Μονοδένδρι – Ελαφότοπος: Καλντερίμια, επιβλητικά όρη και χαράδρες (+pics)

Τα Ζαγοροχώρια, σαράντα έξι (46) χωριά στο σύνολο, πλούσια σε ιστορία και ομορφιά, εναλλακτικές μορφές τουρισμού, γαστρονομία, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της Ηπείρου αλλά και του νομού Ιωαννίνων και βρίσκονται στο βόρειο τμήμα.

Δυο χωριά επισκεφτήκαμε στο πλαίσιο της αποστολής μας που διοργάνωσε η Περιφέρεια Ηπείρου, το Μονοδένδρι και τον Ελαφότοπο, και τα δυο στο Κεντρικό Ζαγόρι.

Η λέξη Ζαγόρι είναι σλαβικής προέλευσης και σημαίνει «πίσω από το βουνό», από το ζα (πίσω) και το γκόρι (βουνό). Το σημερινό Ζαγόρι χωρίζεται στο Ανατολικό, το Δυτικό και το Κεντρικό.

Μονοδένδρι – Γενέτειρα ευεργετών

Σε απόσταση 40 χλμ. από τα Ιωάννινα, το Μονοδένδρι αποτελεί ένα από τα πλέον αναπτυγμένα τουριστικά χωριά στο Ζαγόρι. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.100 μ. και ιδιαίτερα γνωστό για τη γειτνίαση του με την χαράδρα του Βίκου και με σημεία αναφοράς το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής αλλά και το πέτρινο δάσος της Οξιάς, όπου θα θαυμάσετε, τι άλλο, την χαράδρα του Βίκου!

Το Μονοδένδρι είναι γενέτειρα των εθνικών ευεργετών Μάνθου και Γεωργίου Ριζάρη, οι οποίοι ξενιτεύτηκαν από τα παιδικά τους χρόνια στη Ρωσία, δημιούργησαν κολοσσιαία περιουσία από εμπορικές επιχειρήσεις, την οποία διέθεσαν εξ’ ολοκλήρου στο ελληνικό έθνος, μετά την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.

Το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο το οποίο στεγάζεται στο αναπαλαιωμένο αρχοντικό Πανταζή, δίπλα στην κεντρική πλατεία, παρουσιάζει την έκθεση φωτογραφίας του Ελβετού οδοιπόρου Fred Boissonnas με «Εικόνες της Ελλάδος». Διάρκεια έκθεσης έως Σεπτέμβριο του 2020 (τηλ. 26530 71573).

Η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή συμπληρώνεται από την Χειροτεχνική Σχολή, όπου φοιτούν μαθήτριες, το πωλητήριο – εκθετήριο στην κεντρική πλατεία του χωριού (τηλ. 26530 71119).

Οσο για το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, βρίσκεται στο χείλος της χαράδρας του Βίκου, χτίστηκε το 1412 από τον άρχοντα Μιχαήλ Βοεβόδα το Θεριανό, και για να φτάσετε θα χρειαστεί να περπατήσετε από την κεντρική πλατεία περίπου 1.000 μ., διασχίζοντας ένα περίτεχνο καλντερίμι, μέσα στη φύση.

Εκεί, θα απολαύσετε τη θέα προς την χαράδρα του Βίκου, θα ανάψετε ένα κερί στη μονή, θα συναντήσετε και τον πατήρ Ηλία, όπου μαζί με παιδιά από τη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ζωγραφίζουν εικόνες αγίων.

«Καλλιεργώ αυτήν την τέχνη εδώ και 25 χρόνια, θέλω να την μεταλαμπαδεύσω στα παιδιά της Σχολής Καλών Τεχνών, να πάρουν το πτυχίο τους και να παραμείνουν εδώ στον τόπο τους» ανέφερε ο πατήρ Ηλίας, κατά την επίσκεψή μας στην Αγία Παρασκευή, προσθέτοντας «η εργασία γίνεται συνεταιρικά, εγώ κάνω τη μισή δουλειά, οι μαθητές κάνουν ένα ποσοστό 30%-40%».  

Ελαφότοπος – Παλαιό κεφαλοχώρι

Στο δρόμο για Ανω και Κάτω Πεδινά, συνεχίζετε για τον Ελαφότοπο (41 χλμ. από Ιωάννινα), χωριό χτισμένο στα 1.100 μ., η παλιά ονομασία του οποίου ήταν Τσερβάρι. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα κεφαλοχώρια του Ζαγορίου, ωστόσο στις μέρες μας οι μόνιμοι κάτοικοι υπολογίζονται γύρω στους 20.

Οπως λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρόεδρος του χωριού Κώστας Τζόκας, «το χωριό το επισκέπτονται για την αυθεντικότητα του, τη λαογραφία του, τα καλντερίμια του, τα παλιά του σπίτια, είναι και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου από το 1750, και το μοναστήρι της Παναγίας».

Ο ίδιος μας ενημερώνει και για τον 96χρονο λαογράφο Μενέλαο Κικκόπουλο, ο οποίος έχει γράψει δυο βιβλία για το χωριό, «και τώρα γράφει το τρίτο του βιβλίο» λέει ο πρόεδρος του χωριού αναφέροντας και το λαογραφικό μουσείο που υπάρχει με την προσωπική συλλογή του Μιχάλη Οικονομίδη.

Στον Ελαφότοπο, στο κοινοτικό κατάστημα, υπάρχει και αγροτικό ιατρείο, δυο φορές το μήνα, ένα καφενείο (σ.σ. λειτουργεί το καλοκαίρι), υπάρχουν δυο ξενώνες, επισκεφτήκαμε τον έναν από τους δυο, που εστιάζει στον αγροτουρισμό και στη βιωματική εμπειρία.

Η κα. Κατίνα έφτιαξε αλευρόπιτα, έψησε και χορτόπιτα με άγρια χόρτα, μαγείρεψε και φακή που καλλιεργούν στον κάμπο, η Λένα έκανε την ξενάγηση στον ξενώνα και στον χώρο που γίνονται τα βιωματικά εργαστήρια με τον αργαλειό και το φελτ, ο Κώστας τράταρε τσίπουρο και εμείς απολαύσαμε τις τοπικές γεύσεις με φόντο το αυθεντικό ηπειρώτικο τοπίο!

Ευχαριστούμε θερμά την Περιφέρεια Ηπείρου για τη διοργάνωση της αποστολής στην περιοχή.

*

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ του Ζαγορίου για ένταξή του στον Κατάλογο για τα Πολιτιστικά Τοπία της UNESCO θα κατατεθεί στον οργανισμό το Φεβρουάριο του 2021.

Tips

-Εθνικός Δρυμός Βίκου – Αώου: Εκτείνεται στο ορεινό συγκρότημα της Τύμφης στο βορειοδυτικό άκρο της οροσειράς της Πίνδου. Βόρειο όριο είναι η χαράδρα του Αώου και νότιο το φαράγγι του Βίκου. Η έκταση του Εθνικού Δρυμού φτάνει τα 13.000 εκτάρια, εκ των οποίων τα 3.400 αποτελούν τον πυρήνα και τα 9.600 την περιφερειακή ζώνη.

-Διαμονή: Τουλάχιστον 12 ξενώνες υπάρχουν στο Μονοδένδρι και δυο στον Ελαφότοπο. Ωστόσο, και στα υπόλοιπα χωριά του Ζαγορίου θα βρείτε ξενοδοχειακή υποδομή για όλα τα βαλάντια. «Οι πληρότητες για την περίοδο των Χριστουγέννων, ήδη, βρίσκονται σε πολύ υψηλά επίπεδα, θα αγγίξουμε το 90-95%. Είμαστε ήδη στο 80%, μπορεί και παραπάνω» αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Αντιδήμαρχος Τουρισμού Δήμου Ζαγορίου Γιάννης Τσαπάρης προσθέτοντας ότι οι τιμές ξεκινούν από τα 50-60 ευρώ και φτάνουν ανάλογα το κατάλυμα, και τα 120 ευρώ. 

-Ασπράγγελοι: Εδρα του Δήμου Ζαγορίου, οι Ασπράγγελοι είναι χτισμένοι σε υψόμετρο 990 μ. Το παλιό τους όνομα ήταν Ντοβρά, ενώ γνωστός είναι ο κάμπος της Ντοβράς. Απέχουν 29 χλμ. από Ιωάννινα.

-Βίτσα: Βρίσκεται στα 960 μ., απέχει 2 χλμ. από το Μονοδένδρι, διαθέτει ξενώνες και ταβέρνες. Από τη Σκάλα Βίτσας ξεκινάει πεζοπορική διαδρομή για τη διάσχιση του Βίκου προς τη γέφυρα του Μίσιου. Από κει η διαδρομή καταλήγει στο γεφύρι του Νούτσου ή Κόκκορου, διάρκειας μιάμισης ώρας (3 χλμ.).

Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου