Κορονοϊός: 14 μαθήματα από τις ΗΠΑ για την επόμενη πανδημία

Ένας χρόνος. Περισσότεροι από 500.000 νεκροί στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Τι έκαναν λάθος οι ΗΠΑ στη διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού; Τι πρέπει να επανεξεταστεί; Οι New York Times ζήτησαν από επιστήμονες και ειδικούς στη δημόσια υγεία να μιλήσουν για τα λάθη, τις χαμένες πιθανότητες και παραβλέψεις, αλλά και το πώς μπορούμε να προετοιμαστούμε για την επόμενη πανδημία. 

Τα συμπεράσματα από την διαχείριση της Covid-19 στις ΗΠΑ, αλλά και όσα μας δίδαξε ως τώρα η πανδημία καταγράφονται συνοπτικά στα παρακάτω 14 μαθήματα:

1. Προετοιμαστείτε για εκείνο που δεν φαντάζεστε

«Πρέπει να ξεπεράσουμε τη συλλογική μας αποτυχία όσον αφορά τη φαντασία μας. Η Covid-19 μας εξέπληξε. Περάσαμε δεκαετίες σχεδιάζοντας μια πανδημία που θα μοιάζει με τους ιούς που ήδη γνωρίζαμε. Δεν σχεδιάζαμε μάσκες προσώπου, μαζικά τεστ, οδηγίες παραμονής στο σπίτι, πολιτικοποιημένη λήψη αποφάσεων ή καταστροφικές φυλετικές ανισότητες. Κοιτώντας μπροστά, πρέπει να προετοιμαστούμε για ένα πολύ ευρύτερο φάσμα απειλών».

Διαβάστε ακόμα: Κορονοϊός - ΗΠΑ: Ανοίγουν οι κινηματογράφοι στο Λος Άντζελες 

2. Πρώτα η Επιστήμη 

«Οι ανακριβείς πληροφορίες και η έλλειψη αποφασιστικότητας από πλευράς κυβέρνησης των ΗΠΑ οδήγησαν τη χώρα σε καταστροφική αποτυχία. Από την αρχή της πανδημίας, ο Πρόεδρος Τραμπ είπε ότι αυτός ο ιός θα εξαφανιστεί και ότι δεν χρειάζεται να λάβουμε προφυλάξεις. Οι μάσκες και η κοινωνική απόσταση ήταν αντικείμενο χλευασμού. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων έδωσαν λάθος εναύσματα που καθυστέρησαν τις πρώτες προσπάθειες. Και ο αυστηρός περιορισμός των τεστ - μόνο σε όσους είχαν ταξιδέψει στην Κίνα - καθυστέρησε σημαντικά την ιχνηλάτηση. Τα νοσοκομεία έπρεπε να λάβουν έγκριση για τα τεστ Covid από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, ακόμα κι αν ακολούθησαν ακριβώς το πρωτόκολλο. Τα αντιδραστήρια για τεστ εξαντλήθηκαν γρήγορα σε εθνικό επίπεδο. Για να προετοιμαστεί για την επόμενη πανδημία, η κυβέρνηση πρέπει να θέσει την επιστήμη και τα δεδομένα πάνω απ 'όλα».

3. Εντοπίστε ποιος έχει προτεραιότητα

Σχεδιάστε τον τρόπο κατανομής των εμβολίων έγκαιρα και την διανομή τους, ώστε να μπορούν να γίνουν αμέσως οι εμβολιασμοί. Το C.D.C. ανακοίνωσε τις συστάσεις του τον Δεκέμβριο, λίγες μόνο ημέρες πριν από την έγκριση των εμβολίων. Αλλά από τον περασμένο Αύγουστο, όταν κυκλοφόρησε το σχέδιο κατανομής που εκπονήθηκε από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικών και Ιατρικής, δύο αρχές της συνολικής στρατηγικής έχουν επικρατήσει: Όταν η παροχή εμβολίων είναι περιορισμένη, ακολουθήστε τη θνησιμότητα και διασφαλίστε το σύστημα υγείας. Η θνησιμότητα είναι μη αναστρέψιμη. Αυτές είναι αρχές που πρέπει να σκεφτόμαστε κατά τη διάρκεια της χαλάρωσης πριν από την επόμενη καταιγίδα. Στον τομέα μας, το ονομάζουμε «η διαπανδημική περίοδος», αναφέρει ο Saad Omer, διευθυντής του Yale Institute for Global Health

