Ισραηλινός «βάζει φωτιά» στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του δίνοντας στοιχεία σε βρετανική εφημερίδα

Ισραηλινός «βάζει φωτιά» στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του. Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 5 Οκτωβρίου του 1986, όταν η βρετανική εφημερίδα The Sunday Times δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα την αποκαλυπτική ιστορία κάποιου Μορντεχάι Βανούνου, που έδινε στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για τα μυστικά πυρηνικά όπλα του Ισραήλ.

Ο Μορντεχάι Βανούνου είναι Ισραηλινός πρώην τεχνικός στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών του Ισραήλ στην έρημο Νεγκέβ, ο οποίος επικαλούμενος την αντίθεσή του για τα όπλα μαζικής καταστροφής, αποκάλυψε λεπτομέρειες που αφορούσαν το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ισραήλ στον Τύπο.

Ο Βανούνου ήταν αξιωματικός του Μηχανικού, είχε πάρει μέρος στον πολέμου του Γιομ Κιπούρ του 1973 και το 1974, συμμετείχε στην κατεδάφιση στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε περιοχές του Γκολάν· αποστρατεύτηκε τιμητικά το 1974 με τον βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Δυο χρόνια μετά την αποστρατεία του, ο Βανούνου, γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και εισήχθη σε ένα προακαδημαϊκό πρόγραμμα σπουδών, ολοκληρώνοντας τις εγγεγραμμένες σπουδές του, και στη συνέχεια άρχισε να σπουδάζει Φυσική. Το 1976, ο Βανούνου, υπέβαλε αίτηση για θέση εργασίας στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Νεγκέβ, μια εγκατάσταση που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη και κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Έπειτα από μακρά συνέντευξη με τον υπεύθυνο ασφαλείας της εγκατάστασης, έγινε δεκτός για εκπαίδευση· υπέγραψε σύμβαση που απαγόρευε την αποκάλυψη ευαίσθητου υλικού ασφαλείας και με την γραπτή υπόσχεση ότι δεν θα επισκεφθεί καμία αραβική ή κομμουνιστική χώρα για πέντε χρόνια μετά τη λήξη της απασχόλησής του. Ο Βανούνου προσλήφθηκε ως τεχνικός πυρηνικού εργοστασίου και διευθυντής βάρδιας τον Φεβρουάριο του 1977 με υψηλό μισθό. Σύντομα οι πολιτικές απόψεις του Βανούνου είχαν αρχίσει να αλλάζουν· έγινε επικριτικός απέναντι στην πολιτική της ισραηλινής κυβέρνησης και αρνήθηκε να συμμετάσχει, όταν κλήθηκε, στον πόλεμο του Λιβάνου το 1982.

Στον φάκελο ασφαλείας του Βανούνου, στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών, σημειωνόταν ότι είχε επιδείξει «αριστερές και φιλοαραβικές πεποιθήσεις». Ο Βανούνου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Μπεν Γκουριόν Φιλοσοφία και Γεωγραφία και το 1985 τράβηξε κρυφά 57 φωτογραφίες από τις εγκαταστάσεις όπου εργαζόταν· παραιτήθηκε την ίδια χρονιά και άρχισε να ταξιδεύει έξω από το Ισραήλ. Ο Βανούνου έδωσε συνέντευξη (επί αδράς αμοιβής) στον δημοσιογράφο των Sunday Times περιγράφοντας με λεπτομέρειες το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ισραήλ συμπεριλαμβανομένων και των φωτογραφιών που είχε τραβήξει κρυφά στις εγκαταστάσεις.

Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε η Μοσάντ: ανακάλυψε τον Βανούνου, τον πλησίασε μέσω της καλλονής πράκτορός Σέριλ Μπεν Τοβ, τον νάρκωσαν και τον πήγαν από τη Ρώμη (όπου νόμιζε ότι ζει τον έρωτα της ζωής του) στο Ισραήλ όπου δικάστηκε. Λίγες μέρες μετά, στις 5 Οκτωβρίου του 1986, η εφημερίδα Sunday Times δημοσίευσε τις πληροφορίες που είχε αποκαλύψει και εκτίμησε ότι το Ισραήλ είχε στην κατοχή του περισσότερες από 100 πυρηνικές κεφαλές. Στις 30 Αυγούστου του 1987, άρχισε η δίκη του Βανούνου· κατηγορήθηκε για προδοσία, κατασκοπεία με επιβαρυντικά στοιχεία και συλλογή μυστικών πληροφοριών με πρόθεση να θίξει την κρατική ασφάλεια.

Η προδοσία είναι αδίκημα που τιμωρείται με θάνατο σύμφωνα με την ισραηλινή νομοθεσία και ο Βανούνου θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τη θανατική ποινή, αλλά ο εισαγγελέας ανακοίνωσε ότι δεν θα ζητούσε τη θανατική ποινή. Ο Βανούνου καταδικάστηκε σε 18 χρόνια φυλάκισης από την ημερομηνία της απαγωγής του στη Ρώμη και εξέτισε και τα 18 χρόνια της ποινής του στις φυλακές Σίκμα στο Ασκελόν και σε απομόνωση μέχρι το 1998! Ο Βανούνου αφέθηκε ελεύθερος υπό αυστηρούς περιοριστικούς όρους (που ισχύουν μέχρι και σήμερα) στις 21 Απριλίου 2004· ζει υποχρεωτικά στο Ισραήλ!

Επίσης σαν σήμερα…

1864: Η Καλκούτα της Ινδίας καταστρέφεται ολοσχερώς από κυκλώνα· σκοτώνονται 60.000 άνθρωποι.
1943: Ενενήντα έξι αμερικανοί στρατιώτες, αιχμάλωτοι πολέμου, εκτελούνται από Ιάπωνες στο νησί Ουέικ.
1951: Μακελειό στο Ύψωμα 313 - Πώς Έλληνες έφτασαν να σκοτώνονται στα βάθη της Κορέας.
1992: Εγκαινιάζεται ο Φάρος του Κολόμβου στο Σάντο Ντομίνγκο της Δομινικανής Δημοκρατίας.
1999: Στο Λονδίνο, έπειτα από σύγκρουση δύο τρένων υψηλής ταχύτητας στον σταθμό του Πάντινγκτον, βρίσκουν τον θάνατο 104 και τραυματίζονται 107 άνθρωποι.
2024: Πεθαίνει ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Μίμης Πλέσσας.