Ο Ολλανδός «Σίντλερ»: Ποιος ήταν ο αφανής ήρωας που έσωσε χιλιάδες από τους Ναζί

Ανάμεσα στις εκατοντάδες χιλιάδες ιστορίες θυσίας, ηρωισμού και θάρρους που διαδραματίστηκαν μεταξύ των εβραϊκών κοινοτήτων σε όλη την Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η ιστορία του «Mr. Radio Philips», ο οποίος ήταν γνωστός και ως «Άγγελος του Κουρασάο», δεν έχει ποτέ ειπωθεί επαρκώς.

Όμως 45 χρόνια μετά το θάνατό του, ο Jan Zwartendijk, ένας συνηθισμένος Ολλανδός εργαζόμενος που έγινε πραγματικός ήρωας, αποτελεί το θέμα μιας νέας βιογραφίας με τίτλο «The Just: How Six Unlikely Heroes Saved Thousands of Jews from the Holocaust», η οποία περιγράφει λεπτομερώς πώς με τη γενναιότητά του που έσωσε έως 10.000 Εβραίους από τον αφανισμό κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, βοηθώντας τους να φύγουν από την Ευρώπη.

Το 1939, ο Zwartendijk ανέλαβε καθήκοντα πρόξενου στην τότε πρωτεύουσα της Λιθουανίας, το Κάουνας, εκ μέρους της εξόριστης ολλανδικής κυβέρνησης μετά την κατάληψη των Κάτω Χωρών από τη ναζιστική Γερμανία. Συνεπής υπάλληλος για την εταιρεία οικιακών ειδών Philips, πούλησε γραμμόφωνα, λάμπες και άλλα αγαθά από το υποκατάστημα του Κάουνας, προτού η αξιοπιστία του να του εξασφαλίσει την άμισθη θέση του προξένου.

Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, Εβραίοι πρόσφυγες από την Πολωνία -που διέφυγαν μετά την εισβολή του Κόκκινου Στρατού το 1940- άρχισαν να καταφθάνουν στην πόρτα του ζητώντας βοήθεια.

Αντιμέτωπος με μια επικίνδυνη επιλογή, ο Zwartendijk έκανε αυτό που «όλοι θα έκαναν... αν βρίσκονταν σε αυτή τη θέση», σύμφωνα με τον γιο του, που αφηγείται τα λόγια του πατέρα του στον Guardian. Κατάφερε να εκδώσει 2.139 θεωρήσεις διαβατηρίου σε εβραϊκές οικογένειες για την είσοδο στο Κουρασάο, νησιωτική χώρα του Βασιλείου των Κάτω Χωρών, που βρίσκεται στο νότιο μέρος της Καραϊβικής Θάλασσας, γνωρίζοντας ότι η υπογραφή του με την πένα και την πράσινη σφραγίδα θα μπορούσε να τους φτάσει μέχρι εκεί- και μετά μπορούσε μόνο να ελπίζει ότι οι τοπικές αρχές, η έγκριση των οποίων ήταν επίσης απαραίτητη για την είσοδο των Εβραίων στη χώρα, θα τους επέτρεπαν να εισέλθουν.

Έσωσε περισσότερους ανθρώπους από τον Σίντλερ

Το στοίχημα του Zwartendijk θα κατέληγε να σώσει περισσότερους ανθρώπους από τον Oskar Schindler - αντικείμενο της βραβευμένης με Όσκαρ ταινίας «Η λίστα του Σίντλερ» - αναφέρει η δημοσιογράφος Jennifer Rankin στον Guardian.

Αν και ήταν ο Ολλανδός Zwartendijk που με τη βίζα του επέτρεψε σε όσους διέφευγαν από τον πόλεμο να βρουν μια νέα πατρίδα, δεν ήταν η μόνη γενναία ψυχή που εργαζόταν ως πρόξενος στη λιθουανική πρωτεύουσα εκείνη την εποχή.

Ο Ιάπωνας Chiune Sugihara βοήθησε να διασφαλιστεί, μέσω του Υπερσιβηρικού Σιδηροδρόμου, ότι οι πρόσφυγες είχαν έναν αξιόπιστο τρόπο διαφυγής από την Ευρώπη. Ο Sugihara και ο Zwartendijk καταγγέλθηκαν και οι δύο από τις κυβερνήσεις τους, αλλά αργότερα τιμήθηκαν ως ήρωες - αν και ο Zwartendijk χρειάστηκε λίγο περισσότερο χρόνο για να αναγνωριστεί.

Ο Sugihara ονομάστηκε «Δίκαιος μεταξύ των Εθνών», η υψηλότερη τιμή που απονέμεται σε μη Εβραίους από το κράτος του Ισραήλ, δύο χρόνια πριν πεθάνει το 1986. Επιπλέον, έχει μια ενότητα στα ιαπωνικά σχολικά προγράμματα σπουδών, σελίδα στη Wikipedia, μνημεία και πολλά άλλα.

Ο Zwartendijk, από την άλλη πλευρά, ξεχάστηκε σε μεγάλο βαθμό και δεν έλαβε την τιμή του «Δίκαιου μεταξύ των Εθνών» μέχρι το 1997. Ωστόσο, μια εβδομάδα μετά τον θάνατό του το 1976, γράφει ο Jan Brokken, συγγραφέας του βιβλίου The Just,  ότι δημοσιεύθηκε μια έρευνα που εκτιμούσε ότι το 95% όλων των ανθρώπων που έφευγαν από την Ευρώπη με βίζα του Zwartendijk, σώθηκαν και οδηγήθηκαν στην ελευθερία.

Έκτοτε, ο δήμος του Κάουνας έχει υψώσει μνημείο για τον κ. Radio Philips μπροστά από το εταιρικό γραφείο που κατείχε. Είναι μια αναγνώριση ενός ανθρώπου που τα βιβλία της ιστορίας δεν θα ξεχάσουν ξανά. Διαβάζοντας τη βιογραφία της ζωής του, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ έγραψε: «Αν γνώριζα την ιστορία του Γιαν Ζβαρτεντίκ νωρίτερα, θα την είχα κινηματογραφήσει».

Όλες οι ειδήσεις

Προκαλεί η Τουρκία για να «ακούει» η Γαλλία: Ανακοίνωση - παραλήρημα για Ανατολική Μεσόγειο

Μαύρα μαντάτα φέρνει η απογραφή πληθυσμού: Μείωση έως 500.000 σε μόνιμους κατοίκους

Παπαδόπουλος για σεισμό: Ενεργοποιήθηκε τμήμα ρήγματος στη Θήβα

Σεισμός: Αυτά είναι τα σημαντικότερα ρήγματα στην Ελλάδα

Σπάρταθλο: 39χρονος αστυνομικός από το Αγρίνιο και πρώην πυγμάχος έγραψε ιστορία ως νέος Κούρος

Καταγγελία - σοκ: Βιασμός 31χρονης από ληστές μπροστά στα παιδιά της στο Καματερό