Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου: Μνημείο της φύσης

ΣΤΟ ΣΙΓΡΙ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ, στο βορειοδυτικό τμήμα του τρίτου μεγαλύτερου σε μέγεθος νησιού της Ελλάδας, βρίσκεται το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, χτισμένο στο ψηλότερο σημείο του οικισμού. Ιδρύθηκε το 1994 με σκοπό τη μελέτη, έρευνα, προστασία, συντήρηση και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, που αποτελεί ένα διατηρητέο φυσικό μνημείο με παγκόσμια αναγνώριση. Ενταγμένο από το 2004 στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων από το 2000, το Μουσείο αποτελεί από τους βασικότερους προορισμούς επισκεψιμότητας στη Λέσβο, η οποία, από το καλοκαίρι του 2012, εξαιτίας του μουσείου, έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO!   

Τόσο η Λέσβος, όσο και το Φυσικό Πάρκο του Ψηλορείτη, το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραϊκού, ο Εθνικός Δρυμός Βίκου – Αώου, το Φυσικό Πάρκο Σητείας και η περιοχή Τρόοδος στην Κύπρου, είναι περιοχές αναγνωρισμένες ως Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO, δηλαδή διαθέτουν μνημεία γεωλογικής κληρονομιάς παγκόσμιας αξίας, αποτελούν πολύτιμα αρχεία της ιστορίας της γης και βοηθούν στην κατανόηση και αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων και των φυσικών κινδύνων.

Το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων δημιουργήθηκε το Φεβρουάριο του 2004, όπου περιλήφθηκαν 25 περιοχές, και σήμερα, έχει επεκταθεί σε 5 ηπείρους, σε 35 χώρες, συμπεριλαμβάνοντας 140 παγκόσμια γεωπάρκα. Πρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων είναι ο διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου καθηγητής Νίκος Ζούρος.

Μόνιμες εκθέσεεις

Επισκεπτόμενοι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Σίγρι, περιηγείστε στις δυο μόνιμες εκθέσεις, στην αίθουσα «Απολιθωμένο Δάσος» και στην αίθουσα «Η εξέλιξη του Αιγαίου».

Η αίθουσα «Απολιθωμένο Δάσος» παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, την εξέλιξη των φυτών στη γη, από τους πρώτους μονοκύτταρους οργανισμούς που εμφανίστηκαν στον πλανήτη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια μέχρι την εμφάνιση των ανεπτυγμένων φυτών και τη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους, την χλωρίδα του Απολιθωμένου Δάσους, το υποθαλάσσιο τμήμα του και αντιπροσωπευτικά φυτικά απολιθώματα του Ελληνικού χώρου, καθώς και τα πρώτα τεκμήρια για τα ζώα, όπως την απολιθωμένη γνάθο του Prodinotherium bavaricum προγονική μορφή προβοσκιδωτού ζώου που βρέθηκε στην περιοχή Γαβαθά, Αντισσας, ηλικίας 20 εκατομμυρίων ετών.

Η αίθουσα «Η εξέλιξη του Αιγαίου» παρουσιάζει τα γεωλογικά φαινόμενα και τις διεργασίες που συνδέονται με τη λειτουργία του γήινου φλοιού και οδήγησαν στη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους, καθώς επίσης και τη γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια.

Το σύστημα Γη, η δομή του πλανήτη και της εύθραυστης και μεταβαλλόμενης λιθόσφαιρας πάνω στην οποία αναπτύχθηκε η ζωή, η γεωτεκτονική εξέλιξη της Ελλάδας, από τον ωκεάνιο χώρο της Τηθύως μέχρι την Αιγηίδα, η ηφαιστειότητα όπου δεσπόζει η αναπαράσταση του κυριότερου ηφαιστειακού κέντρου της Λέσβου, η παλαιογεωγραφική εξέλιξη του Αιγαίου, το σημερινό Αιγαίο με τα ενεργά ηφαίστεια, τα σεισμικά ρήγματα και το πλήθος των γεωλογικών μνημείων εκτίθενται στη συγκεκριμένη μόνιμη έκθεση του Μουσείου.

