν τηλέφωνο και με ρωτούν τι να κάνουν. Εγώ ήξερα πως ήθελα να γίνω ψυχολόγος, αλλά δεν είχα σπουδάσει. Πρώτα σταμάτησα το μπάσκετ και μετά σπούδασα. Πόσο πιο προετοιμασμένος θα ήμουν αν είχα σπουδάσει κατά την διάρκεια; Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε τι θέλετε να κάνετε μετά το μπάσκετ. Και αν είναι αυτό που έχετε σπουδάσει ή κάτι άλλο. Δεν είναι απαραίτητο να κάνετε αυτό που σπουδάσατε. Ίσως μερικοί από εσάς να θέλετε να γίνετε επιχειρηματίες. Ξέρετε ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας μιας επιχείρησης μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της; Είναι 10%. Το 90% κλείνει μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας. Ξέρετε, πόσοι συνάδελφοί μας έχουν επενδύσει μετά το τέλος της καριέρας τους, σε καφέ ή εστιατόριο; Που έχουν ακόμη πιο χαμηλό ποσοστό επιτυχίας μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας... Δεν είναι παράξενο, αν δεν γνωρίζετε τι θέλετε να κάνετε μετά το τέλος της καριέρας σας. Το κακό είναι πως δεν ξέρουμε πότε θα σταματήσει η καριέρα μας. Για παράδειγμα, τον τραυματισμό δεν μπορείς να τον προγραμματίσεις. Ένας λόγος (για το τέλος της καριέρας) μπορεί να είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος. Ή να μην υπάρχει ενδιαφέρον για εμάς, είτε λόγω τραυματισμού, είτε γιατί υπάρχει η φθορά του χρόνου. Μελέτες λένε πως από όλες τις πιθανότητες που υπάρχουν να σταματήσει ένας αθλητής την καριέρα του, αυτά που αποτελούν επιλογή του έχουν το καλύτερο αποτέλεσμα. Γιατί αν κάποιος επιλέξει να σταματήσει, έχει βρει ήδη το κίνητρο να αποκτήσει μια εναλλακτική ταυτότητα. Όταν σταματήσει η καριέρα μας, το μεγαλύτερο ποσοστό του κοινωνικού μας βίου το οποίο είναι αθλητικό, θα καταρρεύσει και δεν θα υπάρχει γύρω μας. Όπως και το σύστημα υποστήριξης που είχαμε. Προπονητής, μάνατζερ, φίλαθλοι, ομάδες... Από την μια στιγμή στην άλλη, θα καταρρεύσει η έννοια της ταυτότητας που έχουμε. Αν δεν σπουδάσετε ή αν δεν επενδύσουμε πάνω σε ικανότητες μη αθλητικές, θα βρεθούμε σε μειονεκτική θέση απέναντι σε αυτούς που είναι ίδια ηλικία με εμάς, αλλά δεν ασχολήθηκαν ποτέ με τον αθλητισμό».

«Χρειάζονται εφόδια»

«Πρέπει να υπάρχουν κάποια εφόδια ώστε μόλις σταματήσετε την καριέρα σας, να υπάρχει μια ταυτότητα μετά. Τα εμπειρικά δεδομένα δείχνουν πως αυτοί που σταμάτησαν τον αθλητισμό με αυτούς που δεν ασχολήθηκαν ποτέ με τον αθλητισμό, έχουν πολύ χαμηλότερο μισθό και είναι χαμηλότερα αμειβόμενοι του μέσου όρου. Η προετοιμασία, καλό είναι να μην περιορίζεται στον αθλητισμό. Μόνο το 24% των αθλητών που αποσύρονται, καταφέρνουν να βρουν δουλειά στο χώρο τους. Στην δική μας περίπτωση, στο μπάσκετ... Πρέπει να υπάρχουν κάποια εφόδια ώστε μόλις σταματήσετε την καριέρα σας, να μπορέσετε να έχετε μια ταυτότητα μετά.

Να έχετε κάποια χρήματα στην άκρη. Πολύ καλά θα κάνετε να συνεχίσετε τις σπουδές σας. Είναι σημαντικό. Το να πάμε στο Πανεπιστήμιο, είναι ένας τρόπος για να προετοιμάσουμε το επαγγελματικό μας μέλλον. Καλό θα είναι να επενδύσει κάποιος τον χρόνο για να έχει δεξιότητες σε κάτι. Για παράδειγμα, μέσω μιας τεχνικής σχολής. Ή μπορεί να είναι μέσω σεμιναρίων. Μπορεί και μια προσωπική απασχόληση, μέσω της πολύωρης ενασχόλησης με ένα αντικείμενο. Μπορεί, αυτό να γίνει ακόμη και με την ανεξάρτητη μάθηση. Υπάρχουν πολλές επιλογές πλέον... Οι νέες γενιές είναι μορφωμένες. Υπάρχουν πολλά on line μαθήματα. Υπάρχει ένας εκπαιδευτικός πληθωρισμός».