Εκλογές Γαλλία - Ανταποκρίτρια του Charlie Hebdo στο ethnos.gr: Πού ποντάρουν Μακρόν και Λεπέν και τι θα κρίνει τον νικητή

Το μακρινό 2002 ο Ζακ Σιράκ, ξεκινώντας την προεκλογική του εκστρατεία για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών απέναντι στον ακροδεξιό τότε υποψήφιο, Ζαν-Μαρί Λεπέν υποστήριξε, απευθυνόμενος σε βουλευτές της αντιπολίτευσης ότι «διακυβεύεται η συνοχή, η ενότητα της Δημοκρατίας».Λίγες βδομάδες αργότερα - έχοντας καταφέρει να ενεργοποιήσει τα δημοκρατικά αντανακλαστικά των Γάλλων ψηφοφόρων αναδεικνυόταν πρόεδρος της Γαλλίας με το επιβλητικό ποσοστό του 72%.

Είκοσι χρόνια μετά, η ιστορία επαναλαμβάνεται στις 24 Απριλίου στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με πρωταγωνιστές αυτή τη φορά την κόρη του Λεπέν, Μαρίν και έναν άλλον υποψήφιο της φιλελεύθερης δεξιάς, τον Εμανουέλ Μακρόν ο οποίος χρησιμοποιεί το ίδιο ακριβώς αφήγημα με τον Σιράκ: αυτό της αντι-ακροδεξιάς ψήφου.

Το 2002 η άνοδος της ακροδεξιάς στη Γαλλία ήταν ένα ηλεκτροσόκ, σήμερα είναι κάτι φυσιολογικό

«Μόνο που άλλο Σιράκ και άλλο Μακρόν. Ο Σιράκ δεν ήταν τόσο φιλελεύθερος. Δεν είχε την αλαζονεία που έχει η ομάδα του Μακρόν. Ούτε χρησιμοποίησε ποτέ κανείς στη Γαλλία flash - ball (βομβίδες άμυνας), έναντι των διαδηλωτών όπως έκανε ο Μακρόν με τα «κίτρινα γιλέκα». Κάτι τέτοιο δεν έγινε ούτε το Μάη του '68, ούτε και στις διαδηλώσεις για τον πόλεμο της Αλγερίας. Αυτό θα του στοιχήσει εκλογικά του Μακρόν. Και μην ξεχνάτε ότι η άνοδος της ακροδεξιάς την εποχή του Σιράκ ήταν ένα ηλεκτροσόκ, ενώ τώρα είναι κάτι φυσιολογικό» σχολιάζει μιλώντας στο ethnos.gr η επί 30 χρόνια ανταποκρίτρια γαλλικών μέσων στην Αθήνα Αγγελική Κουρούνη. 

Το δίλημμα του δεύτερου γύρου

Η ανταποκρίτρια του Charlie Hebdo και του Radio France στην Αθήνα αλλά και δημιουργός σειράς ντοκιμαντέρ για την ακροδεξιά στην χώρα μας («Χρυσή Αυγή: Προσωπική Υπόθεση») εκτιμά ότι «βρισκόμαστε στο δίλημμα δεξιά, φιλελεύθεροι και όσο πάμε το φιλελεύθερο γίνεται πιο ακραίο ή ακροδεξιά. Μαθηματικά οι φιλελεύθεροι δεξιοί μας πάνε στην ακροδεξιά». Είναι κάτι που επιβεβαιώνεται και αποτελεί μια γενική τάση όχι μόνο στη Γαλλία αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και μην ξεχνάτε ότι η άνοδος της ακροδεξιάς την εποχή του Σιράκ το 2002 ήταν ένα ηλεκτροσόκ, ενώ τώρα είναι κάτι φυσιολογικό». 

Η έμπειρη ανταποκρίτρια τονίζει ότι στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών πάρα πολλοί θα ψηφίσουν λευκό ούτω ώστε να πέσουν τα ποσοστά των άλλων υποψηφίων αλλά και γιατί δε θέλουν να έχουν την επιλογή μεταξύ του δεξιού, φιλελεύθερου και ακροδεξιού. Και αυτό δείχνει μια τάση της γαλλικής κοινωνίας η οποία είναι πάρα πολύ ανησυχητική και αποδεικνύει ότι στα κοινωνικά προβλήματα δεν έφερε λύση ούτε η αριστερά, ούτε, όμως, έφερε πειστική λύση και η δεξιά. Οπότε αυτό δίνει χώρο στην ακροδεξιά και στην αποχή. Υπάρχουν, βέβαια και άλλοι που λένε θα κάνουμε μπαράζ στην ακροδεξιά και θα ψηφίσουμε Μακρόν». 

Που ποντάρει ο Μακρόν

Σύμφωνα με την κ. Κουρούνη, ο Μακρόν ποντάρει ότι ο κόσμος θα τον ξαναψηφίσει όπως έκανε και στις προηγούμενες εκλογές λόγω του φόβου της ανόδου της ακροδεξιάς. «Αυτή τη φορά όμως είναι μεγάλο το ρίσκο που παίρνει». Σε κάθε περίπτωση, όμως, όπως λέει η ανταποκρίτρια του Charlie Hebdo, ο Μακρόν μπαίνει στο β’ γυρο με ένα πλεονέκτημα ότι ο κόσμος μπορεί και να φοβηθεί την Λεπέν και να τον στηρίξει. «Να μην ψηφίσουν αυτόν οι ψηφοφόροι, αλλά να ψηφίσουν κατά της ακροδεξιάς. Δεν είναι το ίδιο, βέβαια, αλλά οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα». Ενδεικτικό, εξάλλου, είναι ότι από το πρώτο βράδυ των προεδρικών εκλογών πολλοί ήταν αυτοί που βγήκαν δημόσια και είπαν ότι ‘το μόνο όπλο που έχουμε κατά της ακροδεξιάς είναι το ψηφοδέλτιο του Μακρόν’. «Και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα για τον ίδιο. Κατά πόσο θα ανταποκριθούν οι πολίτες δεν το ξέρω, όμως». 

Που ποντάρει η Λεπέν 

Από την άλλη, εκτιμά ότι η Λεπέν ποντάρει στη δυναμική της ακροδεξιάς. Είναι, όπως λέει, μια μοναδική ευκαιρία να έρθει στην εξουσία. Και αυτό το ξέρει καλά η Λεπέν. Οπότε ποντάρει στη συσπείρωση των δικών της ψηφοφόρων, των ψηφοφόρων του Ερίκ Ζεμούρ αλλά και των πιο ακραίων του Μακρόν. «Έχει μια δυναμική που δεν έχουν οι άλλοι. Ποντάρει εκεί γιατί η δυσαρέσκεια είναι πολύ μεγάλη ως προς την αντιμετώπιση των προβλημάτων της γαλλικής κοινωνίας». Σε κάθε περίπτωση στα χαρτιά, η Λεπέν έχει μία πολύ μικρότερη από τον Μακρόν δεξαμενή ψηφοφόρων. Μπορεί να ποντάρει με βεβαιότητα στους ψηφοφόρους του Ερίκ Ζεμούρ (7%) και του Νικολά Ντυπόν-Ενιάν (2%). Και οι δύο έδωσαν κατεύθυνση για ψήφο στη Λεπέν.

Μία νίκη της θα είχε σημαντικές διεθνείς συνέπειες, με τη δεδομένη εχθρότητά της προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την βούλησή της να βγάλει την Γαλλία από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.  Πιθανή εκλογή  της Λεπέν θα συνιστούσε και διπλή πρώτη: Πρώτη εκλογή ακροδεξιού Προέδρου και πρώτης γυναίκας Προέδρου της Γαλλίας. 

Τα συμπεράσματα του α' γύρου

Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου η κ. Κουρούνη τονίζει ότι της αφήνει μια ανάμεικτη γεύση. Και αυτό γιατί η αριστερά αν και κατέγραψε ένα απίστευτα υψηλό ποσοστό (22%), για άλλη μια φορά δεν κατάφερε να ενωθεί και να περάσει στο δεύτερο γύρο. «Νιώθω μεγάλη πίκρα και οργή. Αν είχε πάει στο β' γύρο, θα είχε γίνει μια συσπείρωση όλου του αριστερού και δημοκρατικού χώρου - αν και δε συμφωνούν όλοι -. Έτσι δε νομίζω ότι θα χανόταν αυτή η ευκαιρία να αλλάξει πορεία η Γαλλία. Πιστεύω ότι οι αριστεροί που απείχαν γιατί είχαν διαφορές με τον Μελανσόν θα «δαγκώνουν τα δάχτυλα τους» τώρα, όπως λένε στη Γαλλία».

Η κάλπη έδειξε, όμως, και μια πάρα πολύ μεγάλη αποχή η οποία καταγράφηκε και στις προηγούμενες εκλογές. «Και αυτό είναι μια τάση η οποία επιβεβαιώνεται και αποδεικνύει κατά πόσο οι πολιτικές που προσφέρονται στους Γάλλους δεν είναι κάτι το ικανοποιητικό».

Από την άλλη τονίζει ότι ήταν αναμενόμενο να περάσει στο δεύτερο γύρο η Λεπέν. Δεν ήταν έκπληξη αν και είναι δυσάρεστο και επικίνδυνο». Κερδισμένοι του πρώτου γύρου θεωρεί ότι είναι η ακροδεξιά, η αποχή αλλά και η αριστερά δεδομένου ότι ποτέ δεν έπιασε τέτοιο ποσοστό εκτός από το σοσιαλιστικό κόμμα.

Ο ρόλος Μελανσόν

Σε κάθε περίπτωση «κλειδί» αποτελεί η στάση που θα κρατήσουν οι ψηφοφόροι του Μελανσόν. «Ξέρουμε ποιον δεν θα ψηφίσουμε ποτέ…δεν πρέπει να στηρίξετε την Λεπέν… δεν πρέπει να υπάρξει ούτε μία ψήφος υπέρ της Λεπέν στον δεύτερο γύρο», είπε ο Ζαν Λικ Μελανσόν σε ομιλία του προς τους υποστηρικτές του, μετά την ανακοίνωση των exit polls. «Αυτό, όμως μπορεί να σημαίνει είτε αποχή, είτε λευκή ψήφος, είτε στήριξη στον Μακρόν. Υπάρχει πολύ σοβαρός κίνδυνος να έχουμε μεγάλη έκπληξη».

Την ίδια ώρα η Βαλερί Πεκρές από τους Ρεπουμπλικανούς, η Αν Ινταλγκό από τους Σοσιαλιστές, ο Φαμπιέν Ρουσέλ από τους Κομουνιστές και ο Γιανίκ Ζαντό έχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δηλώσει την υποστήριξή τους στον Μακρόν.

Που θα κριθεί η μάχη

Εκτός, όμως, από τους πολιτικούς συσχετισμούς, όπως εξηγεί η κ. Κουρούνη, τα δύο πράγματα στα οποία θα κριθεί η μάχη είναι η απίστευτη ακρίβεια των νοικοκυριών και η καθημερινότητα, ενώ δε θα παίξουν τόσο σημαντικό ρόλο τα ευρωπαϊκά ζητήματα. «Η μεσαία τάξη τραβάει πάρα πολύ μεγάλο ζόρι». Αρκετό χώρο στην προεκλογική καμπάνια των κομμάτων πήρε και το θέμα των ΑΜΕΑ όσο και η καλή μεταχείριση των ζώων. Κομβική στιγμή του επόμενου δεκαπενθημέρου προεξοφλείται, πάντως, πως θα είναι η παραδοσιακή τηλεμαχία των δύο υποψηφίων την 20ή Απριλίου.

«Κάτι δεν πάει καλά στη γαλλική κοινωνία»

Ενδεικτικό, πάντως, της κατάστασης που επικρατεί στο εσωτερικό της Γαλλίας είναι το ζήτημα της σχολικής μεταρρύθμισης. Όλα τα μεγάλα κόμματα είχαν στο πρόγραμμά τους θέσεις για τη σχολική μεταρρύθμιση, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα πρέπει να εστιάσει στην απόκτηση θεμελιωδών γνώσεων από παιδιά, να βγουν, δηλ. από το σχολείο και να ξέρουν να διαβάζουν, να γράφουν και να μετρούν. «Έχουν γίνει τόσες ανούσιες μεταρρυθμίσεις, τελευταία, που τα παιδιά αποφοιτούν και είναι τελείως ανορθόγραφα και αδύναμα». Από την άλλη ο Μακρόν θέλει να ρίξει το βάρος της εκπαίδευσης στα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες, αφήνοντας στην άκρη την φιλολογία, τη λογοτεχνία, τη γλώσσα, επικεντρώνοντας στο τι είναι αποδοτικό. «Και αυτό μου κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση.  Στην Γαλλία του 21^ου αιώνα  να 'χουν τα κόμματα στο πρόγραμμά τους ως βασική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση να αποφοιτούν τα παιδιά τουλάχιστον με τα βασικά εφόδια που υποτίθεται ότι από το δημοτικό κιόλας θα έπρεπε να τα αποκτούν. Αυτό είναι σύμβολο ότι κάτι δεν πάει καλά στην γαλλική κοινωνία»