Ιορδανία: Μωσαϊκό αντιθέσεων, γεύσεων και αρωμάτων (+pics)

Το Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας ή απλά Ιορδανία, κράτος της Μέσης Ανατολής, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για όλες τις μορφές τουρισμού. Είναι μια χώρα με ιδιαίτερο πολιτισμό, αντιθέσεις, γαστρονομία, μα πάνω απ’ όλα είναι φιλήσυχη.

Συνορεύει βόρεια με τη Συρία, ανατολικά με το Ιράκ, νοτιοανατολικά με τη Σαουδική Αραβία, δυτικά με το Ισραήλ και τη Δυτική Οχθη (σ.σ. την Παλαιστίνη, έκταση που κατείχε πριν από τον πόλεμο των έξι ημερών το 1967, γνωστός και ως Αραβοϊσραηλινός πόλεμος) ενώ νοτιοδυτικά βρέχεται από την Ερυθρά Θάλασσα.

Ο πληθυσμός στην Ιορδανία υπολογίζεται περίπου στα 6,6 εκατ. άνθρωποι, εκ των οποίων οι μισοί είναι Παλαιστίνιοι έχοντας τα ίδια δικαιώματα με τους Ιορδανούς. Οι Σύριοι πρόσφυγες υπολογίζονται στα 2 εκατ. και οι Ιρακινοί στους 700.000.

Στην πρωτεύουσα, το Αμμάν, ο πληθυσμός ανέρχεται στα 4 εκατ., εκ των οποίων το 1,5 εκατ. είναι Σύριοι πρόσφυγες. Οσον αφορά τη θρησκεία, το 93% είναι μουσουλμάνοι και 7% χριστιανοί ορθόδοξοι.

Βασιλιάς που ασκεί σήμερα τα συνταγματικά του καθήκοντα στη χώρα είναι ο Βασιλιάς Αμπντάλα Β', ο οποίος διαδέχθηκε τον πατέρα του βασιλιά Χουσεΐν που απεβίωσε το1999. Σύζυγος του Αμπντάλα Β’ είναι η Βασίλισσα Ράνια αλ Αμπντάλα, με την οποία έχουν τέσσερα παιδιά.

Εξωστρέφεια και ασφάλεια

Η Ιορδανία, μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει για την εξωστρέφεια της, τη φιλοξενία αλλά και την ασφάλεια που αισθάνεται ο τουρίστας.

«Η Ιορδανία είναι μια χώρα εντυπωσιακών αντιθέσεων, ένα μοναδικό μωσαϊκό ανθρώπων, πολιτισμών και εικόνων» αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» η επίτιμη Πρόξενος της Ιορδανίας στη Θεσσαλονίκη, Δέσποινα Μαντά, στο πλαίσιο της αποστολής μας που διοργανώθηκε στην χώρα, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Τουρισμού Ιορδανίας.

Οπως η ίδια επισημαίνει, «η Ιορδανία έχει εξελιχθεί σε πρότυπο ανάπτυξης και ευημερίας της περιοχής, με τον τουρισμό να κρατάει τα ηνία της οικονομίας της».

Ο τουρισμός της χώρας ανέρχεται περίπου στα 4,5 εκατ. τουρίστες ετησίως, με την Πέτρα να κρατάει τα σκήπτρα ως το δημοφιλέστερο αξιοθέατο. Η χώρα δέχεται τουρισμό από Αμερική, Ευρώπη (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία κτλ.), Ασία και βεβαίως από τις αραβικές χώρες.

Σ’ ό,τι αφορά την ελληνική αγορά, όπως μας ενημέρωσε ο Amer Al Twal από τον Οργανισμό Τουρισμού Ιορδανίας και υπεύθυνο θρησκευτικού τουρισμού, το διάστημα Ιανουάριος – Νοέμβριος 2019 καταγράφηκαν 9.721 αφίξεις έναντι 5.319 το αντίστοιχο διάστημα του 2018. «Ο Νοέμβριος του 2019 σημείωσε αύξηση 81,6% έναντι του αντίστοιχου του 2018» υπογράμμισε στο «ΕτΚ» ο Amer Al Twal, αποδίδοντας την πολύ μεγάλη αύξηση στις απευθείας πτήσεις τόσο από Αθήνα όσο και από Θεσσαλονίκη, με τρεις αεροπορικές εταιρίες (ιορδανική, ελληνική και μία χαμηλού κόστους).

Η οικονομία της χώρας, εκτός από τον τουρισμό, στηρίζεται στην παραγωγή φώσφορου που προωθείται για λιπάσματα, στην παραγωγή τσιμέντου και ποτάσας από τη Νεκρά Θάλασσα.

Στο σύγχρονο Αμμάν

Η πρωτεύουσα της Ιορδανίας είναι ένα πολυσύχναστο εμπορικό και διοικητικό κέντρο με σύγχρονα κτίρια, φαρδείς δρόμους, ξενοδοχεία γνωστών αλυσίδων, εστιατόρια και lounge bars, μουσεία, παραδοσιακές αγορές κ.ά.

Το Αμμάν στην εποχή του Χαλκού ήταν γνωστό με την ονομασία Ραμπάτ Αμμούν (η Ραβάθ της Παλαιάς Διαθήκης), που σημαίνει «βασιλική πόλη» ή «πόλη των πηγών». Το 333 π.Χ. κυρίευσε την πόλη ο Μέγας Αλέξανδρος ενώ κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου ο Πτολεμαίος Β', ο Φιλάδελφος, την ξανάκτισε κατά το ελληνικό ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα και τη μετονόμασε Φιλαδέλφεια.

Το Αμμάν αρχικά απλωνόταν πάνω σε επτά λόφους όπως η Ρώμη, ενώ τώρα καλύπτει τουλάχιστον 19 λόφους.

Πρόκειται για μια πόλη με αντιθέσεις που αγκαλιάζεται από το Σιταντέλ (Ακρόπολη), ένα λόφο με τα ερείπια του ναού του Ηρακλή, ένα παλάτι Ομεϊάδων, μια βυζαντινή εκκλησία και ένα αρχαιολογικό μουσείο με κομμάτια που χρονολογούνται εδώ και 700.000 χρόνια. Στους πρόποδες του λόφου βρίσκεται το Ρωμαϊκό θέατρο 6.000 θέσεων, το επιβλητικότερο ανάμεσα στα μνημεία της πόλης.

Οκτώ κύκλοι

Το Αμμάν χωρίζεται σε 8 κύκλους, όπου στον 1ο βρίσκεται η Παλιά πόλη με την τοπική αγορά, τα παραδοσιακά μαγαζιά, τα ζαχαροπλαστεία με τα φημισμένα γλυκά ταψιού, μαγαζάκια με σουβενίρ κτλ.. Στον 1^ο κύκλο είναι και η πολύβουη και νεανική Rainbow Str. με καλόγουστα και φημισμένα εστιατόρια, μοντέρνα καφέ μπαρ με θέα την πόλη, καταστήματα με σουβενίρ κτλ.

Στον 4ο είναι η κατοικία του πρωθυπουργού, οι πρεσβείες χωρών – μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας- καθώς και η συνοικία Abdoun –η πιο ακριβή περιοχή του Αμμάν με βίλες χτισμένες με την χαρακτηριστική λευκή πέτρα της πόλης, μοντέρνα εστιατόρια κτλ. Στον 3ο και στον 5ο κύκλο υπάρχουν ξενοδοχεία πολυτελών αλυσίδων ενώ την τελευταία πενταετία την προσοχή κλέβει το νέο ανερχόμενο κέντρο Abdali στην ομώνυμη περιοχή (Al Abdali) που παρέχει στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας τον κεντρικό επιχειρηματικό, κοινωνικό και οικιστικό προορισμό που χρειάζεται ως περιφερειακό κέντρο επιχειρήσεων και τουρισμού.

Το έργο Abdali, με εκτιμώμενο κόστος περισσότερα από 5 δις δολάρια, ενεργεί ως η μεγαλύτερη επιχειρηματική περιοχή για την πόλη και αποτελείται από πολυτελή ξενοδοχεία, διαμερίσματα, γραφεία, εμπορικά καταστήματα και ψυχαγωγία δυτικού τύπου.

Μεταξύ του αναπτυξιακού του πλάνου ξεχωρίζει το Abdali Boulevard, ένα ανοιχτό εμπορικό κέντρο με πεζόδρομο, σιντριβάνια, εμπορικά καταστήματα, μοντέρνα μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος κτλ, το Abdali Mall με κινηματογράφους, σούπερ μάρκετ, εμπορικά, εστιατόρια κ.ά. 

Η Ελληνική παρουσία 

Ο Σύλλογος Ελλήνων Ιορδανίας (ΣΕΙ) ιδρύθηκε το 1980 από Ελληνίδες γυναίκες παντρεμένες με Ιορδανούς υπηκόους, κυρίως απόφοιτους ελληνικών πανεπιστημίων. Σκοπός του Συλλόγου είναι η διατήρηση της ελληνικής γλώσσας, των εθίμων και γενικότερα της ελληνικής ταυτότητας.

Οπως ενημερώνει το «Εθνος της Κυριακής» η πρόεδρος του ΣΕΙ Αμαλία Θαλασσινάκη, η σημαντικότερη δραστηριότητά του είναι η ίδρυση σχολείου ελληνικής γλώσσας. Ο πρώτος εκπαιδευτικός πήγε το 1989. Τα τελευταία χρόνια με μεγάλες δυσκολίες λειτουργούσαν το σχολείο εθελοντικά, ώστε να μην αφήσουν μεγάλα κενά στην εκμάθηση της γλώσσας. Την χρονιά που μας πέρασε, το σχολείο δεν λειτούργησε, διότι δεν υπάρχει εκπαιδευτικός. Ο Σύλλογος Ελλήνων Ιορδανίας αναμένει από το αρμόδιο υπουργείο για την κάλυψη θέσης εκπαιδευτικού στο Αμμάν, ώστε να μπορέσει να διατηρηθεί η ελληνική γλώσσα στα παιδιά τους.

Αξιοθέατα – Η έρημος του… Χόλυγουντ και το μεγαλύτερο spa

Η Μεδεβά της Παλαιάς Διαθήκης – σημερινή Μάνταμπα- με τα ψηφιδωτά και τον αυθεντικό χάρτη των Αγίων Τόπων, η απέραντη έρημος Wadi Rum με την κόκκινη άμμο και το σκηνικό για κινηματογραφικές ταινίες του Χόλυγουντ και η Νεκρά Θάλασσα, αποτελούν πόλους έλξης.

Η Μάνταμπα, η πόλη των βυζαντινών μωσαϊκών Ουμαγιάντ, των ψηφιδωτών και των χριστιανών όπως την αποκαλούν, η Μεδεβά της Παλαιάς Διαθήκης, βρίσκεται σε απόσταση 30 χλμ. από το Αμμάν.

Πόλη τουριστική με ικανοποιητική υποδομή, ξενοδοχεία, εστιατόρια με τοπική κουζίνα, αγορά με παραδοσιακά προϊόντα (μην παραλείπετε, σε κάθε σας αγορά, να κάνετε παζάρια στις αρχικές τιμές), πάγκους που πουλούν ζαρζαβατικά και φρέσκο χυμό ρόδι, φούρνοι που ψήνουν αραβικές πίτες, τσαγκάρικα και κουρεία, εκκλησίες – χριστιανές ορθόδοξες και καθολικές- τζαμιά, σχολεία, όλοι, μουσουλμάνοι και χριστιανοί συνυπάρχουν ειρηνικά στην Μάνταμπα.

Εκεί, όπου μεταξύ άλλων, θα θαυμάσετε το τεράστιο ψηφιδωτό με την Δεκάπολη στον χώρο του πάρκινγκ των τουριστικών λεωφορείων (σ.σ. εκεί και γραφείο τουριστικών πληροφοριών με ώρες λειτουργίας καθημερινά 08.30 – 17.30), θα επισκεφτείτε το αρχαιολογικό μουσείο, το παλάτι Burnt, την καθολική εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή όπου από το καμπαναριό του (σ.σ. θα ανηφορίσετε 93 στενά σκαλοπάτια) έχετε πανοραμική θέα τη Μάνταμπα, και βεβαίως, θα αφιερώσετε χρόνο στην ορθόδοξη χριστιανή εκκλησία του Αγ. Γεωργίου, εκεί όπου σώζεται ο αυθεντικός χάρτης των Αγίων Τόπων από το 526 μ.Χ., που αναφέρει τα ονόματα των ιστορικών πόλεων και των ποταμών.

Η Κοιλάδα με την κόκκινο άμμο

Η Ιορδανία, σε ποσοστό 80% καταλαμβάνεται από έρημο, τα δε βουνά της έχουν χαμηλό υψόμετρο. Ταξιδεύοντας στο νότιο τμήμα της χώρας, φτάνετε στο Wadi Rum, γνωστό και ως «Κοιλάδα της Σελήνης», προστατευόμενη περιοχή η οποία καλύπτει 720 τετρ. χλμ. τοπίο ερήμου με εντυπωσιακούς βράχους, έχει σπάνια χλωρίδα και πανίδα, είναι δε τόπος των νομαδικών φυλών των βεδουίνων.

Το Wadi Rum με την χαρακτηριστική του κόκκινη άμμο έχει αποτελέσει κινηματογραφικό σκηνικό σε ταινίες του Χόλυγουντ όπως, «Ο Λώρενς της Αραβίας», «Η διάσωση» (The Martian) κτλ., σας δίνει δε τη δυνατότητα για τζιπ σαφάρι, τρέκινγκ, αναρρίχηση, διαδρομές με καμήλα, άποψη της περιοχής από ψηλά με αερόστατο, επίσκεψη στο ναό των Ναβαταίων, στη Πηγή του Λόρενς, απολαυστικές εικόνες της ανατολής και της δύσης, και βεβαίως η εμπειρία σας γίνεται ακόμη πιο ξεχωριστή, εάν συνδυαστεί και με διαμονή στα τουριστικά camps που έχουν δημιουργηθεί, κάτω από τον έναστρο ουρανό.

Απέχει 320 χλμ. από Αμμάν (περίπου 4 ώρες), 120 χλμ. από Πέτρα, 68 χλμ. από Ακαμπα. Ιδανικοί μήνες για επίσκεψη είναι Μάρτιος, Απρίλιος, Σεπτέμβριος – Νοέμβριος.

Το χαμηλότερο σημείο της γης

Γνωστή ως το μεγαλύτερο και αποτελεσματικότερο spa στον κόσμο, η Νεκρά Θάλασσα, με τα ευεργετικά της ιχνοστοιχεία στα νερά της, βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Ιορδανίας, σε μια απόσταση λιγότερο από μια ώρα οδήγηση από το Αμμάν (60 χλμ.), και αποτελεί από τα πλέον αξιοπρόσεκτα θαύματα της φύσης.

Καμία μορφή ζωής δεν μπορεί να επιζήσει μέσα στο νερό της Νεκρά Θάλασσας -ή Θάλασσα Αραβά κατά την Παλαιά Διαθήκη-, λόγω του εξαιρετικά αλμυρού νερού της. Παράλληλα, δεν επιτρέπει σε κανένα αντικείμενο να βυθιστεί. Αντιθέτως, η άνωση που δημιουργείται, δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να επιπλέει χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Να φανταστείτε, ότι η περιεκτικότητα άλατος στη Νεκρά Θάλασσα κυμαίνεται περίπου στο 33% ενώ αντίστοιχα στο νερό της θάλασσας δεν υπερβαίνει το 3%.

Η Νεκρά Θάλασσα βρίσκεται 400 μ. κάτω από την επιφάνεια της Μεσογείου, γεγονός που την κάνει το χαμηλότερο σημείο επιφάνειας στην ηπειρωτική γη. Εκτείνεται στα σύνορα με το Ισραήλ, το μήκος της είναι 70 χλμ. και το μέγιστο πλάτος 16 χλμ.

