Η (μη δεκτή) παραίτηση Σοϊλού, χαρακτηριστικό του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας

Η μίνι πολιτική κρίση που έζησε η Τουρκία την προηγούμενη Κυριακή με τη μη αποδοχή της παραίτησης του Τούρκου υπουργού Εσωτερικών από τον πρόεδρο Ερντογάν, μετά την απόφαση του Σοϊλού να επιβάλει μία… ασυντόνιστη απαγόρευση κυκλοφορίας σε πολλές πόλεις της χώρας το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, αποτελεί άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της λειτουργίας του προεδρικού συστήματος στην Τουρκία.

Το βράδυ της Κυριακής, ο Σουλεϊμάν Σοϊλού υπέβαλε δημοσίως την παραίτησή του από τη θέση του υπουργού Εσωτερικών με μία επιστολή που δήλωνε την παντοτινή του πίστη στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος λίγο μετά ανακοίνωσε δια εκπροσώπου του ότι δεν κάνει αποδεκτή την παραίτηση και έδωσε εντολή στο Σοϊλού να παραμείνει στη θέση του και να συνεχίσει να συμβάλλει στη διαχείριση της πανδημίας στην Τουρκία.

«Αυτή η παραίτηση αποτελεί στην πραγματικότητα ένα τυπικό παράδειγμα παραδοξότητας, που συναντάται στο προεδρικό σύστημα της Τουρκίας», εκτιμά ο Τούρκος αρθρογράφος, Εμίν Τσολασάν, στην εφημερίδα «Σοζτζού».

Το προεδρικό σύστημα υιοθετήθηκε στην Τουρκία τον Ιούνιο του 2018. Έτσι, πολλές εξουσίες από το κοινοβούλιο μεταβιβάστηκαν στον Ερντογάν και πολλά κρατικά όργανα και θεσμοί υπάχθηκαν κατευθείαν στον πρόεδρο.

Σύμφωνα με την κοινή γνώμη στην Τουρκία, το lockdown που ανακοίνωσε ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών, όχι μόνο το γνώριζε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά είχε δώσει και την έγκρισή του μάλιστα.

Όπως επίσης, ο Τούρκος πρόεδρος γνώριζε καλά και την παραίτηση Σοϊλού πριν την υποβάλει, όπως τουλάχιστον αποκαλύπτει ο διάλογος που έφερε χθες στο φως η εφημερίδα «Χουριέτ» μεταξύ Ερντογάν-υπουργού του. Ο υπουργός Εσωτερικών ενημέρωσε τον Τούρκο πρόεδρο σε τηλεφώνημα ότι πρόκειται να υποβάλει παραίτηση, για να λάβει μία «χλιαρή» απάντηση από τον Ταγίπ Ερντογάν «δεν χρειάζεται…».

Αρκετοί αναρωτήθηκαν στην Τουρκία, «τότε γιατί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν σταμάτησε, από το τηλεφώνημα που διεμήφθη, τον Σοϊλού και δημοσιοποίησε παραίτηση, που λίγο μετά αναγκάστηκε να πάρει πίσω;».

Ίσως την απάντηση να την έδωσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ότι ο Σοϊλού προσπάθησε με μία παραίτηση –έστω και στα χαρτιά- να πάρει όλη την ευθύνη επάνω του για να «σώσει» την υπόληψη του προεδρικού-συγκεντρωτικού συστήματος για το φιάσκο.