Θέατρο|18.07.2019 11:52

Εθνική Λυρική Σκηνή: Λάµψη µε Αµπράµοβιτς, Λάνθιµο και Μαρέβα

Αναστασία Κουκά

Εθνική Λυρική Σκηνή ετών 80, µε νεανικό ενθουσιασµό και φιλόδοξους στόχους για το µέλλον! Ο παραπάνω, εκ πρώτης όψεως ασύµβατος συνδυασµός χαρακτηρίζει το πρόγραµµα της νέας καλλιτεχνικής περιόδου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ), µια και καταφέρνει να συµπυκνώσει στοιχεία από το µακροχρόνιο παρελθόν της, το δυναµικό παρόν της και το πολλά υποσχόµενο µέλλον της. Η εξωστρέφεια µέσω συνεργασιών και συµπαραγωγών µε διεθνείς φορείς, οι συµπράξεις µε σπουδαίους καλλιτέχνες όπως η Μαρίνα Αµπράµοβιτς, ο Γιώργος Λάνθιµος και ο Ολιβιέ Πι µαζί µε τις νέες παραγωγές και τις λαµπερές παγκόσµιες πρεµιέρες καθιστούν τη νέα εποχή της Λυρικής εξαιρετικά ελκυστική και ανταγωνιστική.

«Τα 80 κεράκια που σβήνει φέτος η Λυρική φέρνουν στον νου µου τους στίχους του Καβάφη. Επιβεβαιώνεται από τη µια ότι “του µέλλοντος οι µέρες στέκοντ’ εµπροστά µας σα µια σειρά κεράκια αναµµένα – χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια”. Τα δύο τελευταία, πολύτιµα χρόνια από την εγκατάσταση της Λυρικής στις εντυπωσιακές υποδοµές του Κέντρου Πολιτισµού Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), αλλά και η συνεχής αρωγή του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στις δράσεις και τις δραστηριότητες της Λυρικής, µας κάνουν να αισιοδοξούµε για “του µέλλοντος τις µέρες, αυτά τα ζωηρά, ζεστά κεράκια”» είπε χαρακτηριστικά η υπουργός Πολιτισµού και Αθλητισµού, Λίνα Μενδώνη, στη χθεσινή παρουσίαση, η οποία συνέπεσε µε την πρώτη της δηµόσια παρουσία µετά την ανάληψη των νέων καθηκόντων της, υπογραµµίζοντας αµέσως µετά πως «η µεγάλη δωρεά 20.000.000€ του ΙΣΝ για το 4ετές πρόγραµµα εξωστρέφειας, το οποίο αξιοποιεί το κεκτηµένο παλαιότερων δράσεων και προσελκύει νεανικό κοινό, δίνουν πραγµατικά φτερά στη Λυρική να πετάξει στο διεθνές στερέωµα µε παραγωγές φιλόδοξες και απαιτητικές».

Ρόλο «ξεναγού» στο παρελθόν και το µέλλον της Λυρικής ανέλαβε, δικαιωµατικά, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της, Γιώργος Κουµεντάκης, ο οποίος, αφού πρώτα παρουσίασε µέσω ενός βίντεο έναν σύντοµο απολογισµό της τελευταίας διετίας, έδωσε το στίγµα του νέου προγραµµατισµού λέγοντας: «Αισθάνοµαι πολύ χαρούµενος µε το πρόγραµµα που κρατάτε στα χέρια σας, γιατί φέτος, περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά, ανοιγόµαστε στη νέα δηµιουργία, συστήνουµε στο κοινό έργα που δεν έχει ξαναπαρουσιάσει η Λυρική, δηµιουργούµε φιλόδοξες νέες παραγωγές, συνδιαλεγόµαστε µε τον κινηµατογράφο και την τέχνη της περφόρµανς, παρουσιάζουµε επιτυχηµένες παραγωγές από κορυφαίες ευρωπαϊκές όπερες και προσκαλούµε σπουδαίους καλλιτέχνες να συµπράξουν και να δηµιουργήσουν µαζί µας».

Και ο Γιώργος Κουµεντάκης υπογράµµισε τη σηµαντικότατη συµβολή της γενναίας δωρεάς του ΙΣΝ από την οποία θα χρηµατοδοτηθούν έξι από τις µεγαλύτερες νέες παραγωγές, µεταξύ των οποίων και δύο από τα πιο δυνατά «χαρτιά» του νέου προγράµµατος.