Αποτελεί από τις πλουσιότερες πηγές αλάτων και φαρμακευτικής λάσπης, εξαιτίας της υψηλής συγκέντρωσης 21 διαφορετικών μεταλλικών ιχνοστοιχείων στα νερά της (μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο, ασβέστιο κτλ.). Ως επακόλουθο αυτής της πηγής φυσικού πλούτου, είναι η παραγωγή καλλυντικών μοναδικής ποιότητας, όπως μάσκες προσώπου και σώματος, άλατα, κρέμες, σαμπουάν, αφρόλουτρα, σαπούνια κτλ.

Επιπρόσθετα, από τα βάθη της βγαίνει και η μαύρη λάσπη, η οποία περιέχει πολύ υψηλά ποσοστά φυσικών μετάλλων (μαγνήσιο, νάτριο, κάλιο, βρώμιο, θειούχα άλατα) καθώς επίσης και ιχνοστοιχείων (λίθιο, ιώδιο, σελήνιο, χρώμιο κ.ά.).

Να σημειώσουμε ότι τα τελευταία χρόνια η στάθμη της, κάθε έτος, πέφτει τουλάχιστον κατά 80 εκατ., εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, της χρόνιας ξηρασίας, αλλά και των δυο εργοστασίων που υπάρχουν (ένα στην Ιορδανία και ένα στο Ισραήλ) τα οποία αντλούν νερό και εκμεταλλεύονται τα άλατα της λίμνης παράγοντας μαγνήσιο. Επιστήμονες αναφέρουν ότι, εάν συνεχιστεί αυτή η πτώση, σε 50 χρόνια, θα εξαφανιστεί. Ωστόσο, μαθαίνουμε ότι έχει, ήδη, ξεκινήσει ένα έργο διάσωσής της, μεταφέροντας νερό από την Ερυθρά θάλασσα.

*

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΙΟΡΔΑΝΙΑΣ, το επίσημο σάιτ με χρηστικές πληροφορίες σχετικά με την χώρα κτλ. Επίσης, μέσα από το σάιτ, εκδίδετε το Jordan Pass, το οποίο, συμπεριλαμβάνει τη βίζα για την είσοδό σας στην χώρα, ηλεκτρονικές μπροσούρες και χάρτες, είσοδο σε 40 δημοφιλή αξιοθέατα όπως Πέτρα, Wadi Rum, Γέρασα κτλ. Διατίθεται σε τρεις διαφορετικούς τύπους. Το κόστος ανέρχεται στα 88,65 ευρώ (70 JD) για επίσκεψη μίας ημέρας στην Πέτρα, 95 ευρώ (75 JD) για 2 μέρες και 101 ευρώ (80 JD) για 3 μέρες στην Πέτρα (www.visitjordan.com). 

Info

-Πώς θα πάτε: Από Αθήνα με απευθείας πτήσεις για το διεθνές αεροδρόμιο «Queen Alia», το οποίο απέχει 35 χλμ. από το  κέντρο του Αμμάν, διαδρομή διάρκειας περίπου 45 λεπτών, ανάλογα την κίνηση. Το κόστος με το ταξί ανέρχεται περίπου στα 15 JDs. Από Αθήνα, υπάρχει, επίσης, πτήση δυο φορές την εβδομάδα προς το αεροδρόμιο King Hussein International Airport της Ακαμπα, στο νότιο τμήμα της χώρας (360 χλμ. από Αμμάν). Από Θεσσαλονίκη, με απευθείας πτήσεις για Αμμάν, κάθε Δευτέρα και Παρασκευή με το ταξίδι να διαρκεί 2 ώρες και 20 λεπτά.

-Πού θα μείνετε: Πολλές οι επιλογές για διαμονή τόσο στις μεγάλες πόλεις, στα τουριστικά θέρετρα (Ακαμπα, Νεκρά Θάλασσα) όσο και στην έρημο (Wadi Rum) σε τουριστικά κάμπινγκ (από απλά έως πολυτελή) για όλα τα βαλάντια.

