Κάστρο, Αγιά Σοφιά, θέα θάλασσα: Το γαλανόλευκο «Γιβραλτάρ της Ανατολής» είναι καλύτερο από το πρωτότυπο

Vengeance. Revenge. Rache. Venganza. Rivalsa. Ή, απλούστερα, εκδίκηση. Εκδίκηση, σαν αυτήν που σκοπεύουμε να πάρουμε από την Covid σε ταξιδιωτικό επίπεδο, καθώς εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο η πανδημία μας ταλαιπωρεί και υψώνει ανάχωμα στα «θέλω» μας.

Έτσι, καταστρώνουμε τα σχέδιά μας στο… παρασκήνιο, όσο ο κορονοϊός συνεχίζει να βρίσκεται εκεί έξω και να ταλαιπωρεί σύσσωμο τον πλανήτη. Όταν, ωστόσο, καταστεί και πάλι απολύτως ασφαλές (μιας και το να παραβούμε τα μέτρα δεν είναι ακριβώς επιλογή) να ταξιδέψουμε, τότε η λίστα με τους must προορισμούς θα είναι έτοιμη.

Κι εκεί, στο  #1 μάλλον θα φιγουράρει η Μονεμβασιά…

Η «μόνη έμβαση»

Η Μονεμβασιά βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της λακωνικής γης και είναι μία από τις πιο ιστορικές πόλεις της Πελοποννήσου, καθώς λόγω της στρατηγικής της θέση αποτελούσε, επί σειρά αιώνων, ασφαλές λιμάνι και επιτυχή εμπορικό σταθμό για τον ανεφοδιασμό των καραβιών.

Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και την περίοδο που ο πληθυσμός της άγγιζε τους 40.000 ανθρώπους (για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του αριθμού, αρκεί να πούμε ότι σήμερα είναι λιγότεροι από 100 οι μόνιμοι κάτοικοι) ήταν αυτάρκης οικονομικά - κάτι που, αν μη τι άλλο, αποτελεί άθλο.

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, πως μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης παρέμεινε το μοναδικό φρούριο-πόλη που δεν είχαν κατακτήσει οι Οθωμανοί.

Χαρακτηριστικό του πόσο «διεθνής» πόλη υπήρξε, λόγω και του εμπορίου της, είναι το ότι η «Μονεμβάσια» (όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι), συναντάται και ως «Μαλβαζί» στους Φράγκους, «Μαλμζί» στους Εγγλέζους, «Μαλβάζι» στους Ενετούς και «Μενεξές» στους Τούρκους.

Στην πραγματικότητα, η αμιγώς ελληνική ετυμολογική της ανάλυση, μας δίνει το όνομα «Μονενμβασιά» από το μόνη + έμβαση, καθώς υπάρχει μία και μόνο είσοδος στον επίγειο Παράδεισο.

Το «Γιβραλτάρ της Ανατολής»

Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται καθ’ υπερβολή. Στην προκειμένη, ωστόσο, είναι πέρα για πέρα δικαιολογημένη η χρήση του «σου κόβει την ανάσα». Γιατί, βλέπετε, ο επιβλητικός βράχος της Μονεμβασιάς πράγματι σου κόβει την ανάσα, με τρόπο που ελάχιστα αξιοθέατα ανά τον κόσμο μπορούν να το κάνουν.

Ακριβώς λόγω του γεγονότος πως είναι σμιλεμένη στον βράχο σαν γλυπτό, αποκαλείται και «Γιβραλτάρ της Ανατολής» και, ας μας συγχωρέσει η Ιβηρική χερσόνησος, είναι εξίσου όμορφη με το… πρωτότυπο - ου μην και καλύτερη!

Πέραν του κάστρου, φυσικά, υπάρχει μια σειρά από αξιοθέατα που παραπέμπουν ευθέως σε μια άλλη, εκπληκτικά όμορφη εποχή: σπίτια καμωμένα από πέτρα, θολωτά σοκάκια, βυζαντινές εκκλησίες και ενετικά αρχοντικά συνθέτουν έναν καμβά απαράμιλλης αισθητικής, που θα αφήσει πέρα για πέρα ικανοποιημένο τον επισκέπτη.

Στην κορυφή της Άνω Πόλης, με τη μοναδική θέα προς το Μυρτώο Πέλαγος, ξεχωρίζει ο επιβλητικός ναός της Αγιάς-Σοφιάς, που χτίστηκε τον μακρινό 12^ο αιώνα.

Φυσικά, θ’ αποτελούσε τεράστια παράλειψη αν δεν αναφέραμε τον Ελκόμενο Χριστό, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία με το κανόνι. Αποτελεί τον μητροπολιτικό ναό της καστροπολιτείας, και εκεί φυλάσσεται το σημαντικότερο χριστιανικό κειμήλιο της Μονεμβασιάς, η Εικόνα της Σταύρωσης. Η Εικόνα εκλάπη στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όμως από το 2011 επέστρεψε στη φυσική της θέση, αποκαθιστώντας την τάξη.

Εμπειρία ζωής αποτελεί και η θαλασσινή πύλη της Μονεμβασιάς, το Πορτέλο, που ανοίγει στη μέση του τείχους και από κάτω του ξεδιπλώνονται τα καταγάλανα νερά, δίνοντας σας την αίσθηση πως βρίσκεστε σε πλοίο.

Για τον κοιλιόδουλο επισκέπτη -ποιος δεν είναι, άλλωστε;- πρέπει να αναφέρουμε πως οι γκόγκλες (χειροποίητα ζυμαρικά) και τα σαΐτια (πίτες με κατσικίσιο τυρί και χόρτα) είναι must από τα πολύ λίγα, όπως επίσης και ο τοπικός οίνος.

Ναι, είναι βέβαιο: στην Μονεμβασιά ευφραίνεται τόσο το μάτι όσο και το στομάχι…

Ο τόπος του Ρίτσου

Τέλος, θα ήταν παράλειψη εγκληματικού μεγέθους το να μη γίνει αναφορά στον Γιάννη Ρίτσο. Ο διεθνούς φήμης Έλληνας ποιητής γεννήθηκε στην Μονεμβασιά, την 1η Μαΐου του 1909.

Το σπίτι όπου έζησε, «διακοσμημένο» από την προτομή του, βρίσκεται στην είσοδο της Καστροπολιτείας, 150 μέτρα από την κεντρική πύλη και ακριβώς δίπλα από τα τείχη. Το κεντρικό καλντερίμι του κάστρου, μάλιστα, έχει το όνομά του.

Για όλους τους ανωτέρω λόγους, λοιπόν, η Μονεμβασιά παραμένει ένας τόπος ονειρώδης, από εκείνους που θέλουμε πάση θυσία να επισκεφτούμε μόλις ο κορονοϊός μας αδειάσει την ταξιδιωτική γωνιά.

Η εκδίκηση πρέπει από κάπου να ξεκινήσει, έτσι δεν είναι;

Σκέφτεστε κάποιο καλύτερο μέρος;