*

ΜΝΗΜΕΣ ΓΑΙΑΣ, Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO Ελλάδας – Κύπρου, είναι ο τίτλος της έκθεσης, που φιλοξενείται στο Ιδρυμα Ευγενίδου, στην Αθήνα (Λεωφ. Συγγρού 387, Παλαιό Φάληρο), και παρουσιάζει τα γεωλογικά και φυσικά μνημεία που φιλοξενούν τα Γεωπάρκα της Ελλάδας και της Κύπρου, εντυπωσιακά τοπία, απολιθωμένα δάση, φαράγγια, καταρράκτες, σπήλαια, ακτές, κοιλάδες, απολιθώματα σπονδυλωτών κτλ. Διάρκεια έκθεσης έως 12 Μαΐου. Ωρες λειτουργίας Τετάρτη – Παρασκευή 17.00 – 20.00, Σάββατο και Κυριακή 11.00 – 20.00 (τηλ. 210 9469641).

Info

-Πώς θα πάτε: Από Αθήνα και Θεσσαλονίκη αεροπορικώς για το αεροδρόμιο «Οδυσσέας Ελύτης» της Μυτιλήνης και από εκεί οδικώς, διανύοντας 92 χλμ. μέχρι το Σίγρι. Ακτοπλοϊκώς για Μυτιλήνη από Πειραιά και Καβάλα.

-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας: Το μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου λειτουργεί καθημερινά 08.30 – 16.30, Κυριακή 09.30 – 16.30, ενώ Δευτέρα είναι κλειστά. Το εισιτήριο γενικής εισόδου κοστίζει 5 ευρώ, το οικογενειακό 10 ευρώ, για φοιτητές/μαθητές 2,5 ευρώ (τηλ. 22530 54434, www.lesvosmuseum.gr).

Tips

-Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους: Με απολιθώματα και ηφαιστειακά πετρώματα τα οποία παρέχουν πληροφορίες για την χλωρίδα της περιοχής του Αιγαίου πριν 20 εκατ. χρόνια. Εκεί θα δείτε τον μεγαλύτερο κατακείμενο κορμό μήκους 20 μ. καθώς και πολλούς ιστάμενους προγονικών μορφών Σεκόιας, με τον μεγαλύτερο να έχει ύψος 7,02 μ. και είναι ο ψηλότερος στην Ευρώπη. Η πρόσβαση στο Πάρκο γίνεται από ασφαλτοστρωμένη οδό μήκους 5 χλμ., η οποία αρχίζει στο 15^ο χλμ. της επαρχιακής οδού Αντισσας – Σιγρίου.

-Πάρκο Σιγρίου: Εντυπωσιακοί ριζικοί κόμβοι και ιστάμενοι απολιθωμένοι κορμοί αγγειόσπερμων και κωνοφόρων δένδρων εκτείνονται σε έκταση 30 στρ. στη νότια πλευρά του Σιγρίου, με την  πρόσβαση στο Πάρκο να γίνεται από τον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου.

-Πάρκο Πλάκας: Σε έκταση 70 στρ.. είναι επισκέψιμες 46 ανασκαφικές θέσεις απολιθωμένων δένδρων (σ.σ. Οι περισσότεροι απολιθωμένοι κορμοί συναντώνται ιστάμενοι, δηλαδή στη φυσική θέση ανάπτυξης των δένδρων), και μεταξύ  των ευρημάτων περιλαμβάνεται ο γιγαντιαίος απολιθωμένος κορμός, με περίμετρο 13,7 μ. και διάμετρο 3,70 μ., που αποτελεί τον μεγαλύτερο σε διαστάσεις ιστάμενο απολιθωμένο κορμό σε ολόκληρο τον κόσμο. Η πρόσβαση στο πάρκο γίνεται από την αγροτική οδό Σιγρίου-Ερεσού.

-Θαλάσσιο Πάρκο Νησιώπης:  Ή Μεγαλονήσι, με χερσαία και θαλάσσια τμήματα απολιθωμένων κορμών, ιστάμενων ή κατακείμενων με εντυπωσιακούς χρωματισμούς. Η περιήγηση γίνεται με ειδικό σκάφος, από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο.