Αποκριάτικα ξεφαντώματα: Τσικνίσματα και τραγούδια στα άρματα

Χαλκίδα - Ξεφάντωμα σε θάλασσα και στεριά

Στην Εύβοια, στην πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του νησιού, την Χαλκίδα, το Θαλασσινό Καρναβάλι προσφέρει μοναδικό θέαμα τόσο στη στεριά όσο και στα στενά του Ευρίπου μέσα στη θάλασσα!

Με τις αποκριάτικες εκδηλώσεις να έχουν ήδη ξεκινήσει, με την αρχή του Τριωδίου, συνεχίζονται σήμερα, Κυριακή 16/2 με αποκριάτικο Κρητικό και Ποντιακό γλέντι στην παραλία με τη συνοδεία ορχήστρας και βεβαίως άφθονη… ρακί!

Την Τσικνοπέμπτη η Χαλκίδα θα διασκεδάζει με τις μουσικές και τις εικόνες των Χάλκινων της Γουμένισσας, τα οποία θα περιδιαβαίνουν τους δρόμους και τα καταστήματα της πόλης, δίνοντας το στίγμα της παράδοσης και του κεφιού.

Σειρά έχουν τα «Γαϊτανάκια του Ευρίπου» την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου, στο Στρογγυλό παραλίας στις 11.30 π.μ., όπου πολιτιστικοί σύλλογοι απ’ όλη την Ελλάδα και την Εύβοια, σχολεία και ομάδες συμμετέχουν στον αποκριάτικο θεσμό, ένα εντυπωσιακό θέαμα εκατοντάδων χορευτών που κατακλύζουν με τα Γαϊτανάκια τους τόσο την παραλία της Χαλκίδας όσο και τα στενά του Ευρίπου μέσα στη θάλασσα, χορεύοντας στο τέλος όλοι το Ευβοιώτικο Καβοντορίτικο. Θα ακολουθήσει νησιώτικο γλέντι με τους Νίκο Οικονομίδη, Κυριακή Σπανού και την ορχήστρα τους.

Το τριήμερο αποκορύφωμα της αποκριάς ξεκινάει από το πρωί του Σαββάτου 29 Φεβρουαρίου, το μεσημέρι στις 4 θα γίνει η μεγάλη παρέλαση με τα πεζοπόρα τμήματα και τυμπανιστές και πλήθος καρναβαλιστών, ξεκινώντας από το Κόκκινο Σπίτι και καταλήγοντας στην παραλία. Ενώ στις 19.30 το ίδιο βράδυ, τα σκήπτρα της διασκέδασης θα πάρει «Η Λευκή Νύχτα» με προσφορές από τα καταστήματα της πόλης, συναυλίες, μουσικές σκηνές, κεράσματα, παρέλαση ομάδων τυμπανιστών και άλλες εκπλήξεις. 

Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται την Καθαρά Δευτέρα 2 Μαρτίου, όπου από φέτος, τα κούλουμα κάθε χρόνο θα γιορτάζονται σε διαφορετική συνοικία και όχι στο κέντρο της πόλης. Ετσι, την Καθαρά Δευτέρα, θα γιορταστούν (11.00 π.μ.) στην Χαλκίδα στην Έξω Παναγίτσα (οδός Μέντας στο Παρκάκι της παραλίας) και στο Ληλάντιο στο Λευκαντί (παραλία).

*

ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΧΑΛΚΙΔΑΣ, αποκορύφωμα της Αποκριάς, την Κυριακή της Τυρινής 1 Μαρτίου, όπου μέσα στον Ευβοϊκό θα παρουσιαστεί ένα υπερθέαμα διαφορετικό με επίκεντρο τη Χαλκίδα και τις μουσικές επιρροές σε βάθος 100ετιας τουλάχιστον, στο κλίμα και το ρυθμό της αποκριάς, πλαισιωμένο από περίτεχνες φιγούρες και σκηνικά, εναέριες εμφανίσεις, εκατοντάδες πλεούμενα και πληρώματα, με πολύ μουσική, εφέ ήχου και φωτός, πυροτεχνήματα κ.ά.

