Σαν Σήμερα|25.10.2023 00:00

Η Επέλαση της Ελαφράς Ταξιαρχίας περνάει στη σφαίρα του θρύλου και οι στρατιώτες της στον άλλο κόσμο

Newsroom

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 25 Οκτωβρίου του 1854, όταν στη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, το βρετανικό ιππικό έκανε μία αυτοκτονική και εντελώς ανούσια έφοδο κόντρα στις ρωσικές γραμμές. Ήταν η ιστορική Επέλαση της Ελαφράς Ταξιαρχίας.

Στη διάρκεια μιας μάχης έξω από την πόλη Μπαλακλάβα, στην Κριμαία, μία κωμικοτραγική σειρά παρεξηγήσεων, κακών συνεννοήσεων και διοικητών διψασμένων για δόξα, οδήγησε 676 άντρες και τα άλογα της Ελαφράς Ταξιαρχίας, να ριχτούν προς το ρωσικό πυροβολικό, το οποίο είχε πεντακάθαρο πεδίο βολής και περίμενε όπως ο εκδορέας το σφάγιο...

Οι αδιανόητα θαρραλέοι (τρελοί τους είπαν κάποιοι) ιππείς σχημάτισαν τακτικές γραμμές και άρχισαν να κατηφορίζουν καλπάζοντας την κοιλάδα της περιοχής. Οι ρώσοι στρατιώτες, τοποθετημένοι ψηλότερα στις πλαγιές, άρχισαν να τους θερίζουν με τα τουφέκια τους. Ένας στρατιώτης του 17ου Συντάγματος Λόγχοφόρων περιέγραψε αργότερα τη σκηνή: «Μπροστά και πλάι μας, η Κόλαση είχε ανοίξει τα σαγόνια της για να μας καταπιεί»…

Οι στρατιώτες άρχισαν να καλπάζουν και καθώς πλησίαζαν στις ρωσικές θέσεις, στο τέρμα της κοιλάδας, τα κανόνια άρχισαν να τους χτυπούν ανελέητα, σχεδόν εξ επαφής. Το εντυπωσιακό ήταν ότι κατάφεραν να υπερπηδήσουν τη γραμμή του πυροβολικού, χωρίς όμως να έχουν τον τρόπο να χρηστέψουν τα κανόνια ή να τα σύρουν μαζί τους. Επόμενη επιλογή τους ήταν να γυρίσουν στο σημείο από όπου είχαν ξεκινήσει περνώντας για δεύτερη φορά την Κόλαση της κοιλάδας. Η Ελαφρά Ταξιαρχία υπέστη απώλειες 40% ενώ χάθηκαν 475 από τα άλογα! Από τους 670 άνδρες που πήραν μέρος στην Επέλαση, επέστρεψαν λιγότεροι από 200!

Το φταίξιμο για την παρανόηση που οδήγησε στη σφαγή δεν αποδόθηκε σε κανέναν, αφού η αρχική διαταγή ήταν ασαφής και ο αξιωματικός που την έδωσε είχε σκοτωθεί μέσα στο πρώτο λεπτό της επίθεσης.
Δεν είναι τυχαίο, ότι ο Κριμαϊκός έμεινε στην Ιστορία ως πόλεμος σφαλμάτων ανεφοδιασμού και στρατηγικής. Στο βιβλίο του Ίαν Γουάιτλο, «Τα μεγαλύτερα λάθη της Ιστορίας και οι άνθρωποι που τα διέπραξαν» (εκδόσεις Κλειδάριθμος), εξιστορείται πώς μια ασαφής διαταγή και οι προσωπικές βεντέτες μεταξύ αξιωματικών στοίχισαν τη ζωή εκατοντάδων βρετανών ιππέων στη μάχη της Μπαλακλάβα.

Ο λόρδος Κάρντιγκαν, που ήταν επικεφαλής του στρατεύματος, γύρισε ζωντανός και ακμαίος, αλλά και ευδιάθετος, αφού - όπως λένε - το ίδιο βράδυ γιόρτασε με δείπνο και σαμπάνιες πάνω σε πολεμικό πλοίο την... επιτυχία του. Το ότι έμεινε ζωντανός ίσως;

«Πώς η δόξα τους μπορεί να λησμονηθεί; Η φρενιασμένη τους επίθεση! Όλος ο κόσμος εκστατικά κοιτούσε. Δοξάστε την επέλαση αυτή! Δοξάστε την ελαφρά ταξιαρχία, Τους υψηλόφρωνες εξακόσιους!»… Είναι οι στίχοι από το ποίημα του Άλφρεντ Τένισον «H Eπέλαση της Ελαφράς ταξιαρχίας», που κράτησε ζωντανή τη μνήμη μιας άσκοπης θυσίας κι ενός τραγικού λάθους.