Οικονομία|06.01.2020 21:18

Με "συμμαχία" απαντά η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια στην "επέλαση"των Τούρκων

Γιώργος Μανέττας

Προσδοκίες για ταχεία ανάκαμψη από τη νέα χρονιά υπάρχουν στον κλάδο της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας, μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων διαδικασιών για τη συγχώνευση των εταιρειών Νηρέα, Σελόντα και Ανδρομέδα. Το νέο σχήμα, το οποίο αποτέλεσε ζητούμενο για την ανάπτυξη του κλάδου διαθέτει τεράστια «δύναμη πυρός» με παραγωγή που ξεπερνά τους 70.000 τόνων ψαριών, -ποσό που αντιστοιχεί στο 37% της παραγωγής στην ΕΕ-, και είναι με διαφορά ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης στην μεσογειακή ιχθυοκαλλιέργεια.

Σε πρώτο πλάνο έρχονται οι τιμές παραγωγού, οι οποίες εξακολουθούν να κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. «Τα σημερινά επίπεδα τιμών για το λαβράκι και την τσιπούρα είναι κάτω του κόστους», σημειώνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), Απόστολος Τουραλιάς, σπεύδοντας να τονίσει πως αυτό δεν σημαίνει πως ο καταναλωτής απολαμβάνει φθηνότερα το ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας, αφού μεσολαβούν και άλλα στάδια μέχρι να φθάσει το προϊόν στον πάγκο του ιχθυοπώλη ή στο σούπερ μάρκετ.

Στο επίκεντρο βρίσκονται και οι κινήσεις του νέου σχήματος για την αντιμετώπιση της «τούρκικης απειλής». Οι γείτονες συνεχίζουν την φρενήρη ανάπτυξή τους, κερδίζοντας διαρκώς έδαφος και μερίδια στις αγορές που κάποτε κυριαρχούσαν οι Έλληνες παραγωγοί. Οι τελευταίοι εμφανίζονται ανήμποροι να αντισταθούν στην «επέλαση των Τούρκων», οι οποίοι πέρα από τις κρατικές επιδοτήσεις εκμεταλλεύονται και την τελωνειακή σύνδεση Ευρώπης-Τουρκίας για να διοχετεύουν σε χαμηλές τιμές και χωρίς δασμούς τα προϊόντα τους στην ευρωπαϊκή αγορά.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Θαλασσοκαλιεργειών, η διαφορά στην τιμή ανάμεσα στα ελληνικά και τα τουρκικά ψάρια πλησίασε ή και ξεπέρασε το 1 ευρώ/ κιλό! Οι Τούρκοι, όπως λέει ο κ. Τουρολιάς, προμηθεύουν ανενόχλητοι την ευρωπαϊκή αγορά, την ίδια ώρα που οι Έλληνες και οι υπόλοιποι ευρωπαίοι παραγωγοί υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες σε όλα τα στάδια παραγωγής και διάθεσης του προϊόντος. Υπολογίζεται πως το κόστος παραγωγής στην Τουρκία είναι από 50% έως και 70% μικρότερο απ’ ότι στην Ελλάδα.

Και όλα αυτά, παρά τις προσπάθειες για να μπει φρένο στο προνομιακό καθεστώς που απολαμβάνουν οι Τούρκοι ιχθυοκαλλιεργητές. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΛΟΠΥ, παρά τις οχλήσεις και διαμαρτυρίες της ελληνικής πλευράς στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα. Μάλιστα, ο ίδιος καταγγέλλει πως πίσω από την ανοχή των Ευρωπαίων κρύβονται τα συμφέροντα χωρών του ευρωπαϊκού βορρά, οι οποίες φαίνεται να βολεύονται με αυτή την κατάσταση καθώς θεωρούν πως έτσι οι πολίτες τους εξασφαλίζουν φθηνότερο ψάρι, αγνοώντας άλλες παραμέτρους όπως η ποιότητα και οι συνθήκες εκτροφής.

Ακόμη και οι επιδοτήσεις, όπως λέει ο κ. Τουρολιάς, οι οποίες για ένα μικρό διάστημα σταμάτησαν από το τούρκικο κράτος προς τις τούρκικες εταιρείες, έχουν ενεργοποιηθεί και πάλι παρά τις δεσμεύσεις της τούρκικης κυβέρνησης.

Η Εγνατία Οδός και το Χωροταξικό

Ο κ. Τουρολιάς αναδεικνύει και μια άλλη διάσταση του ζητήματος, η οποία πρέπει να προβληματίσει την ελληνική κυβέρνηση. Οι Τούρκοι ιχθυοκαλλιεργητές, επισημαίνει, διοχετεύουν τα προϊόντα τους στην ευρωπαϊκή αγορά, εύκολα και γρήγορα και το κυριότερο χωρίς μεγάλο κόστος, χρησιμοποιώντας τα ελληνικά δίκτυα μεταφορών. Μάλιστα, η Εγνατία Οδός έχει γίνει η βασική δίοδος μέσω της οποίας χιλιάδες τούρκικα φορτηγά μεταφέρουν τα εμπορεύματά τους στην ευρωπαϊκή αγορά. Υπό μια έννοια η Ελλάδα «πριμοδοτεί» τις τούρκικες εξαγωγές ψαριών προς την Ευρώπη.

Είναι ενδεικτικό πως το 2018 οι εισαγωγές τουρκικών ψαριών στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 119% σε σχέση με το 2017. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, εισήχθησαν 11.713 τόνοι νωπών ψαριών από Τουρκία (4.100 τόνοι τσιπούρας, 6.313 τόνοι λαβρακιού και 1.300 τόνοι λοιπών νωπών ψαριών) όπου σχεδόν στο σύνολο τους επαναπροωθήθηκαν σε άλλες χώρες της Ε.Ε.

Το ανησυχητικό είναι ότι οι γείτονες εμφανίζονται αποφασισμένοι να διευρύνουν περαιτέρω τις εξαγωγές τους. Μάλιστα, φέτος, η παραγωγή τους εκτιμάται πως θα φθάσει τους 190.000 χιλιάδες τόνους, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις που έκαναν λόγο για 160 – 165.000 τόνους. Όταν το 2002 η παραγωγή τους δεν ξεπερνούσε τους 20.000 τόνους. Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα ακόμη παλεύουμε να δημιουργήσουμε το χωροταξικό σχέδιο για τις ιχθυοκαλλιέργειες. Το Άλφα και το Ωμέγα για την ανάπτυξη του κλάδου.

«Αντιδράσεις για το νέο φόρο στους μικρούς αλιείς»

Στο μεταξύ, συνεχίζονται οι αντιδράσεις των αλιέων, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να επιβάλλει τέλος και στα μικρά αλιευτικά σκάφη κάτω των 6 μέτρων, που αρχίζει από 100 ευρώ και μπορεί να φθάσει έως και τα 1.500 ευρώ. Οι αλιείς δεν αποκλείεται να κλιμακώσουν τις αντιδράσεις τους καθώς θεωρούν πως πρόκειται για ένα «χαράτσι», το οποίο έρχεται να πλήξει υπέρμετρα έναν κλάδο που συνεισφέρει πολλαπλώς στην χώρα. Όπως λέει στην «Ημερησία» ο συντονιστής του Δικτύου Παράκτιων Αλιευτικών Συλλόγων, Δημήτρης Κοτσοργιός, οι μικροί αλιείς μετά βίας καταφέρνουν να επιβιώσουν και ένας επιπλέον φόρος θα επιβαρύνει υπέρογκα τα έξοδα λειτουργίας τους, τη στιγμή που το κόστος ζωής αυξήθηκε κατακόρυφα.

Σύμφωνα με τον κ. Κοτσοργιό, οι αλιείς θα καθορίσουν τη στάση τους, μετά τη συνάντηση ενημέρωσης που αναμένεται να έχουν πιθανότατα μετά τις γιορτές με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκη Βορίδη και τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει ο τελευταίος. Κομβικό σημείο για τους αλιείς είναι και οι διευκρινίσεις που θα λάβουν σχετικά με την αναφορά στον επίμαχο νόμο περί απαλλαγής από κάθε άλλη φορολογική υποχρέωση, με την καταβολή του τέλους αυτού. «Εάν πληρώνοντας το συγκεκριμένο τέλος, παύει οποιαδήποτε άλλη φορολογική υποχρέωση, τότε μιλάμε από διαφορετική βάση», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Κοτσοργιός.

ιχθυοκαλλιέργειεςλαβράκιεξαγωγέςτσίπουραΤουρκία