Κατερίνα Λέχου: Ο καθένας παίρνει αυτό που του αξίζει στο φινάλε της διαδρομής του

Η Κατερίνα Λέχου με την -επί σειρά ετών- παρουσία της στο θεατρικό σανίδι έχει κερδίσει την αγάπη του κοινού, αποδεικνύοντας απλά ότι ως ηθοποιός αλλά και ως άνθρωπος διακατέχεται από αυτό το «κάτι». Διαθέτει την «χρυσή τομή» μιας αναλογίας που δεν μπαίνει σε καλούπια, αφού η συμμετρία της συμπεριλαμβάνει όλα όσα χρειάζονται για να είναι διαχρονικά αποδεκτή. Το κράμα της την καθιστά επαγγελματικά δυναμική, κοινωνικά αυθεντική, συνειδησιακά ευαίσθητη, ελκυστικά ειλικρινή, πλειοψηφικά όμορφη και καθόλου εύθραυστη.

Με αφορμή τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στην θεατρική παράσταση «Αρχιμάστορας Σόλνες» που ανεβαίνει στο Θέατρο «Ιλίσια», το ethnos.gr  κατέγραψε μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης που αποδεικνύει ότι τίποτα δεν είναι αδύνατον όταν κάποιος σκοπεύει και στοχεύει να ανεβάσει ακόμα πιο ψηλά τον πήχη. 

«Εχετε προσέξει ποτέ πόσο γοητευτικό, πόσο προκλητικό είναι... το αδύνατο;» 
Χένρικ Ιψεν

Η φράση του Μάνου Χατζιδάκι «Ηθοποιός σημαίνει φως» αντικατοπτρίζει μέσα της ένα σύνολο ενεργειών που αποτελούν το οπτικό φάσμα πολλών και διαφορετικών αντιλήψεων που διεγείρουν τις αισθήσεις και οδηγούν σε ένα φωτεινό συμπαντικό ταξίδι. Ποια είναι η άποψή σας ως προς αυτό;

Οι συνειδήσεις και τα συναισθήματα που διεγείρονται μέσα από τις ερμηνείες των ηθοποιών μπορούν να συμβούν με πολλούς τρόπους. Εξαρτάται βέβαια και από το είδος ενός έργου. Οι αισθήσεις των ανθρώπων διεγείρονται είτε με φωτεινό είτε με σκοτεινό τρόπο. Παραδείγματος χάριν, όταν βλέπουμε μία παράσταση που διέπεται από ακραίο ρεαλισμό και είναι βίαιη όπως είναι το «Οι άνθρωποι και ποντίκια» του Τζον Στάινμπεκ εκεί δεν υπάρχει κανένα φως. Απλά μέσα από τη βία που ασκείται μπορούμε να ανακαλύψουμε το φως. Το μόνο που χρειάζεται είναι η διαθεσιμότητα του θεατή. 

Υπάρχει κάποια μορφή από τον χώρο του θεάτρου που «μίλησε» στην ψυχή σας και αποτέλεσε την βάση αισθητηριακών δεδομένων που λειτούργησαν ως πηγή έμπνευσης;       

Η αλήθεια είναι ότι μέχρι τα 14 χρόνια μου δεν έβλεπα πάρα πολύ θέατρο. Έβλεπα περιστασιακά. Η προσλαμβάνουσα που είχα τότε ήταν από το σινεμά. Ακόμα και όταν μπήκα στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν προσπάθησα να δω όλη την φιλμογραφία των κλασικών ευρωπαίων κινηματογραφιστών. Κυρίως ευρωπαϊκό σινεμά (Φελίνι, Βισκόντι, Ταρκόφσκι, Κισλόφσκι). Αυτοί ήταν αρχικά για εμένα η κινητήριος δύναμη και η πηγή της έμπνευσης μου. Έτρεχα να δω τα αφιερώματα και αυτό ήταν που πλούτισε την φαντασία μου. Τα μάτια μου γέμιζαν με εικόνες γιατί το σινεμά, ως γνωστόν, είναι εικόνες σε αντίθεση με το θέατρο.

Πόσο συνειδητή ήταν η επιλογή σας να μπείτε στον χώρο του θεάματος;

Όσο συνειδητό μπορεί να είναι το τι ακριβώς θέλει να κάνει για το υπόλοιπο του επαγγελματικού βίου του ένα παιδί ηλικίας 18 ετών. Η πορεία μου ξεκίνησε από μία εσωτερική μου ανάγκη να εκφραστώ και εν τέλει αυτή ήταν καταλυτική. Κινήθηκα βάσει της ανάγκης μου να βρω έναν τρόπο να εξωτερικευτώ, να ανοίξω, να ξεκλειδώσω γιατί υπήρξα πάρα πολύ εσωστρεφής. Αυτή η εσωτερική ανάγκη ήταν που μου έδωσε την ώθηση. Θεώρησα ότι με το άλλοθι του θεάτρου θα μπορούσα να κάνω τα πάντα. Θα μπορούσα να γελάω, να κλαίω, να φωνάζω και στην ουσία δεν θα φαίνεται ότι εξωτερικεύομαι εγώ αλλά όλα συμβαίνουν βάσει του ρόλου μου.

Είναι η ηθοποιία μία δυναμική μορφή ψυχολογικής στήριξης;

Στην Επιστήμη της Ψυχολογίας το θεατρικό παιχνίδι και ειδικά η δραματουργία λειτουργεί ως θεραπεία. Μπορεί, όμως, να μην είναι και τόσο αθώο. Από ένα σημείο και έπειτα πρέπει να υπάρχει η σωστή διαχείριση γιατί όσο πιο βαθιά μπαίνεις κάτω από την επιφάνεια των χαρακτήρων πρέπει να έχεις και την δύναμη να διαχειριστείς όλα όσα αναδύονται. Αν, λοιπόν, με την αφορμή ενός βίαιου ρόλου, βγαίνει από μέσα σου μια καταπιεσμένη βία καλό είναι να ανακαλύψεις και τον λόγο που την έχεις. Άρα, το θέατρο όσο κι αν λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά, μπορεί και να σε τρελάνει. Για έναν ευαίσθητο ηθοποιό που βγάζει πράγματα, που μπορεί να πιάσει με τα ραντάρ κομμάτια από τους ήρωες του και ταυτίζεται μαζί τους είναι κάτι που πονάει πολύ. Όταν παίζεις με το συναίσθημα και με τα κρυμμένα εσωτερικά σου πράγματα τότε το παιχνίδι είναι πολύ επικίνδυνο και πρέπει να μάθεις να το διαχειρίζεσαι με ωριμότητα.

Από το 1987 κάνετε θέατρο. Εμφανιστήκατε στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο την δεκαετία του ’90 ενώ από το 2010 έως σήμερα μετράτε διαρκή παρουσία επί σκηνής. Υπήρξαν φωτεινά ή σκοτεινά σημεία στην πορείας σας; 

Αποφοίτησα το 1987 από το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. «Το πάρκο» του Μπότο Στράους ήταν η πρώτη θεατρική μου δουλειά. Κάθε φορά που έκανα τηλεόραση απείχα από το θέατρο. Μετά από «Το Νησί» το 2011 δεν ξαναέκανα τηλεόραση. Οι ρίζες μου όμως ήταν πάντα το θέατρο.

Η διαδρομή μας ποτέ δεν είναι μία ευθεία γραμμή. Τα σκοτεινά και τα φωτεινά σημεία της στη διάρκεια μιας καριέρας είναι αναμενόμενα. Αν δεν υπάρχει πτώση δεν θα υπάρξει ανάταση. Αν δεν υπάρχει λάθος δεν θα υπάρξει το σωστό. Στην κάθε πορεία μας υπάρχουν εκείνες οι τεράστιες γκρίζες ζώνες οι οποίες με έναν μαγικό τρόπο συνδέουν τα σκοτεινά σημεία με τα φωτεινά. Όταν στο παρελθόν στεναχωριόμουν για πράγματα που για κάποιο λόγο δεν γίνονταν, παίρνοντας μία απόσταση χρόνου κατάλαβα ότι τελικά υπήρχε λόγος που εκείνη την δεδομένη στιγμή δεν μπορούσα να δω. Όπως λοιπόν συμβαίνει στις ζωές των περισσότερων έτσι και στην δική μου όλα ήταν και είναι σοφά μοιρασμένα. Ο καθένας παίρνει αυτό που του αξίζει εν τέλει στο φινάλε της διαδρομής.

Το «Νησί», το σήριαλ του 2011 κρατάει ακόμα όμορφες μνήμες στην καρδιά των τηλεθεατών που το παρακολούθησαν. Τι θυμόσαστε από αυτή την πολύ επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά;

Το σήριαλ αυτό μας βοήθησε να ανθίσουμε, άλλον περισσότερο και άλλον λιγότερο. Το σίγουρο είναι ότι για το σήριαλ αυτό όλοι δώσαμε τον καλύτερο εαυτό μας.

Αυτό που θυμάμαι ακόμα πολύ έντονα ήταν το εγερτήριο στις 6:00 το πρωί προκειμένου να πάρουμε το καΐκι για να πάμε στην Σπιναλόγκα. Παρόλο που αυτό ήταν κοπιώδες και ζόρικο με ενέπνεε πάρα πολύ. Έπρεπε να εκμεταλλευτούμε όλη την ημέρα από τις 7:00 το πρωί μέχρι τις 4:00 το απόγευμα για όσο υπήρχε φυσικό φως. Ξυπνούσα λοιπόν στις 4:30 τα χαράματα. Ήταν ακόμα νύχτα. Σηκωνόμουν, έφτιαχνα ένα τσάι ενώ σιγά-σιγά αργοφώτιζε ο ουρανός. Μέχρι να ετοιμαστώ έβλεπα απέναντι την Σπιναλόγκα σαν ένα δωμάτιο με θέα και αυτό ήταν πηγή έμπνευσης. Ήταν μοναδική η αίσθηση να ξυπνάω σε αυτόν τον τόπο, να βλέπω την ανατολή, να πατάω το χώμα και να μυρίζω τον αέρα. Το φυσικό τοπίο καθάριζε το μυαλό μου από πράγματα που είχα θολά μέσα μου σε σχέση με τον ρόλο μου. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ αυτό. Καμιά φορά λένε ότι δεν έχει σημασία να βρίσκεται κάποιος στον τόπο που διαδραματίζεται ένα έργο. Αυτό που έχω να πω είναι ότι το να βρίσκεσαι στον τόπο που αναφέρεται μία ιστορία έχει τεράστια σημασία. Είναι πηγή έμπνευσης και θετικής ενέργειας. Ο σκηνοθέτης μας ο Θοδωρής Παπαδουλάκης όταν του είπαν να γίνουν τα εσωτερικά γυρίσματα στην Αθήνα, επέμεινε πολύ σθεναρά να γίνουν όλα τα γυρίσματα στον συγκεκριμένο τόπο και αυτό τελικά αποτυπώθηκε επιτυχημένα στην ατμόσφαιρα της σειράς. Δεν χαρίστηκε και θα ήθελα να του πω ένα μεγάλο ευχαριστώ γιατί για τον λόγο αυτό το αποτέλεσμα ήταν τόσο εξαιρετικό. 

Ο Κάρολος Κουν, ο δάσκαλός σας είχε πει: «Η Τέχνη είναι μεγάλη. Θα την πλησιάσουμε με ευλάβεια και σεβασμό. Δεν έχουμε το δικαίωμα να την κατεβάζουμε στο ανάστημά μας». Φιλοσοφώντας αναφορικά με την σημερινή εποχή που ζούμε, με όλες τις «ανασφάλειες» και τις «ασχήμιες» που αυτή εκφράζει θα μπορούσε ένας «δυστυχισμένος» λαός να παράγει μεγάλους καλλιτέχνες;

Φυσικά και μπορεί. Αυτό πάντα γινόταν σε δύσκολα χρόνια που οι άνθρωποι είχαν μεγαλύτερες ταλαιπωρίες. Δεν σταματάει ποτέ η ανάγκη του ανθρώπου να φτιάξει κάτι καλύτερο, να ονειρευτεί, να φανταστεί, να δημιουργήσει κάτι ανώτερο. Αλίμονο. Τότε δεν θα ήμασταν άνθρωποι με ενσυναίσθηση και διάθεση για δημιουργία Τέχνης. Οι άνθρωποι πάντα παρήγαγαν τέχνη σε οποιεσδήποτε συνθήκες όσο άγριες και αν ήταν.

Πιστεύετε ότι η εξωτερική ομορφιά ενός καλλιτέχνη λειτουργεί σήμερα ως η πρώτη καύσιμη ύλη για την πολυπόθητη αναγνώριση; Με άλλα λόγια τα πρότυπα της εποχής που «ευδοκιμούν» εκφράζουν το ήθος και την ομορφιά του Θεάτρου ή κάτι λείπει; Τι θα συμβουλεύατε τους νέους ηθοποιούς;