Καλαμάτα - Καρναβαλοχωριό, εργαστήρι και παρελάσεις

Στην πρωτεύουσα της Μεσσηνίας, η πανηγυρική έναρξη για το 8^ο Καλαματιανό Καρναβάλι, με το φετινό του σύνθημα να είναι «Πρωταγωνιστές είναι οι καρναβαλιστές» πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου, έχοντας ως βασικό θέμα, τη γιορτή των ερωτευμένων!

Ηδη έχει ξεκινήσει και το παιχνίδι για τον Κρυμμένο Θησαυρό, που συνεχίζεται με καθημερινές δράσεις, και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή της Τυρινής 1/3. Σήμερα, Κυριακή 16/2 το παιχνίδι έχει θέμα «τρόμος στο πάρκο με τα τρένα» και εξελίσσεται μεταξύ 18.30 – 20.30. 

Στο Καρναβαλικό Εργαστήρι του Δήμου Καλαμάτας, το οποίο βρίσκεται στις αποθήκες του σιδηροδρομικού σταθμού της πόλης, παίρνουν μορφή και ζωή όλα τα υλικά που θα διαμορφώνουν  ένα άρμα, μια μάσκα, ένα πιερότο και ότι άλλο θα δώσει την δική του πινελιά στο καρναβάλι.

Οσο για το Καρναβαλοχωριό, πρόκειται για το εκθετήριο στολών των Καρναβαλικών πληρωμάτων, και όχι μόνο, και βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της πόλης με ώρες λειτουργίας καθημερινά 18.00 -21.00.

Φέτος, για πρώτη φορά, εκτός από την νυχτερινή και μεγάλη καρναβαλική παρέλαση της Κυριακής της Τυρινής, πραγματοποιείται και το Παιδικό Καρναβάλι το οποίο θα έχει ως κεντρικό θέμα την ανακύκλωση, και με ανακυκλώσιμα υλικά θα φτιαχτούν οι στολές.

Η μεγάλη νυχτερινή παρέλαση των καρναβαλικών πληρωμάτων στους κεντρικούς δρόμους της Καλαμάτας θα γίνει το Σάββατο 29/2 ενώ η καρναβαλική παρέλαση θα λάβει χώρα, ως είθισται, την Κυριακή της Τυρινής 1 Μαρτίου, με τα πληρώματα και τα άρματα και τον κόσμο να διασκεδάζουν στην πόλη. Θα ακολουθήσει η τελετή λήξης στην κεντρική πλατεία με ένα μεγάλο πάρτι.

*

ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ, το Σάββατο 22/2 στην κεντρική προκυμαία της Καλαμάτας θα γίνουν διάφορα παιχνίδια  και δραστηριότητες για τα παιδιά ενώ την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου το Καρναβάλι των Παιδιών θα κορυφωθεί με την παρέλαση στον πεζόδρομο της οδούς Αριστομένους, και λήξη στην κεντρική πλατεία της πόλης.

Ναύπλιο - Βενετσιάνικα δρώμενα με καντάδες και ρούχα εποχής

Στο γραφικό Ναύπλιο, πρωτεύουσα του νομού Αργολίδας, στο μυχό του Αργολικού Κόλπου, το 30^ο Αναπλιώτικο καρναβάλι βρίσκεται σε εξέλιξη, ήδη, από την περασμένη Κυριακή που «άνοιξε» το Τριώδιο.

Με κεντρικό σύνθημα «Αναπλιώτικο Καρναβάλι 2020 – Ολη η πόλη μια σκηνή!» διεξάγονται δράσεις καθημερινά, τόσο μέσα στην πόλη, όσο και στα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου, διασκεδάζοντας μικρούς και μεγάλους.

Την Τσικνοπέμπτη 20/2 το πρωί στις 11.30 π.μ., στον πεζόδρομο ΟΣΕ – Πάρκο Κολοκοτρώνη θα παρουσιαστεί θεατρικό αποκριάτικο δρώμενο ενώ εκδηλώσεις θα έχει και στα χωριά της δημοτικής ενότητας Μιδέας, στο Δρέπανο, στον Αγιο Αδριανό κτλ.

Το Σάββατο 22/2 την τιμητική τους έχουν τα Γαϊτανάκια, όπου ομάδες και σύλλογοι θα ξεκινήσουν από την πλατεία Τριών Ναυάρχων (18.00) κρατώντας τα πολύχρωμα γαϊτανάκια τους, και χορεύοντας κυκλικά (σ.σ. συμβολίζει το πνεύμα της συναδέλφωσης, της αγάπης και της ομόνοιας) θα τερματίσουν στην πλατεία Συντάγματος.

Το ίδιο βράδυ, στις 20.00, στην Παλιά Πόλη, ομάδα κυριών με ρούχα εποχής θα περιφέρονται στα σοκάκια της πόλης (σ.σ. το δρώμενο θα επαναληφθεί και την Κυριακή 1 Μαρτίου) ενώ την Κυριακή 23/2 στην Πλατεία Συντάγματος (12.00 μ.μ.) τα παιδιά θα ζωγραφίσουν χαρταετούς.

Το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού, η κατασκευή βενετσιάνικης μάσκας από γύψο, οι «Μάρτηδες» από κόκκινη και άσπρη κλωστή, το «Βενετσιάνικο Ναύπλιο» με το θέαμα Δρόμου παράσταση εμπνευσμένη από την Commedia Dell’ Arte με φιγούρες σε ξυλοπόδαρα, αναγεννησιακή μουσική, ζογκλέρ και κωμικές καταστάσεις, σκηνές με φωτιές και πυροτεχνήματα (Σάββατο 29 Φεβρουαρίου) συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στα αποκριάτικα δρώμενα του φετινού Αναπλιώτικου καρναβαλιού.

*

ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΛΑΣΗ, την Κυριακή της Τυρινής 1 Μαρτίου, στις 17.00, θα ξεκινήσει από την οδό Σιδηράς Μεραρχίας – Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου Παράρτημα Ναυπλίου, με πορεία τις οδούς Συγγρού, Λεωφόρο Αμαλίας, Κωλέττη, καταλήγοντας καρναβαλιστές και άρματα στο λιμάνι Ναυπλίου ( θέση Π). H Καρναβαλική πορεία θα πλαισιώνεται από τους BATUKA, συνοδεύοντας το Βασιλιά Καρνάβαλο προς την καύση του. Το Αναπλιώτικο Καρναβάλι θα παρουσιάσει η Ματθίλδη Μαγγίρα.

Σοχός - Κουδουνοφόροι με πλουμιστές προσωπίδες

Στη δημοτική ενότητα του Σοχού του Δήμου Λαγκαδά, γενέτειρα της συγγραφέως Ζυράννας Ζατέλη, στο νομό Θεσσαλονίκης, αναβιώνει ένα μοναδικό δρώμενο. Πρόκειται για το καρναβάλι του Σοχού (Μέριου) με τους Κουδουνοφόρους το οποίο καταγράφεται ως η πιο αρχέγονη και ολοκληρωμένη μορφή έκφρασης των ανθρώπων με αμφίεση, μουσική, χορό – βηματισμό και τραγούδι.

Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι οι τραγόμορφοι κουδουνοφόροι «Μέριου», έπειτα από σχετική κατάθεση πλήρους φακέλου στα μέσα Δεκεμβρίου 2019 προς το υπουργείο Πολιτισμού, στη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς για το στοιχείο «Καρναβάλι Σοχού» σχετικά με την εγγραφή του στο Εθνικό Ευρετήριο Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, έχει λάβει την υπογραφή έγκρισης από την υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και αναμένεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας για την επιτυχή ένταξή του!

Χαρακτηριστικά στοιχεία της στολής των Κουδουνοφόρων του Σοχού είναι τα μαύρα δέρματα τράγων που φορούν, τα πέντε κουδούνια (η λεγόμενη ντουζίνα το βάρος της οποίας κυμαίνεται μεταξύ 18-20 κιλά) – ένα μεγάλο το μπατάλι και τέσσερα μικρά τα κυπριά) που εξαρτώνται από τους ώμους και τη μέση με το υφαντό κόκκινο ζωνάρι, η πλεχτή εσάρπα σε διαφορετικά χρώματα (κόκκινη, πράσινη, μπλε, καφέ) που διπλώνει στον αυχένα, τα κεντητά μανικέτια, που εφαρμόζονται στους βραχίονες και το «καλπάκι» που μπαίνει τελευταίο. Είναι η κεφαλοστολή και προσωπίδα μαζί, μαύρο ύφασμα, λεπτές ταινίες κυκλικές πολύχρωμες και τρίχες από αλογοουρά για να σχηματιστεί το μουστάκι. Ενας σταυρός κεντημένος στο μέτωπο και στο τέρμα της κωνικής κεφαλοστολής ουρά αλεπούς δείγμα πως τιθασεύτηκαν τα στοιχεία της φύσης.

Απαραίτητα εξαρτήματα είναι η γκλίτσα ή το σπαθί και ένα μπουκάλι ούζο και ποτό με γεύση μέντα για να κερνούν τους γνωστούς και φίλους, και σε μιαν ένδειξη μιμητική της γονιμοποίησης της γης, με στόχο την καρποφόρα βλάστηση των καλλιεργειών, σκύβουν το κεφάλι προς τα εμπρός πλησιάζοντας την ουρά της κεφαλοστολής στο έδαφος.

Το Καρναβάλι του Σοχού (Μέριου) αναβιώνει στα δρομάκια και τις πλατείες του, με  αποκορύφωμα το τελευταίο Σαββατοκύριακο, της Τυρινής και της Καθαρά Δευτέρας.

*

ΠΑΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ, αναβιώνει την Κυριακή της Τυρινής, μεταξύ 12.30 – 19.30 σε διάφορα στέκια, συνοδευόμενη από χάλκινα, ζουρνάδες και νταούλια, κεράσματα και άφθονο κέφι. Την Καθαρά Δευτέρα, από το πρωί στην κεντρική πλατεία θα χορεύουν πολιτιστικοί και λαογραφικοί σύλλογοι, θα μοιράζεται φασολάδα και σαρακοστιανά, στις 14.30 είναι το έθιμο «ΠΡΟΣΤΑΒΑΝΙ» -το έθιμο της συγχώρεσης-, και στη συνέχεια το έθιμο παραδοσιακού γάμου του Σοχού, και στις 16.00 είναι η παρουσίαση των κουδουνοφόρων.

Πολύγυρος - Παρέλαση καρναβαλιστών, ταινίες και έκθεση ιστορικών αυτοκινήτων

Στην πρωτεύουσα της Χαλκιδικής, για άλλη μια χρονιά αναβιώνει το Πολυγυρινό καρναβάλι, συμπεριλαμβάνοντας, εκτός από τα αποκριάτικα πάρτι και χορούς, και θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, κινηματογραφικές ταινίες μικρού μήκους από το Φεστιβάλ Δράμας 2019 (25/2), μουσικές συναυλίες με τον Νίκο Ζιώγαλα (26/2), το συγκρότημα In the Mix(29/2), εκθέσεις ζωγραφικής, χειροποίητου κοσμήματος κτλ.

Την Κυριακή της Τυρινής 1 Μαρτίου από το πρωί θα έχει έκθεση ιστορικού αυτοκινήτου από τον Σύλλογο Ιστορικού Αυτοκινήτου Β. Ελλάδας, όπου τα ιστορικά αυτοκίνητα θα συμμετέχουν και στην αποκριάτικη παρέλαση. Επίσης, η «Κατ’αμάκα» θα σερβίρει στον κόσμο δωρεάν λουκάνικα, ελιές και κρασί στο πάρκο των Εξι Βρύσεων, χορευτικά συγκροτήματα θα διασκεδάζουν τον κόσμο και θα προσφέρεται και παραδοσιακός χαλβάς.

*

ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΣΤΩΝ, την Κυριακή της Τυρινής 1 Μαρτίου, στις 14.00, επί της οδού Πολυτεχνείου, με το γλέντι να συνεχίζεται στην πλατεία των Εξι Βρύσεων με παραδοσιακή ορχήστρα. Την Καθαρά Δευτέρα 2 Μαρτίου, στις Καλύβες πέταγμα χαρταετού και σαρακοστιανά με τη συνοδεία μουσικής, στα Ψακούδια φασολάδα, μεζέδες και πέταγμα χαρταετού, στην Παλαιόχωρα παρέλαση αρμάτων και καρναβαλιστών (12.00 μ.μ.) και στα Ριζά φασολάδα και νηστίσιμα.