Τα δύο σενάρια για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας

Η αδυναµία εκλογής Προέδρου της Δηµοκρατίας από τη Βουλή δεν θα οδηγεί τη χώρα σε εκλογές. Αυτός είναι ο πυρήνας της πρότασης της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ για τη συνταγµατική αναθεώρηση που επί της ουσίας εµπεριέχει δύο εναλλακτικά σενάρια για την ανάδειξη του ανώτατου πολιτειακού παράγοντα.

Η επικαιροποιηµένη -σε σχέση µε τον Ιούλιο του 2016- πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ όπως παρουσιάστηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραµµατείας συνοψίζεται σε δύο προτάσεις που προκαλούν ήδη εσωτερικές τριβές στην Κουµουνδούρου.

Η πρώτη πρόταση επαναφέρει το σενάριο που παρουσίασε ο πρωθυπουργός προ διετίας για δυνατότητα εκλογής του Προέδρου από τον λαό. Ειδικότερα, στην εισήγηση του ΣΥΡΙΖΑ τονίζεται πως εάν έπειτα από δύο ψηφοφορίες που θα γίνουν στη Βουλή δεν συγκεντρώνεται η απαιτούµενη πλειοψηφία των δύο τρίτων (200), τότε δροµολογείται η άµεση εκλογή του Προέδρου της Δηµοκρατίας από το εκλογικό σώµα.

Η επιλογή θα γίνεται µεταξύ των δύο υποψηφίων που θα έχουν πλειοψηφήσει στην τελευταία ψηφοφορία στην Βουλή. Πρακτικά αυτό σηµαίνει τροποποίηση των άρθρων 30, 32 και 34 (συγκεκριµένες παράγραφοι) και κατάργηση του άρθρου 41 παράγραφος 5. Επαναλαµβανόµενες ψηφοφορίες Η δεύτερη πρόταση που κατατέθηκε στην Πολιτική Γραµµατεία του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει πως αν έπειτα από τρεις ψηφοφορίες στη Βουλή δεν συγκεντρώνεται η πλειοψηφία των δύο τρίτων (200) στις δύο πρώτες και των τριών πέµπτων (180) την τρίτη, τότε θα επαναλαµβάνονται οι ψηφοφορίες έως ότου επιτευχθεί η πλειοψηφία των τριών πέµπτων.

Πρακτικά αυτό σηµαίνει ότι η θητεία του απερχόµενου Προέδρου θα παρατείνεται για όσο διάστηµα γίνονται οι ψηφοφορίες. (Τροποποίηση άρθρων 32, 34, κατάργηση άρθρου 41.) Και µε αυτόν τον τρόπο αποσυνδέεται η εκλογή Προέδρου από τη διάλυση της Βουλής. Σηµειωτέον πως η πρώτη πρόταση δηµιουργεί διάσταση απόψεων και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς υπάρχουν στελέχη που θεωρούν, και σε αυτό συµφωνούν και µε τµήµα της επιστηµονικής κοινότητας, πως η εκλογή του Προέδρου από τη βάση αγγίζει τα όρια του πολιτεύµατος και τη διάκριση µεταξύ Προεδρευοµένης και Προεδρικής Δηµοκρατίας.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η κυβερνητική πρόταση και για το κεφάλαιο σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας. Η κυβέρνηση θα επιζητήσει τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις. Η πρότασή της καθιερώνει τη διακριτότητα Κράτους και Εκκλησίας προτείνοντας την κατοχύρωση µε ρητό τρόπο της θρησκευτικής ουδετερότητας της πολιτείας. Εντούτοις, για ιστορικούς και πρακτικούς λόγους θα υπάρχει αναφορά στην αναγνώριση της Ορθοδοξίας ως επικρατούσας θρησκείας µε τροποποίηση του άρθρου 3 του Συντάγµατος. Σηµειωτέον πως η αναφορά αυτή θα διευκρινίζεται ότι δεν θα επιφέρει συνέπειες στις άλλες θρησκείες.

Επίσης η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ εισηγούνται η ορκωµοσία των κρατικών αξιωµατούχων και των δηµοσίων λειτουργών να γίνεται υποχρεωτικά µε πολιτικό όρκο. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις στις οποίες επιβάλλεται όρκος, ο υπόχρεος θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει εάν θα δώσει θρησκευτικό ή πολιτικό όρκο. Οπως αναφέρεται, για να υπάρξει εναρµόνιση µε την πρόταση αυτή πρέπει να απαλειφθεί η θρησκευτική καθοµολόγηση από τον όρκο του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας και των βουλευτών (τροποποίηση των άρθρων 13, 33 και 59). Και σε αυτό το σηµείο πάντως έχουν εκδηλωθεί κάποιες αντιρρήσεις από µέλη του ΣΥΡΙΖΑ, που πιστεύουν ότι δεν πρέπει να αναγράφεται στο Σύνταγµα ότι η Ορθοδοξία αναγνωρίζεται ως κρατούσα θρησκεία.