Κόσμος|11.06.2020 14:37

Γκρεμίζονται παγκοσμίως από το βάθρο τα μνημεία ρατσισμού και σκλαβιάς

Στέλιος Βογιατζάκης

Με οργή αντιμετωπίζουν το αποικιοκρατικό και ρατσιστικό παρελθόν των χωρών τους χιλιάδες πολίτες που διαδηλώνουν σε όλο τον κόσμο μετά τη δολοφονία του George Floyd. Ο άδικος θάνατος του 46χρονου Αφροαμερικάνου και οι σφοδρές αντιδράσεις που πυροδότησε έκαναν σαφές ότι πλέον δεν μπορεί να τιμάται εκείνο το κομμάτι της ιστορίας πολλών χωρών που σχετίζεται άμεσα με το ρατσισμό, την καταπίεση και τη σκλαβιά. Για το λόγο αυτό, οι διαδηλωτές σε πολλές πόλεις πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και κατέστρεψαν τα αγάλματα των ανθρώπων που συμβολίζουν το σκοτεινό παρελθόν.

Ο Λεοπόλδος Β'

Στην Αμβέρσα, οι διαδηλωτές έβαψαν με κόκκινη μπογιά το άγαλμα του πρώην βασιλιά Λεοπόλδου Β’, ο οποίος ευθύνεται για τον θάνατο εκατομμυρίων Κογκολέζων στις δεκαετίες που η χώρα δεν ήταν μόνο βελγική αποικία αλλά και προσωπική ιδιοκτησία του ίδιου. Οι αρχές της πόλης έλαβαν το μήνυμα και κατέβασαν αμέσως το άγαλμα του πρώην βασιλιά δηλώνοντας ότι θα του γίνει συντήρηση. Άφησαν, ωστόσο, να εννοηθεί ότι δεν θα επιστρέψει ποτέ στη θέση του. Την ίδια τύχη είχαν και άλλα δύο αγάλματα του Λεοπόλδου Β’, στη Γάνδη και τις Βρυξέλλες, τα οποία έγιναν στόχος επιθέσεων από διαδηλωτές. Προς το παρόν, όμως, παραμένουν στη θέση τους.

Το άγαλμα του Λεοπόλδου Β' στη Γάνδη (Φωτό: AP)

Οι έμποροι σκλάβων

Στην Αγγλία, στο βυθό του ποταμού Έϊβον κατέληξε το άγαλμα του Έντουαρντ Κόλστον, το οποίο βρισκόταν σε κεντρικό σημείο του Μπρίστολ. Ο Κόλστον ήταν μεν ένας από τους ανθρώπους στους οποίους στηρίχτηκε η οικονομική άνθιση της πόλης τον 17ο αιώνα, ταυτόχρονα, όμως, υπήρξε και ένας από τους πιο αδίστακτους εμπόρους σκλάβων της εποχής του.  Η εταιρία του, η Royal African Company, είχε το μονοπώλιο του εμπορίου σκλάβων στη Δυτική Αφρική και υπολογίζεται ότι μετέφερε περίπου 80.000 ανθρώπους στην Αμερική, ένας τεράστιος αριθμός για τα δεδομένα της εποχής.

Λίγο καλύτερη τύχη είχε το άγαλμα ενός άλλου εμπόρου σκλάβων, του Ρόμπερτ Μίλιγκαν, το οποίο μέχρι πριν από λίγες μέρες στεκόταν έξω από μουσείο στο ανατολικό Λονδίνο. Οι διαδηλωτές του πέταξαν μπογιές, αναγκάζοντας τις αρχές της πόλης να το κατεβάσουν άρον άρον. Την αποκαθήλωση του Μίλιγκαν παρακολούθησαν εκατοντάδες Λονδρέζοι, οι οποίοι χειροκρότησαν θερμά την ώρα που το άγαλμα του κατέβαινε από το βάθρο.

Το άγαλμα του Ρόμπερτ Μίλιγκαν λίγο πριν την απομάκρυνση του (Φωτό: AP)

Οι στρατιωτικοί των Νοτίων

Το κατέβασμα των αγαλμάτων στην Ευρώπη έρχεται σε συνέχεια μιας μεγάλης συζήτησης που έχει ανοίξει εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ για το κατά πόσο δικαιούνται τιμών άνθρωποι, οι οποίοι με τις πράξεις τους στήριζαν τη δουλεία πριν και μετά τον αμερικάνικο εμφύλιο. Η συζήτηση αυτή ήταν πιο έντονη στις νότιες πολιτείες της χώρας και κορυφώθηκε μετά το θάνατο μιας γυναίκας, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στη Σάρλοτσβιλ.

Η συζήτηση μετατράπηκε σε δράση μετά τη δολοφονία του George Floyd και τις τελευταίες εβδομάδες έφυγαν από τις θέσεις στις οποίες βρίσκονταν επί δεκαετίες μνημεία των Νοτίων στο Λούιβιλ του Κεντάκι, στο Τζάκσονβιλ της Φλόριντα, στο Μπέρμιγχαμ και στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα, στο Νάσβιλ του Τενεσί και στην Αλεξάντρια της Βιρτζίνια. Πολλά άλλα μνημεία χρησιμοποιήθηκαν από τους διαδηλωτές ως καμβάς για να υπενθυμίσουν ότι «Black Lives Matter». 

Τα graffiti αλλάζουν το αρχικό μήνυμα των αγαλμάτων στις ΗΠΑ (Φωτό: AP)

άγαλμαΔιαδηλώσειςρατσισμόςGeorge Floyd