Δεν ξέρω τι είναι ομορφιά και πώς ορίζεται με βάση τα τρέχοντα πρότυπα. Η ομορφιά είναι ένα σύντομο δώρο και είναι τόσο λίγο αυτό που προσφέρει που θα μπορούσε και να μην υπάρχει. Ένα πρότυπο ομορφιάς σήμερα ίσως βοηθάει στην αρχή όμως εξαρτάται τι πορεία θέλει κάποιος να έχει μετά. Ο καθένας φέρει ένα στίγμα και αυτό που έχει σημασία είναι η διαφορετικότητα του από κάποιον άλλο. Δεν μπορούμε να είμαστε όλοι όμορφοι ή ίδιοι. Το φαντάζεστε; Θα ήταν πολύ βαρετό. Η διαφορετικότητα είναι που μας κάνει θελκτικούς. Πρέπει να καταλάβουν όσοι ασχολούνται με την τέχνη ότι οι ατέλειες είναι το συν. Θα ήταν μία κόλαση η ζωή μας αν όλοι/όλες ήμασταν εξωτερικά πανομοιότυποι. Υπάρχουν γυναίκες και άνδρες ηθοποιοί που κατά γενική ομολογία δεν είναι πολύ εμφανίσιμοι αλλά όταν ανεβαίνουν στη σκηνή έχουν τέτοια γοητεία που δεν παίρνεις τα μάτια σου από πάνω τους. Η ομορφιά δεν έχει καμία σχέση με το ήθος και την ποιότητα που χρειάζεται το θέατρο.

Η δουλειά στο θέατρο χρειάζεται εγρήγορση. Εγρήγορση σημαίνει ότι δεν επαναπαύομαι. Έχει μεγάλη σημασία η ψυχική και η νοητική προσπάθεια. Ασκώ όλα μου τα όργανα, τα μάτια μου, παρατηρώ, ασκώ το συναίσθημά μου, αφήνομαι σε καταστάσεις για να είμαι πάντα ζωντανός οργανισμός πάνω στη σκηνή για να μπορώ να μεταφέρω πράγματα στον άνθρωπο που είναι απέναντί μου. Αυτά δεν αφορούν μόνο το θέατρο αφορούν και την ίδια τη ζωή. Θα συμβούλευα τους νέους ηθοποιούς να μη βιάζονται. Κάνοντας κάτι στη τηλεόραση ή στο θέατρο δεν σημαίνει ότι αυτό το 'χουν. Ποτέ δεν το ‘χεις. Αυτό είναι το ωραίο. Πάντα το κυνηγάς. Έτσι είναι η ζωή και η δουλειά. Σιγά-σιγά και ξανά και να ανακαλύπτεις πάλι κάτι και να αναθεωρείς πράγματα. Πρέπει να είσαι σε εγρήγορση. Αυτή είναι η ομορφιά της δουλειάς του ηθοποιού.

Πρωταγωνιστείτε στην παράσταση «Αρχιμάστορας Σόλνες» του Iψεν στο πλευρό του Γρηγόρη Βαλτινού στο Θέατρο «Ιλίσια». Μιλήστε μας για την παράσταση και τον ρόλο που ενσαρκώνετε.

Με τον Ιψεν δεν είχα ασχοληθεί πολύ στο παρελθόν. Έχω δει βέβαια πολλές παραστάσεις του αλλά είναι διαφορετικό να πιάνεις ένα κείμενο στα χέρια σου. Είναι σπουδαίος συγγραφέας ο Ιψεν και το συγκεκριμένο έργο θα μπορούσα να πω ότι είναι σχεδόν ισάξιο μιας αρχαίας τραγωδίας και καλούμαι να κερδίσω ένα καθημερινό στοίχημα πάνω στη σκηνή.

Η Αθανασία Καραγιαννοπούλου, έχοντας κάνει μία εκ νέου μετάφραση έχει φωτίσει πολλά σκοτεινά σημεία του έργου τα οποία αρχικά δεν μπορούσα να δω. Ένα από αυτά είναι και ο ρόλος της Αλίνας την οποία υποδύομαι. Έχει μεγάλο δέλεαρ αυτός ο ρόλος. Όταν έχεις κείμενο ελλειπτικό με μεγάλες σιωπές τότε το στοίχημα είναι ακόμα πιο δύσκολο για να καταφέρεις να σκιαγραφήσεις έναν χαρακτήρα. Αυτό ανεβάζει ακόμα περισσότερο τον πήχη από το να βρίσκομαι συνέχεια στη σκηνή και να με βλέπουν σε δέκα διαφορετικές εκφάνσεις οι θεατές. Είναι κατά την γνώμη μου ένα έργο τόσο σημαντικό όπου κάθε φορά που το ακούω μέσα από τα παρασκήνια ανακαλύπτω φράσεις σαν να τις ακούω πρώτη φορά. Είναι ιδιαίτερο όπως ιδιαίτερες είναι και οι ερμηνείες όλων των συμπρωταγωνιστών. Είναι απολύτως διαχρονικό όπως όλα τα σημαντικά κείμενα.