-Βίζα: Για την είσοδό σας στην χώρα χρειάζεται διαβατήριο και έκδοση βίζας, η οποία εκδίδεται είτε κατά την άφιξή σας στο αεροδρόμιο «Queen Alia» και κοστίζει 50 ευρώ (40 JD), είτε για πιο άμεσα και πιο οικονομικά, μέσω του επίσημου σάιτ του Οργανισμού Τουρισμού Ιορδανίας. Εκδοση βίζας γίνεται και στην Πρεσβεία του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας στην Αθήνα ή στο Προξενείο στη Θεσσαλονίκη.

-Ισοτιμία/Ωρα: Η ισοτιμία, μέχρι τη στιγμή του ρεπορτάζ μας, μεταξύ ευρώ και δηνάριο Ιορδανίας (JD) είναι 1 ευρώ προς 0.79 piastres ή 1 JD προς 1,27 ευρώ. Ελλάδα και Ιορδανία ανήκουν στην ίδια χρονική ζώνη.

Tips

-Δεκάπολις: Ελληνιστικές πόλεις οι οποίες υπήρξαν κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή, κυρίως ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού, μεταξύ των οποίων, η Μάχαιρος (Makawir) όπου ο Ηρώδης αποκεφάλισε τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, η Γέρασα – από τις καλύτερα διατηρημένες ρωμαϊκές επαρχιακές πόλεις του κόσμου-, τα Γάδαρα – γνωστά με την ονομασία Umm Qays- με πανοραμική θέα στη λίμνη Τιβεριάδα (θάλασσα της Γαλιλαίας), το Αμμάν, η Πέτρα, η Πέλλα (Τάμπα κατ Φαχίλ) κτλ.

-Ορος Νέμπο: Σε απόσταση 10 χλμ. από τη Μάνταμπα, λέγεται ότι εκεί πέθανε σε ηλικία 125 ετών ο προφήτης Μωυσής, ότι είδε από μακριά τη Γη της Επαγγελίας, αλλά δεν πήγε σ’ αυτή. Από το λόφο έχετε πανοραμική θέα προς την κοιλάδα της Ιορδανίας, τη Νεκρά Θάλασσα κτλ. Ωρες λειτουργίας 08.00 – 16.00 (Ιανουάριος, Δεκέμβριος), έως τις 17.00 (Φεβρουάριο, Μάρτιο, Νοέμβριο), έως τις 18.00 (Απρίλιο – Οκτώβριο).  

-Σημείο Βάπτισης Ιησού: Το δεύτερο δημοφιλές αξιοθέατο της Ιορδανίας (μετά την Πέτρα) προσελκύει τουρίστες για θρησκευτικό τουρισμό, και όχι μόνο. Το Βαπτιστήριο στη Βηθανία Πέραν από τον Ιορδάνη βρίσκεται στην ανατολική όχθη του Ιορδάνη ποταμού (σ.σ. εκτενές ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε στο «ΤΑΞΙΔΙ» στις 22/12/2019).

-Τοπικές γεύσεις/προϊόντα: Mansaf το παραδοσιακό φαγητό των Ιορδανών που το τρώνε με τα χέρια (αρνί με ρύζι περιχυμένο με σος γιαουρτιού), mutabbal (μελιτζανοσαλάτα με ταχίνι και σκόρδο), dimseh (φακές με μελιτζάνα, ταχίνι και  ντρέσινγκ ροδιού), kubbeh (τηγανιτά κεφτεδάκια με αρωματικά), kifta (κρέας με σος ταχίνι και πατάτες), κεμπάπ, κοτόπουλο, mufarakeh (κομματάκια πατάτες με αυγά και κρεμμύδι), ταμπουλέ, χούμους, διάφορα ορεκτικά, αραβικές πίτες, δροσερή λεμονάδα με δυόσμο ή μέντα, τσάι με δυόσμο, καφέ με κάρδαμο, τοπικό κρασί (σ.σ. αλκοόλ σερβίρεται σε διεθνή εστιατόρια και ξενοδοχεία) κ.ά. Επίσης, προϊόντα από τη Νεκρά Θάλασσα, ψηφιδωτά από τη Μάνταμπα, κιλίμια, μαντίλες, κοσμήματα από Βεδουίνους, χρωματιστή άμμο σε μπουκαλάκια με διάφορα σχέδια, μπαχάρια κτλ.

Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου