Κόσμος|28.01.2019 09:22

Σβήνει στη λήθη η φρίκη του Ολοκαυτώματος

Γιώργος Σκαφιδάς

Ακριβώς 74 χρόνια μετά την απελευθέρωση του Άουσβιτς, το 20% των Γάλλων ηλικίας 18 έως 34 ετών δηλώνει απόλυτη άγνοια για το Ολοκαύτωμα, όπως επίσης και το 22% των νεότερων σε ηλικία Αμερικανών και το 12% των Αυστριακών. Παράλληλα, το 5% των Βρετανών ενηλίκων πιστεύει ότι το Ολοκαύτωμα δεν συνέβη ποτέ. 

H διεθνής κοινότητα τίμησε χθες την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, μέσα σε κλίμα όμως ανησυχητικά εντεινόμενης αμνησίας και αντισημιτισμού.

Οι εκδηλώσεις μνήμης κορυφώθηκαν, όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, με επίκεντρο το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου στη νότια Πολωνία, όπου όμως φέτος έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά και Πολωνοί ακροδεξιοί… φωνάζοντας συνθήματα ενάντια στους Εβραίους.  

Ήταν 27 Ιανουαρίου του 1945, ακριβώς πριν 74 χρόνια, όταν οι πρώτοι σοβιετικοί στρατιώτες της 322ης μεραρχίας πεζικού του Κόκκινου Στρατού εισήλθαν στο Άουσβιτς. Περίπου 600 πτώματα σε κατάσταση σήψης και άλλοι 7.000 εν ζωή μεν αλλά εξαθλιωμένοι αιχμάλωτοι θα «υποδέχονταν» τους απελευθερωτές, με τις τότε ακόμη νωπές τους μνήμες δίπλα στα κουρέλια και τα σκελετωμένα σώματα να αποκαλύπτουν όσα φρικαλέα είχαν προηγηθεί στο συγκεκριμένο στρατόπεδο μετά το 1941.

Περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια άνθρωποι, στην πλειονότητά τους Εβραίοι, άφησαν την τελευταία τους πνοή στο Άουσβιτς κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ σε πάνω από 6 εκατομμύρια υπολογίζονται συνολικά οι Εβραίοι που εξολοθρεύθηκαν πριν το 1945 στα χέρια των δυνάμεων του Χίτλερ και όσων συνεργάστηκαν μαζί τους, σε ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης (Μπέλζεκ, Τρεμπλίνκα, Σομπιμπόρ, Μπούχενβαλντ, Άουσβιτς-Μπιρκενάου) και αλλού.

Σχεδόν οχτώ δεκαετίες μετά, κάποιοι επιλέγουν με δόλο να ξαναγράψουν την ιστορία επενδύοντας κατά τρόπο ψηφοθηρικό σε αντισημιτικές θεωρίας συνωμοσίας, ενώ παράλληλα πολλοί άλλοι, ολοένα περισσότεροι δυστυχώς, εμφανίζονται να αγνοούν πια, άλλοι μερικώς και άλλοι… πλήρως, την ιστορική πραγματικότητα του Ολοκαυτώματος.

Το 5% των Βρετανών ενηλίκων πιστεύει ότι το Ολοκαύτωμα δεν συνέβη ποτέ, και το 8% ότι οι αριθμοί των νεκρών του Ολοκαυτώματος είναι «παραφουσκωμένοι», σύμφωνα με δημοσκόπηση (της εταιρείας Opinion Matters) τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν χθες. Παράλληλα, το 64% των ερωτηθέντων εμφανίζεται είτε να αγνοεί τον αριθμό των Εβραίων που έχασαν τη ζωή τους στο Ολοκαύτωμα, είτε να τον υποεκτιμά σημαντικά (θεωρώντας για παράδειγμα ότι έχουν χάσει τη ζωή τους λιγότερα από 2 εκατομμύρια άτομα αντί για 6 εκατομμύρια).

Η εν λόγω δημοσκόπηση, που αφορά μόνο στη Βρετανία, έρχεται ωστόσο στον απόηχο άλλων εξίσου ανησυχητικών δημοσκοπήσεων σε Ευρώπη και Αμερική.

Το 10% των Αμερικανών ενηλίκων δεν έχει ιδέα σε τι αναφέρεται ιστορικά ο όρος Ολοκαύτωμα. Το εν λόγω ποσοστό είναι μάλιστα υπερδιπλάσιο (22%) στις ηλικίες κάτω των 34 ετών, ενώ συνολικά περίπου οι μισοί Αμερικανοί (σε ποσοστό από 41% έως και 66%) δεν μπορούν να κατονομάσουν ούτε ένα από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, σύμφωνα με δημοσκόπηση που είχε πραγματοποιήσει η εταιρεία «Schoen Consulting» τον Φεβρουάριο του 2018.  

Αλλά και στη Γηραιά Ήπειρο, η ιστορική άγνοια επίσης οργιάζει παρά τη γεωγραφική και ιστορική εγγύτητα. Το 20% των Γάλλων ηλικίας 18 έως 34 ετών δεν έχει για παράδειγμα ακούσει ποτέ για το Ολοκαύτωμα ή τουλάχιστον δεν θυμάται να έχει ακούσει, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία «ComRes» τον περασμένο Σεπτέμβριο για λογαριασμού του ειδησεογραφικού δικτύου CNN.

Άγνοια για το θέμα δηλώνει και το 12% των νεότερων σε ηλικία Αυστριακών, κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο Χίλτερ γεννήθηκε εντός των συνόρων της σημερινής Αυστρίας (στην πόλη Μπραουνάου αμ Ιν).     

Υψηλά επίπεδα ιστορικής άγνοιας φανερώνουν, όμως, και τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί σε χώρες όπως είναι η Γερμανία, η Βρετανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σουηδία, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση του περασμένου Σεπτεμβρίου (ComRes/CNN).

Το 15% των Πολωνών και το 19% των Ούγγρων εμφανίζονται να έχουν αρνητική γνώμη γενικώς για τους Εβραίους.

Σχεδόν τo 40% των ερωτηθέντων στις εν λόγω χώρες (Πολωνία, Ουγγαρία) εμφανίζεται επίσης να θεωρεί ότι γενικώς οι Εβραίοι ασκούν υπερβολικά μεγάλη επιρροή στον τομέα των τραπεζών όπως και των επιχειρήσεων. Το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε περίπου 33% στην Αυστρία, και σε 25% σε Γαλλία και Γερμανία.

Συνολικά δε, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας που πραγματοποίησε η «ComRes» σε επτά ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Βρετανία, Πολωνία, Ουγγαρία, Σουηδία), το 5% των ερωτηθέντων εμφανίζεται να μην έχει ακούσει ποτέ στη ζωή του τη λέξη… Ολοκαύτωμα, ενώ το 20% δικαιολογεί τον αντισημιτισμό ως «απάντηση» στις πράξεις των ιδίων των Εβραίων.

«Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι πολλοί νέοι δεν γνωρίζουν σχεδόν τίποτα για το Ολοκαύτωμα», σχολιάζει από την πλευρά του, μέσα από τις σελίδες της εφημερίδας «Die Welt», ο Σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας. «Δεσμευόμαστε στη μνήμη όσων χάθηκαν και στο όνομα όσων επιβίωσαν ότι δεν θα ξεχάσουμε ποτέ», σημειώνει σε ανακοίνωσή του για την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, καταδικάζοντας παράλληλα «κάθε πράξη που αρνείται την ιστορική αλήθεια».

Οι αρνητές της ιστορικής αλήθειας, ωστόσο, πληθαίνουν διεθνώς εν έτει 2019 προετοιμάζοντας το έδαφος για πιθανές νέες τραγωδίες. «Όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του» άλλωστε, «είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει», όπως δήλωνε και ο ισπανικής καταγωγής Αμερικανός φιλόσοφος Τζορτζ Σανταγιάνα.

ΆουσβιτςΟλοκαύτωμαδημοσκοπήσειςακροδεξιά