Η πρώτη αφορά στη φιλόδοξη οπερατική περφόρµανς – διεθνή συµπαραγωγή της Μαρίνας Αµπράµοβιτς «Επτά θάνατοι της Μαρίας Κάλλας», η οποία θα παρουσιαστεί από τις 8 έως τις 10 Ιουλίου 2020. «Για πάνω από 25 χρόνια ήθελα να δηµιουργήσω ένα έργο αφιερωµένο στη ζωή και την τέχνη της Μαρίας Κάλλας. Πάντα µε γοήτευε η προσωπικότητά της, η ζωή της, ακόµα και ο θάνατός της. Όπως πολλές από τις ηρωίδες της όπερας που δηµιούργησε επί σκηνής, έτσι και η ίδια πέθανε από αγάπη. Από µια ραγισµένη καρδιά» αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια. Το δεύτερο δυνατό «χαρτί» σχετίζεται µε τον Γιώργο Λάνθιµο, ο οποίος θα πρωταγωνιστήσει στη φετινή δράση του προγράµµατος της ΕΛΣ και του ΝΕΟΝ «The Artist on the Composer», που διασυνδέει σπουδαίους εικαστικούς και σκηνοθέτες µε τη ζωντανή εκτέλεση ορχηστρικής µουσικής. Σε αυτό το πλαίσιο ο πολυβραβευµένος Ελληνας σκηνοθέτης θα δηµιουργήσει µια ταινία µικρού µήκους η οποία θα παρουσιαστεί, την άνοιξη του 2020, συνοδεία µουσικών συνόλων.

Μαρίνα Αµπράµοβιτς

Πλούσιο είναι το φετινό οπερατικό πρόγραµµα το οποίο περιλαµβάνει µεταξύ άλλων τις όπερες «Υπνοβάτις» του Μπελίνι, που ανεβαίνει σε συνεργασία µε την Κρατική Οπερα της Βιέννης και θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο, «Ντον Κάρλο» του Βέρντι, που σκηνοθετεί ο σπουδαίος Βρετανός σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής της Οπερας του Μπέρµιγχαµ, Γκρέιαµ Βικ (Δεκέµβρης 2019), «Βόιτσεκ» του Αλµπαν Μπεργκ, σε σκηνοθεσία του κορυφαίου Γάλλου σκηνοθέτη Ολιβιέ Πι (Ιανουάριος 2020), «Πάπισσα Ιωάννα», που βασίζεται στο οµώνυµο µυθιστόρηµα του Εµµ. Ροΐδη, σε σκηνοθεσία Δηµήτρη Καραντζά (Μάρτιος 2020), «Βέρθερος» του Μασνέ, σε συνεργασία µε την Εθνική Οπερα των Παρισίων (Μάιος 2020) και «Ριγκολέτο» του Βέρντι, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου (Ηρώδειο Ιούνιος 2020).

Από τον κύκλο της Ελληνικής Μουσικής ξεχωρίζει η νέα όπερα του Γιάννη Τριανταφύλλου «Η µέσα χώρα» (Απρίλιος 2020), σε µουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη και σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου, που εστιάζει στο ευαίσθητο θέµα της µοναξιάς της τρίτης ηλικίας, και στο οποίο συµµετέχουν ερασιτέχνες ηθοποιοί άνω των 65 ετών. Η µουσική, εξάλλου, θα εκπροσωπηθεί και από µια σειρά συναυλιών. 

Και το µπαλέτο όµως κατέχει ξεχωριστή θέση στον νέο προγραµµατισµό της ΕΛΣ. Ο Κωνσταντίνος Ρήγος, στην παράσταση «Χορός µε τη σκιά µου», που εντάσσεται στο πλαίσιο του τριετούς Κύκλου Μάνος Χατζιδάκις, θα χορογραφήσει τέσσερα από τα πλέον σηµαντικά έργα του συνθέτη («Ο κύκλος του CNS», «Ο καπετάν Μιχάλης», «Το καταραµένο φίδι» και «Το χαµόγελο της Τζοκόντα»), εκπληρώνοντας, όπως ο ίδιος εξοµολογήθηκε χθες, ένα µεγάλο του όνειρο, ενώ θα παρουσιάσει µε το Μπαλέτο της ΕΛΣ και την κλασική χορογραφία του Μάριους Πετιπά για τον «∆ον Κιχώτη» µε την υπογραφή της Μαίρης Κατράντζου στα κοστούµια. Παράλληλα, ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ ανακοίνωσε πως κατόπιν χορηγίας οι στολές της παιδικής χορωδίας και των ταξιθετών θα φέρουν την υπογραφή της εταιρείας Zeus + Dion, την οποία εκπροσώπησε στη χθεσινή παρουσίαση η κυρία Μαρέβα Μητσοτάκη.

Το πρόγραµµα της νέας περιόδου συµπληρώνεται µε την οπερέτα «Νυχτερίδα», µε την οποία θα εορταστούν τα 80ά γενέθλια της ΕΛΣ µια και πρόκειται για το πρώτο έργο που παρουσίασε το 1940, µε την κινηµατογραφική οπερέτα «Οι Απάχηδες των Αθηνών» και µε την επανάληψη της ιδιαίτερα επιτυχηµένης παιδικής όπερας της Λένας Πλάτωνος «Το αηδόνι του αυτοκράτορα». 

Μαρέβα ΓκραμπόφσκιΕθνική Λυρική ΣκηνήΓιώργος ΛάνθιμοςΚωνσταντίνος Ρήγος