Σαν Σήμερα|18.10.2023 00:00

Ο Οκτώβρης, ο μήνας των Παπανδρέου: Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην εξουσία και ο λαός παραληρεί – Η σπουδαία νίκη του Αντρέα και η Αλλαγή που ακόμα αναζητείται

Νίκος Τζιανίδης

Ο Οκτώβρης, ο μήνας των Παπανδρέου: μια μέρα σαν σήμερα το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην εξουσία. Ο Ανδρέας επιτυγχάνει σπουδάια νίκη. Η Αλλαγή, έρχεται... ακόμα.

«ΠΑ.ΣΟ.Κ. – λαός στην εξουσία»… Κι όποιος νομίζει πως το σύνθημα που δονούσε τον αττικό ουρανό, μια μέρα σαν σήμερα το 1981 είναι πια παρωχημένο καλά θα κάνει να καταμετρήσει τους υπουργούς της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και να αναζητήσει τα βιογραφικά τους και την πολιτική κονίστρα, όπου αναδείχτηκαν: μια 11άδα πολιτικών, που έχουν υπουργοποιηθεί υπό τη σκέπη της Νέας Δημοκρατίας, ανέμιζαν κάποτε την σημαία με τον ανατέλλοντα ήλιο…

Και μην πάμε μακριά στον χρόνο: ο Χάρης Δούκας, που νίκησε τον Κώστα Μπακογιάννη στη μονομαχία για τον δήμο της Αθήνας, από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. υποστηρίχτηκε. Ακόμα ένα σύνθημα λοιπόν που παραμένει διαχρονικό είναι το: «Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι εδώ ενωμένο δυνατό»!

Απόβραδο Κυριακής, λοιπόν, της 18ης Οκτωβρίου του 1981 και κάποιοι, παλιοί θυμούνταν τότε, ότι μια μέρα σαν εκείνη, 37 χρόνια πριν, στις 18 Οκτωβρίου του 1944 ο Γεώργιος Παπανδρέου είχε επιστρέψει ως Πρωθυπουργός στην ελεύθερη από τους Ναζί Αθήνα και είχε υψώσει την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη. Και αυτή την ημέρα, ο Αντρέας Παπανδρέου δεν θα την ξεχνούσε ποτέ. Ούτε οι οπαδοί του ΠΑ.ΣΟ.Κ έχουν ξεχάσει μέχρι σήμερα την 18η Οκτωβρίου του 1981.

Να θυμηθούμε εδώ, ότι τον Οκτώβριο του 1993, ο Αντρέας Παπανδρέου θα εκλεγόταν για τρίτη και τελευταία φορά πρωθυπουργός της Ελλάδας. Επίσης Οκτώβριος ήταν όταν ο Γιώργος Παπανδρέου, αποκαλύπτοντας στους Έλληνες ότι: «Λεφτά υπάρχουν», έπαιρνε 43,92% και 160 έδρες στη Βουλή, για να ανακαλύψει μετά ότι λεφτά δεν υπήρχαν και θα έπρεπε να δανειστούμε… Ο Οκτώβρης μήνας, συνεπώς, ήταν ο μήνας των Παπανδρέου. «Οκτώβρη και δεν έσπειρες λίγο ψωμί θα πάρεις», λέει ο σοφός λαός και οι σοφοί πολιτικοί που από το Καστρί ορμώμενοι κάλπασαν στην ελληνική πολιτική σκηνή, Οκτώβρη έσπειραν και πολύ ψωμί έφαγαν… Κι αυτοί και ο λαός…

Ανήμερα της γιορτής του Ευαγγελιστή Λουκά, λοιπόν, ο πολιτικός ταγός που ευαγγελίστηκε την Αλλαγή, ο Αντρέας Παπανδρέου είδε το κόμμα του να νικάει τη Νέα Δημοκρατία του Γεωργίου Ράλλη. Η Αλλαγή μπορεί να ξεθώριασε με τα χρόνια, όπως οι τα χαρακτηριστικά των εικόνων της Παναγίας του Αγίου Λουκά, όμως - η Αλλαγή - παραμένει ιερή και η δευτέρα παρουσία της, αναμενόμενη από τους… πιστούς, εκείνους που... συνέφαγαν με τον Θεόδωρο Πάγκαλο.

Αποτελέσματα εκλογών; Το ΠΑΣΟΚ με 48,07% κατέλαβε 172 έδρες, η Νέα Δημοκρατία με 35,88% κατέλαβε 115 έδρες και το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας με 10,93% 13 έδρες. Τα υπόλοιπα κόμματα, ανάμεσά τους το ΚΚΕ Εσωτερικού του Λεωνίδα Κύρκου, η Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου του Ιωάννη Ζίγδη και το Κόμμα των Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη, δεν εξέλεξαν βουλευτή.

«Εμπρός Αντρέα για μια Ελλάδα νέα»

Τέσσερα βράδια πριν, στην κεντρική συγκέντρωση του ΠΑΣΟΚ, στην πλατεία Συντάγματος, ο 62χρονος Ανδρέας Παπανδρέου συνομιλούσε με τους οπαδούς του συνθηματολογώντας, υπό τους ήχους του «Πνευματικού εμβατηρίου» του Μίκη Θεοδωράκη: «Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα». Το πλήθος από κάτω σε κατάσταση αλλόφρονα, με σημαιάκια, πράσινα και κασκόλ, με πάθος και φανατισμό, απαιτούσε; «Εμπρός Αντρέα για μια Ελλάδα νέα» και ο Αντρέας απαντούσε: «Μαζί θα προχωρήσουμε!»… Το πού πήγαμε, άλλο θέμα.

Ο τηλεσκηνοθέτης Τάσος Μπιρσίμ, που κάλυπτε τη συγκέντρωση, οδήγησε από την Πέμπτη το βράδυ τον Αντρέα μέσα στη Βουλή, με μιξάζ, κάτι που ενόχλησε τους Νεοδημοκράτες και που απείλησαν τότε: «Τη Δευτέρα ο Μπιρσίμ θα πάει σπίτι του», αλλά πήγαν εκείνοι…
Και έφτασε η Κυριακή των εκλογών.
Σχεδόν διπλασιάζοντας το ποσοστό του από το 1977, το ΠΑΣΟΚ κατέκτησε ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Όπως σημείωνε ο πολιτικός επιστήμονας και ομότιμος καθηγητής εκλογικής κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ηλίας Νικολακόπουλος (Των εκλογών τα πάθη. Ψηφίδες της ελληνικής εκλογικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Ειδική έκδοση για την εφημερίδα Το Βήμα το 2012): «Η νίκη του Κινήματος υπήρξε το αποτέλεσμα αφενός της συνολικής σχεδόν απορρόφησης της εκλογικής βάσης που είχε απομείνει στην ΕΔΗΚ (περίπου κατά 80%) και αφετέρου ενός εντυπωσιακού ρεύματος απευθείας από τη Ν.Δ., το μέγεθος του οποίου εκτιμάται ότι άγγιξε το 12%-13% του εκλογικού σώματος».

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, την επόμενη ημέρα, ζήτησε από τον λαό «συμφιλίωση και λήθη στο παρελθόν» και ο Γεώργιος Ράλλης συνεχάρη τον αντίπαλό του και ευχήθηκε να μη μετανιώσει ο λαός για την επιλογή του.
Και ζήσαν αυτοί καλύτερα κι εμείς καλούτσικα. Και το «παραμύθι» των εκλογών συνεχίζεται...

ΠΑΣΟΚειδήσεις τώραΑνδρέας Παπανδρέουσαν σημεραΕκλογές στην Ελλάδα