Κόκκινα δάνεια και ακρίβεια πιέζουν την κυβέρνηση: Στο τραπέζι ρύθμιση για τα επιτόκια

Βαριά σκιά στην καθημερινότητα των νοικοκυριών ρίχνουν τόσο το κύμα ακρίβειας όσο και η άνοδος των επιτοκίων που αυξάνει το κόστος δανεισμού και απειλεί να οδηγήσει σε μια νέα «γενιά» κόκκινων δανείων. Στην κυβέρνηση βλέπουν πως η κρισιμότερη μάχη στο δρόμο προς τις κάλπες θα δοθεί στο μέτωπο της οικονομίας και υπάρχει έντονος προβληματισμός για τον πολιτικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει η ανηφορική πορεία των τιμών. Άλλωστε μια σειρά δημοσκοπήσεων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα δείχνουν πως η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί ως βασικό πρόβλημα την ακρίβεια και εκφράζει ανησυχίες για την επόμενη ημέρα.

Στο Μέγαρο Μαξίμου ετοιμάζονται να επιστρατεύσουν πρόσθετα μέτρα στήριξης και στο οικονομικό επιτελείο τα κομπιουτεράκια έχουν πάρει φωτιά για να κλειδώσει το τελικό πακέτο. Στόχος πάντως είναι οι νέες παρεμβάσεις  να είναι εστιασμένες στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα και να μην επιλέγει μια οριζόντια λύση που είναι και δημοσιονομικά ακριβότερη.

Χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε «σήμα» για μια ρύθμιση που θα αφορά τους συνεπείς δανειολήπτες, σε συνεννόηση με τις τράπεζες. Το θέμα εξετάζεται διεξοδικά από το υπουργείο Οικονομικών, καθώς η αύξηση των επιτοκίων επιβαρύνει τους δανειολήπτες και μάλιστα σε μια εποχή που έχουν να αντιμετωπίσουν και την άνοδο των τιμών στην ενέργεια και στα βασικά αγαθά.

Με την  ΕΚΤ να προχωρά σε αυξήσεις επιτοκίων για να αντιμετωπίσει το «φάντασμα» του πληθωρισμού, στην κυβέρνηση ανησυχούν για το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Και μπορεί στις ΗΠΑ να έχει ανοίξει μια συζήτηση στη FED για επιβράδυνση της αύξησης των επιτοκίων, ωστόσο μένει να φανεί πως θα κινηθεί η Ευρώπη.

Σε αυτή την χρονική συγκυρία στο οικονομικό επιτελείο περνάνε από «κόσκινο» τα μοντέλα που εφαρμόστηκαν σε άλλα  κράτη του ευρωπαϊκού νότου για να στηριχθούν οι δανειολήπτες. Για παράδειγμα  η κυβέρνηση της Ισπανίας επιδιώκει με αύξηση της περιόδου  χάριτος και πάγωμα πληρωμής δόσεων για στεγαστικά δάνεια να στηρίξει ένα εκατομμύριο νοικοκυριά.

Στο κυβερνητικό  στρατόπεδο έχει εξεταστεί μια βεντάλια προτάσεων και στόχος είναι το πρόγραμμα να καλύψει δάνεια  συνολικού ύψους 6 έως 12 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τα μέτρα θα είναι εστιασμένα πρωτίστως σε ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς θα υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για να μην αξιοποιήσουν τις νέες ρυθμίσεις στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Το βασικό σενάριο προβλέπει πως θα επιδοτείται το ποσό της δόσης που προκύπτει από την αύξηση των δανείων από τον Ιούλιο, οπότε και πραγματοποιήθηκε η πρώτη αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ.  Η κρατική επιδότηση αναμένεται να είναι κλιμακωτή, ξεκινώντας από το 100% το πρώτο τρίμηνο και καταλήγοντας σταδιακά στο 25%. Από εκεί και πέρα βέβαια υπάρχουν και εναλλακτικά σενάρια στο τραπέζι, καθώς αναμένεται  το θέμα να συζητηθεί και με τις τράπεζες.

Το «καλάθι του νοικοκυριού» βάζει φωτιά στην πολιτική αντιπαράθεση

Η τιθάσευση των τιμών στα ράφια αποτελεί το βασικό στοίχημα της κυβέρνησης, που δέχεται σφοδρά πυρά από την αντιπολίτευση. Ένα πακέτο μέτρων στήριξης υλοποιείται σταδιακά - για παράδειγμα σήμερα ψηφίζεται νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας - ενώ ήδη εξετάζονται και πρόσθετες παρεμβάσεις (όπως ένα food pass ή μια επιταγή ακρίβειας).

Το πολιτικό θερμόμετρο έχει χτυπήσει κόκκινο, μετά την αναφορά  του Κυριάκου Μητσοτακη «στους  αριστερούς του χαβιαριού ή τους σοσιαλιστές της σαμπάνιας» με αφορμή την κριτική της αντιπολίτευσης στο καλάθι του νοικοκυριού. Με ανάλογη ρητορική στόχος είναι να συσπειρωθεί ένα παραδοσιακά «γαλάζιο» ακροατήριο, ενώ από τη Νέα Δημοκρατία κλείνουν το μάτι και σε ένα κοινό με αντι-ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηριστικά.

Τη ίδια στιγμή μια σειρά δημοσκοπήσεων το τελευταίο διάστημα δείχνουν πως η ακρίβεια αποτελεί το μεγάλο πρόβλημα των νοικοκυριών. Είναι χαρακτηριστικό πως σύμφωνα με δημοσκόπηση της Pulse το 88% των ερωτηθέντων δήλωσε πως το απασχολούν οι αυξήσεις στο ρεύμα, το 87% οι αυξήσεις στα καύσιμα και το 86% οι αυξήσεις στα τρόφιμα. 

Η κυβέρνηση μιλά για «εξωγενή ακρίβεια», ωστόσο γνωρίζει πως η πορεία των τιμών μπορεί να οδηγήσει σε μια χαλαρή ψήφο στις εκλογές της απλής αναλογικής. Στο πλαίσιο αυτό είναι σε εξέλιξη μία εκστρατεία συσπείρωσης  των γαλάζιων ψηφοφόρων με το δίλημμα «Μητσοτάκης  ή Τσίπρας ;», ενώ το επόμενο διάστημα θα πυκνώσουν οι περιοδείες του πρωθυπουργού.