Πέθανε η χελώνα που είδε την εφεύρεση του τηλεφώνου και έζησε τους μενσεβίκους και δύο παγκόσμιους πολέμους

Η ζωή της Γκράμμα στον ζωολογικό κήπο του Σαν Ντιέγκο στις ΗΠΑ ήταν πολύ διαφορετική συγκριτικά με τα άλλα ζώα που φιλοξενούνται εκεί και σε κάθε ζωολογικό κήπο, υπό την έννοια ότι δεν ήταν φυλακισμένη.

Απολάμβανε την ελευθερία της και της λαχταριστές λιχουδιές που της έδιναν οι φροντιστές της, ενώ διασκέδαζε που ήταν διάσημη και σταρ, σε μια ήρεμη και... αργή ή πιο σωστά στα μέτρα της, καθημερινότητα.

Η Γκράμμα δεν ήταν βέβαια μια οποιαδήποτε χελώνα. Μέχρι και τον θάνατό της πριν λίγες ημέρες σε ηλικία 141 ετών, είχε δει δύο παγκοσμίους πολέμους, δύο πανδημίες, το ξεκίνημα και την ανάπτυξη του τηλεφώνου, τα πρώτα αυτοκίνητα, εκατοντάδες επαναστάσεις, μπολσεβίκους, μενσεβίκους, 20 Αμερικανούς προέδρους. Και πολλά ακόμα για τα οποία απέκτησε παγκόσμια φήμη έστω και αν η ίδια δεν είχε ιδέα...

Γεννήθηκε - σύμφωνα με τον θρύλο - στις 15 Νοεμβρίου 1884 στα Νησιά Γκαλαμπάγκος που κάποτε θεωρούνταν παράδεισος για τις χελώνες, αλλά η έλευση φαλαινοθήρων αποτέλεσε εφιάλτη και μείωσε δραματικά τον πληθυσμό τους.

Μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ στο πλαίσιο μιας προσπάθεια να δημιουργηθεί αποικία αναπαραγωγής και έγινε μέλος του ζωολογικού κήπου του Σαν Ντιέγκο το 1930, ζώντας εκεί συνολικά 95 χρόνια. Λάτρευε το μαρούλι, το λάχανο, το σπανάκι, τα καρότα και τα παιδιά αλλά στα τελευταία της δεν είχε πολύ κουράγιο καθώς υπέφερε από χρόνιες παθήσεις των οστών.

Οι υπεύθυνοι του κήπου πήραν τη δύσκολη απόφαση να την υποβάλουν σε ευθανασία, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι ήταν τιμή για τον ζωολογικό του Σαν Ντιέγο να φιλοξενήσει και να φροντίσει μια τόσο ξεχωριστή χελώνα...