Το νέο σκηνικό στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τα δύσκολα θέματα που πάνε για… αργότερα και τα μηνύματα Μητσοτάκη

Τα πιο …. εύκολα θέματα μπαίνουν μπροστά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και  σταδιακά θα ανοίγει η συζήτηση, με τις κόκκινες πάντως γραμμές της Αθήνας να παραμένουν αμετάβλητες. Όπως φάνηκε και στο πρόσφατο ραντεβού του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η βελτίωση του κλίματος στις σχέσεις των δύο χωρών προχωρά βήμα - βήμα χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν εξαφανιστεί τα προβλήματα. Η τουρκική πλευρά δείχνει να επιθυμεί τη διατήρηση των ήρεμων νερών  στις σχέσεις των δύο κρατών, ωστόσο την ίδια στιγμή επιμένει στην σκληρή γραμμή στο Κυπριακό. 

Χθες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. «Η κύρια διαφορά μας σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εξαιρετικά σημαντική, και παραμένει. Μπορεί, ωστόσο, να επιλυθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, ειδικά τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και στο πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας» σημείωσε χαρακτηριστικά.  

Στην Αθήνα εκτιμούν πως υπάρχει προόδους τους τελευταίους μήνες όσον αφορά στην εξομάλυνση των σχέσεων με την Άγκυρα και επισημαίνουν την ανάγκη αυτό να  συνεχιστεί. Όσον αφορά  στο Κυπριακό ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως η δέσμευσή μας για την κυριαρχία της Κύπρου, την εδαφική ακεραιότητά της και τη λύση ενός κράτους, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι ακλόνητη». Για να προσθέσει πως «η εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και αμοιβαία αποδεκτής λύσης του Κυπριακού εξακολουθεί να είναι κύρια προτεραιότητα για την Ελλάδα».

Ο οδικός χάρτης

Στην πρόσφατη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο συμφωνήθηκαν : 

• Συναντήσεις στα μέσα Οκτωβρίου των αρμόδιων για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα Υφυπουργών Εξωτερικών,
• Συναντήσεις εντός του Νοεμβρίου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και 
• Συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Μέχρι τότε θα έχει προχωρήσει η συζήτηση για την λεγόμενη «θετική» ατζέντα» με στόχο στη Θεσσαλονίκη να υπογραφούν  συγκεκριμένες συμφωνίες.
• Ουσιαστικά σε πρώτη φάση μπαίνουν μπροστά τα πιο εύκολα θέματα που μπορούν να φέρουν πιο κοντά τις δύο χώρες και να αναζητηθούν λύσεις σε κοινά προβλήματα (όπως η κλιματική κρίση). Σταδιακά ο διάλογος θα πηγαίνει στα πιο βαριά θέματα, με την Αθήνα πάντως να έχει ξεκαθαρίσει την θέση της.
• Χθες απαντώντας σε ερωτήσεις ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης υπογράμμισε πως δεν υπάρχει καμία συζήτηση επί των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. «Δεν τίθενται στο τραπέζι. Είναι δεδομένες και γνωστές οι κόκκινες γραμμές που διαχρονικά υποστηρίζουν οι ελληνικές κυβερνήσεις». Ως προς το Κυπριακό όπως ήδη αναφέρθηκε είναι  σαφές πως δεν γίνεται αποδεκτή καμία λύση δύο κρατών.

Τι λέει η τουρκική πλευρά 

Σε δηλώσεις του χθες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε βήμα προς τα εμπρός το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη και σημείωσε ότι και οι δύο χώρες δοκιμάστηκαν από τις καταστροφές, με αποτέλεσμα να έρθουν πιο κοντά. Για να προσθέσει πως Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να μείνουν μακριά από βήματα και δηλώσεις που θα βλάψουν το περιβάλλον εμπιστοσύνης. Ωστόσο, την ίδια στιγμή  εμφανίστηκε  εκ νέου προκλητικός για το Κυπριακό, επιμένοντας στην αναγνώριση του ψευδοκράτους. 

Οι αναφορές Μητσοτάκη σε κλιματική κρίση και μεταναστευτικό  

Στην ανάγκη να δημιουργηθεί μια παγκόσμια συμμαχία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. «Όταν δρούμε μαζί μπορούμε να κάνουμε την διαφορά» είναι το μήνυμα που εξέπεμψε, υπογραμμίζοντας πως η κλιματική κρίση είναι εδώ.

Στο μέτωπο του μεταναστευτικού ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε  ότι απαιτούνται τόσο διμερείς, όσο και πολυμερείς συνέργειες, ώστε να παταχθούν τα κυκλώματα διακινητών, αλλά και να δημιουργηθούν νόμιμα μονοπάτια μετανάστευσης. Να σημειωθεί εδώ πως το μεταναστευτικό ήταν ένα θέμα που τέθηκε στην πρόσφατη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (καθώς είναι απαραίτητη η συνεργασία της Τουρκίας προκειμένου να μειωθούν στο ελάχιστο οι μεταναστευτικές ροές)