4. Μην το αφήσετε στην πολιτεία

Οι ΗΠΑ ψηφίστηκαν από το Johns Hopkins ως η καλύτερα προετοιμασμένη χώρα στον κόσμο για την πανδημία. Το μάθημα που έχουμε πάρει, λένε οι ειδικοί, είναι ότι είναι επίσης πολύ σημαντικό ποια είναι η απάντηση. Σε μια χώρα με τα χαρακτηριστικά των Ηνωμένων Πολιτειών, που έχει 50 μεμονωμένες πολιτείες, με πάνω από 330 εκατομμύρια άτομα - και όταν είναι σε εξέλιξη μια πανδημία ενός ιού που είναι εξαιρετικά μεταδοτικός, που δεν ενδιαφέρεται για τα σύνορα μεταξύ του ενός κράτους ή του άλλου - εκεί είναι που χρειάζεται ένα κοινό έδαφος, συνεργασία και συνέργεια μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των πολιτειών. Ορισμένες πολιτείες απλώς δεν έδωσαν προσοχή στις οδηγίες και απλά τις προσπέρασαν - για να πάνε όπου ήθελαν. «Δεν είναι αυτή η συνταγή της επιτυχίας».

5. Όχι στα αμφίσημα μηνύματα

«Χρειαζόμαστε μια ισχυρή, συντονισμένη και βασισμένη στην επιστήμη ομοσπονδιακή απάντηση για να ηγηθούμε σε έναν εθνικό σχεδιασμό για διεξαγωγή τεστ. Χρειαζόμαστε καθοδήγηση για τη δημόσια υγεία για την κάθε πολιτεία και όχι απλώς να αφήσουμε την καθεμία να το χειριστεί. Αυτό το συνονθύλευμα διαφορετικής καθοδήγησης για τη δημόσια υγεία ήταν πραγματικά άχρηστο και έστειλε επίσης ένα μήνυμα ότι δεν γνωρίζαμε πραγματικά τι συμβαίνει - ή τι θα λειτουργούσε» υπογραμμίζουν οι επιστήμονες.

«Το προφανές ήταν το ζήτημα της μάσκας - να έχουμε ένα ενοποιημένο μήνυμα στις μάσκες. Ο ιός δεν επιλέγει κατά προτίμηση άτομα να μολύνει με βάση το πολιτικό κόμμα τους. Είμαστε όλοι μαζί σε αυτό».

6. Επενδύστε στους αριθμούς

Η ανεπαρκής επένδυση στη δημόσια υγεία ήταν μια τεράστια αδυναμία για μια αποτελεσματική αντίδραση. «Χρειαζόμασταν πραγματικά ακριβή δεδομένα για να είμαστε σε θέση να προβλέψουμε - αυτό μας επιτρέπει να επιλέξουμε την παρέμβαση που προκαλεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Υπάρχουν αρκετά εξελιγμένα συστήματα δεδομένων για τραπεζικές συναλλαγές, μέσα μαζικής ενημέρωσης κ.λπ. και δεν έχουμε κάνει αυτά τα άλματα στη δημόσια υγεία».

7. Να είστε ευέλικτοι στην παροχή θεραπείας

«Τα πιο ανθεκτικά συστήματα υγείας ήταν εκείνα που στην πραγματικότητα καταλάβαιναν πώς να παραμένουν υγιείς οι πολίτες αλλά έπαιρναν και το ρίσκο - σε αντίθεση με όσα επιμένουν σε ένα πλαίσιο χρέωσης υπηρεσιών. Είναι ένα σύστημα υγείας στο οποίο οι υπεύθυνοι αναλαμβάνουν πλήρως την ευθύνη κλινικά και οικονομικά για έναν πληθυσμό. Και τότε μπορεί κάποιος να λάβει όλες τις  καινοτόμες αποφάσεις όπως η τηλεθεραπεία και η περίθαλψη στο σπίτι και όλα τα άλλα εξαιρετικά εργαλεία που τα συστήματα με βάση τον όγκο δεν είναι πραγματικά έτοιμα να χρησιμοποιήσουν».

8. Μην αφήνετε τις φυλετικές διακρίσεις και την κοινωνική τάξη να καθορίσει ποιος ζει και ποιος πεθαίνει

Αυτό που μάθαμε από την πανδημία, αναφέρουν οι ειδικοί, σχετίζεται με τους κοινωνικούς παράγοντες της υγείας, που είναι οι συνθήκες στους χώρους όπου ζουν, μαθαίνουν, εργάζονται και παίζουν οι άνθρωποι - και πώς αυτές μπορούν να προκαθορίσουν τα αποτελέσματα της υγείας. Αυτό ήταν ένα ακαδημαϊκό ζήτημα. Στο παρελθόν, οι άνθρωποι θα έλεγαν: «Ναι, ναι, φτώχεια, φτώχεια, φτώχεια», αλλά δεν καταλάβαιναν την ουσία.

Ο ιός έφερε το ζήτημα αυτό στο προσκήνιο, με τις φυλετικές και εθνοτικές μειονότητες να επηρεάζονται πολύ περισσότερο. Έχει γίνει πολύ σαφές ότι η δημόσια υγεία εξαρτάται πραγματικά από την αντιμετώπιση αυτών των κοινωνικών παραγόντων. «Και βλέπω τη διαφορά στο υπουργείο Υγείας και τη διαφορά στην κυβέρνηση, ακόμη και στα μέσα ενημέρωσης, η οποία αναμένεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση στο μέλλον», λέει ο Δρ Pablo Rodriguez, μέλος της κυβερνητικής επιτροπής για τη διανομή εμβολίων στο Ρόουντ Άιλαντ.

«Όταν η κυβέρνηση αγνοεί πόσο συστημικός είναι ο ρατσισμός- όταν δεν αναγνωρίζουν την άνιση πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και τις θέσεις εργασίας - αυτό διαμορφώνει ουσιαστικά τις ζωές και τις εμπειρίες των έγχρωμων ανθρώπων. Καταλήγει στις πραγματικά βαθιές και τρομακτικές ανισότητες στην υγεία που έχουμε δει σε αυτήν την πανδημία. Επομένως, εάν δεν δίνουν προσοχή σε πολιτικές σχετικά με τις θέσεις εργασίας, τη στέγαση και την εκπαίδευση και την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, όταν ξαναέρθει μια πανδημία, αυτές οι ανισότητες επιδεινώνονται ουσιαστικά εκθετικά» σημειώνει ο Δρ Uché Blackstock, ιατρός επείγουσας φροντίδας και ιδρυτής του Advancing Health Equity.

9. Μην γίνετε προκατειλημμένοι με τους ηλικιωμένους

Ένα από τα πιο σημαντικά μαθήματα που μας δίδαξε η πανδημία, σύμφωνα με το δημοσίευμα των New York Times είναι το εξής: Αυτό συμβαίνει όταν αντιμετωπίζουμε τους ηλικιωμένους ως αναλώσιμους. «Από την αρχή της πανδημίας, γνωρίζαμε ότι οι ηλικιωμένοι ενήλικες και εκείνοι με υποκείμενες καταστάσεις υγείας κινδυνεύουν περισσότερο, αλλά επιλέξαμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι θα μπορούσαμε να μετριάσουμε κάποιον από αυτούς τους κινδύνους κάνοντας αρκετά τεστ, στελεχώνοντας επαρκώς τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας. Και δεν το κάναμε. Οι ηλικιωμένοι Αμερικανοί και οι πάροχοι φροντίδας τους δεν είχαν τεθεί σε προτεραιότητα μέχρι πολύ πρόσφατα, όταν δηλαδή τα εμβόλια ήταν διαθέσιμα. Και αμέσως φάνηκε η εκπληκτική διαφορά», υπογραμμίζει η  Katie Smith Sloan, πρόεδρος της LeadingAge, η οποία εκπροσωπεί μη κερδοσκοπικούς οίκους ευγηρίας.

10. Οι κοινότητες χρειάζεται να είναι προετοιμασμένες

Πρέπει να έχουμε συνεχή ικανότητα σε επίπεδο κοινοτήτων για την αντιμετώπιση της κρίσης, τονίζουν οι ειδικοί. Δεν μπορούμε απλώς να βασιστούμε στην κυβέρνηση και τους θεσμούς. Τα μέλη της κοινότητάς πρέπει να εφαρμόζουν με συνέπεια τεχνικές διαχείρισης κρίσεων.

11. Σταματήστε τις εναλλακτικές παρεμβάσεις

«Υπήρχε τόση αβεβαιότητα κατά τους πρώτους μήνες σχετικά με τον τρόπο θεραπείας των ασθενών, αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι είναι καλύτερο να παραμείνουμε στα βασικά της εντατικής θεραπείας, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμίσεων του αναπνευστήρα, της ποσότητας καταστολής και των ενδοφλέβων υγρών. Είτε πρόκειται για την Covid-19 είτε για την επόμενη ιογενή πανδημία, απλώς εμπιστευτείτε αυτό που γνωρίζουμε ως το θεμέλιο για τη φροντίδα των ασθενών - και μην αποσπάτε την προσοχή αναζητώντας  εναλλακτικές παρεμβάσεις», υπογραμμίζει ο Δρ. Gregory S. Martin, Εντατικολόγος στο Πανεπιστήμιο Emory.

12. Αφήστε τους εφήβους να είναι έφηβοι

Τα παιδιά πρέπει να είναι με τα παιδιά και πρέπει να έχουν μια δομημένη ζωή. Η κοινωνική απομόνωση είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τους εφήβους και πιθανώς παρεμβαίνει στην ωρίμανση τους. Όσοι είδαν ο ένας τον άλλον σε ασφαλή κοινωνικά περιβάλλοντα και είχαν τουλάχιστον μια υβριδική σχολική εμπειρία, τα πήγαν καλύτερα από εκείνους που δεν μπορούσαν.

13. Το πρόβλημα της Κίνας

Είναι σαφές ότι η κινεζική κυβέρνηση απέκρυψε πληροφορίες σχετικά με αυτόν τον ιό και οι αξιωματούχοι δεν ήθελαν να δημοσιοποιήσουν τις πληροφορίες. Πρέπει πραγματικά να έχουμε έναν ανοιχτό διάλογο, πέρα από την Κίνα, όσον αφορά τη συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο για πιθανά μελλοντικά κύματα. «Πιστεύω ότι η εθνικοποίηση των απαντήσεων ήταν εξαιρετικά επιβλαβής», λέει η Angela Rasmussen, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο Georgetown.

14. Ας κοιταχτούμε στον καθρέφτη και ας δούμε ποιοι είμαστε

Πολλοί άνθρωποι αφυπνίστηκαν και αξιολόγησαν ξανά τους ανθρώπους που κάνουν τις κοινωνίες να πηγαίνουν μπροστά και οι οποίοι θεωρούνται ως επί το πλείστον δεδομένοι. «Αλλά αν μπορείτε να κάνετε εκπτώσεις στον εργαζόμενο - τον Αφροαμερικανό, τον Λατίνο, τον Κινέζο μετανάστη που παραδίδει το φαγητό σας - τότε σκεφτείτε πόσο εύκολα μπορείτε να μειώσετε οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη ζωή. Εάν είστε ένα άτομο που πιστεύει ότι έχετε το δικαίωμα να μην φοράτε μάσκα, αυτή η φιλοσοφία καταρρέει: Δεν θα με ένοιαζε ο ταμίας στο σούπερ μάρκετ ή ο οδηγό του τρένου γιατί δεν με νοιάζει κανένας. Θα μπω στο μπαρ και θα κάνω ό, τι θέλω» τονίζει ο Δρ Reed Tuckson, συνιδρυτής του Black Coalition Against Covid-19. Και συνεχίζει: «Αυτή η πανδημία μάς έδειξε ποιοι είμαστε, σε επίπεδο σαφήνειας που σοκάρει τους περισσότερους ανθρώπους. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στη χώρα μας που πραγματικά δεν νοιάζονται για τους άλλους. Αυτό είναι το πιο τρομακτικό πράγμα, σου κόβει την ανάσα και μπορείς να κάνεις τη διάγνωση για οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στην κοινωνία μας μέσα από αυτό το πρίσμα. Το ότι θα μπορούσαμε να δεχτούμε 500.000 θανάτους σε λιγότερο από ένα χρόνο είναι ακατανόητο για μένα, ότι είμαστε ένα έθνος που είναι τόσο ανάλγητο».

Διαβάστε επίσης: Κορονοϊός - Φάουτσι: 2 απλά πράγματα για να αποφύγουμε τις μεταλλάξεις