Τι πρόκειται να γίνει στις 9 του Γενάρη;

Την Πέμπτη στις 9 Ιανουαρίου στο Θέατρο «Ιλίσια» θα δώσουμε μία φιλανθρωπική παράσταση. Μία παράσταση αγάπης για τη στήριξη του Ορφανοτροφείου Θηλέων «Μέλισσα», που λειτουργεί από το 1921. Ολα τα έσοδα θα διατεθούν στα παιδιά που στερήθηκαν φροντίδας και αγκαλιάς. Οταν προσφέρουμε μια ζεστή αγκαλιά είναι ένα μεγάλο δώρο αγάπης σε παιδιά που το έχουν ανάγκη. Εύχομαι να υπάρξει ανταπόκριση σε αυτήν την όμορφη πρωτοβουλία. Οταν το έμαθα, μου έδωσε μεγάλη χαρά.

«Ολος ο κόσμος, μια σκηνή» είχε πει ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Συμφωνείτε;

Δεν ξέρω αν αυτό που είχε πει ο Σαίξπηρ ισχύει σήμερα. Ο κόσμος είναι μία σκηνή αλλά είναι σκηνή τσίρκου (γέλια). Αυτά που βλέπουμε γύρω μας ούτε σε τσίρκο δεν γίνονται! Βλέπουμε κωλοτούμπες, ανατροπές, υποκρισία… 

Ναι, όλος ο κόσμος είναι -όντως- μια σκηνή, αλλά όχι ωραία. Η ζωή δεν θα έπρεπε να είναι μια σκηνή, ούτε ο κόσμος της. Ο Σαίξπηρ μάλλον το είχε πει με την καλή έννοια, αλλά δεν ισχύει επί των ημερών μας. Και άλλες εποχές ήταν σκληρές, αλλά τώρα, μιλώντας για όλο τον κόσμο, από άκρη σε άκρη -δεν μιλώ μόνο για την Ελλάδα-, αυτά που βλέπω να γίνονται είναι ασύλληπτα. Κάθε φορά που ακούω μία είδηση στην τηλεόραση ή τη διαβάζω στο Διαδίκτυο μου φαίνεται τόσο ακραία που δεν την χωράει ο νους. Είναι πραγματικά ασύλληπτα αυτά που κάνουν όλοι όσοι κινούν τα νήματα σε αυτήν τη σκηνή (αναφέρομαι στους έχοντες την δύναμη του πλούτου και της εξουσίας). Οταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα δίπλα μας, τότε η ζωή μικραίνει και ασχημαίνει και μία σκηνή δεν μπορεί να το αποδώσει αυτό…

Info:

Την Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2020 στο Θέατρο «Ιλίσια»:
Παράσταση Αγάπης για την στήριξη του Ορφανοτροφείου Θηλέων Μέλισσα
«ΑΡΧΙΜΑΣΤΟΡΑΣ ΣΟΛΝΕΣ»
Γρηγόρης Βαλτινός, Κατερίνα Λέχου, Αντίνοος Αλμπάνης, Ιώβη Φραγκάτου, Μιχάλης Αεράκης, Κατερίνα Κρέπη και ο Κώστας Καστανάς

Ιλίσια / Παπαδιαμαντοπούλου 4 & Βασιλίσσης Σοφίας
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 7210045
www.theatroilisia.gr

Ορφανοτροφείο Θηλέων Μέλισσα: http://www.stegimelissa.gr/index.asp

Όσοι επιθυμούν να συνεισφέρουν στην ενίσχυση του ορφανοτροφείου θηλέων «Μέλισσα» μπορούν να καταθέσουν τις προσφορές τους και με τους παρακάτω τρόπους:
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ:
IBAN : GR 63 0171 0700 0060 7004 0030 484
ΚΩΔΙΚΟΣ-SWIFT BIC:PIRBGRAA
ΑΡΙΘΜΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ: 6070 040030 484
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ:
IBAN - GR 91 0110 2100 0000 2104 8003 038
SWIFT-BIC: ETHNGRAA
ΑΡΙΘΜΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ: 210 480030 38

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ/ΔΙΑΣΚΕΥΗ/ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αθανασία Καραγιαννοπούλου:
ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Λευτέρης Παυλόπουλος
ΣΚΗΝΙΚΑ: Γιάννης Μουρίκης
ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Γιώργος Σεγρεδάκης

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΤΕΤΑΡΤΗ 18:15
ΠΕΜΠΤΗ 20:00
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 21:00
ΣΑΒΒΑΤΟ 21:00
ΚΥΡΙΑΚΗ 18:15

Επικοινωνία: IMMAGINE ADVERTISING
Φωτογραφία κεντρική: Δημοσθένης Παπαδόπουλος