Μουσταφά Αϊντίν στο ethnos.gr: Θερμό επεισόδιο θα γίνει μόνο από ατύχημα - Υπάρχει ένταση γιατί έχουμε εκλογές σε Τουρκία και Ελλάδα

Άγκυρα και Αθήνα δεν θα οδηγηθούν σε ένα θερμό επεισόδιο, παρά τη συνεχιζόμενη ένταση εκτός και αν αυτό προκληθεί από ατύχημα εκτιμά ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο Καντίρ Χας της Κωνσταντινούπολης Μουσταφά Αϊντίν.

Μιλώντας στο ethnos.gr ο ειδικός στην τουρκική εξωτερική πολιτική, ο οποίος θεωρείται εξέχουσα προσωπικότητα στους ακαδημαϊκούς κύκλους της γείτονος, ενώ πολλοί πρώην και νυν Τούρκοι διπλωμάτες έχουν υπάρξει φοιτητές του τονίζει ότι τόσο οι Τούρκοι όσο και οι Έλληνες πολιτικοί δεν θα ήθελαν μια ένοπλη σύρραξη και αυτό απομακρύνει κάθε σκέψη για πόλεμο.

Υπάρχει ένταση γιατί έχουμε εκλογές σε Τουρκία και Ελλάδα

Η ένταση που παρατηρείται ανάμεσα στις δύο χώρες εξηγείται, όπως λέει, από το γεγονός ότι σε λίγο καιρό στήνονται κάλπες και στις δυο πλευρές του Αιγαίου και αυτή θα συνεχιστεί μέχρι αυτές να κλείσουν. «Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα έχουμε αυξομείωση των εντάσεων το επόμενο διάστημα. Θα κλιμακώνεται η ρητορική και οι στιγμές κρίσης θα αποκλιμακώνονται με κατ’ ιδίαν τηλεφωνικές συνομιλίες των δύο πλευρών και συναντήσεις σε διεθνή φόρα.

Μιλούσα πριν λίγες μέρες στους φοιτητές μου σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τους εξηγούσα ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι κάτι φυσιολογικό. Ανέκαθεν οι σχέσεις Άγκυρας-Αθήνας ήταν δύσκολες. Αυτή τη φορά, όμως, η ένταση έχει τραβήξει αρκετά γιατί και οι δύο χώρες έχουν εκλογές την ίδια περίοδο, όχι μόνο έτος αλλά σχεδόν ίδιους μήνες.  Σε αυτό το κλίμα τα διεθνή θέματα αποκτούν μεγαλύτερη βαρύτητα και το κλίμα κρίσης που δημιουργείται βοηθά τις κυβερνήσεις» τονίζει ο κ. Αϊντίν. 

Ως βαθύς γνώστης της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, υπήρξε μάλιστα μέλος της Ομάδας μελέτης της Οικονομίας και της Εξωτερικής Πολιτικής του προέδρου της Τουρκίας μεταξύ 2003 και 2009, ο κ. Αϊντίν εκτιμά, βλέποντας συνολικά και τη ρητορική που αναπτύσσει ο Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα, ότι είναι δύσκολο να πει κανείς αν την ασπάζεται εξ’ ολόκληρου ο Τούρκος Πρόεδρος.

Ο Ερντογάν δεν θέλει να αλλάξει τη Συνθήκη της Λωζάνης - Υπήρξε ένα ζήτημα ερμηνείας από την ελληνική πλευρά

Αναφερόμενος ειδικά στη Συνθήκη της Λωζάνης δηλώνει ότι υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη στην Ελλάδα ότι ο πρόεδρος Ερντογάν επιθυμεί να την αλλάξει. «Πριν από δύο χρόνια ο Ερντογάν μιλούσε για ένα άλλο θέμα που δεν ήταν σχετικό με την Ελλάδα και αφορούσε τους μουσουλμάνους στο Ιράκ. Εκεί έκανε μια παρένθεση και τόνισε μεταξύ άλλων ότι υπάρχει και ένα ζήτημα στη Δυτική Θράκη μιλώντας για "τουρκική μειονότητα". Εκεί λοιπόν πάνω αναφέρθηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης ότι προβλέπει μια σειρά από δικαιώματα για τη μειονότητα στη Δυτική Θράκη και είπε ότι αν η Ελλάδα θέλει να την αναθεωρήσει, θα μπορούσε να συζητήσει για αυτό το ενδεχόμενο. Ο Ερντογάν δεν θέλει να αλλάξει την Συνθήκη. Υπήρξε ένα ζήτημα ερμηνείας από την ελληνική πλευρά».

Κανείς δεν μιλούσε στην Τουρκία τα προηγούμενα χρόνια για τα νησιά - Χρησιμοποιούνται για πολιτικά παιχνίδια

Υπενθυμίζει, μάλιστα, ότι η ρητορική που αναπτύσσεται τελευταία στην Τουρκία, βάζοντας στο κάδρο το καθεστώς των ελληνικών νησιών εξυπηρετεί πολιτικά παιχνίδια και μόνο. Αναφορές στα νησιά δεν κάνει μόνο ο Ερντογάν αλλά και οι υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών της Τουρκίας.

«Τα προηγούμενα χρόνια κανείς δεν μιλούσε για τα νησιά στην Τουρκία. Τώρα, όμως, γίνεται αναφορά σε αυτά εξαιτίας του κλίματος κρίσης που έχει διαμορφωθεί αλλά και εξαιτίας των τελευταίων εξελίξεων στη Μεσόγειο. Όπως ξέρετε τα ελληνοτουρκικά προβλήματα αγγίζουν και τις δύο πλευρές και όταν υπάρχει ένταση σε ένα ζήτημα αυτό επηρεάζει και όλα τα υπόλοιπα ανοιχτά θέματα που έχουν οι δύο χώρες. Και η Τουρκία, στοχεύοντας στα νησιά βρήκε έναν τρόπο να προκαλεί την Ελλάδα και να αναζωπυρώνει την ένταση. Στο πλαίσιο αυτό η ρητορική για τα νησιά χρησιμοποιείται μόνο για πολιτικά παιχνίδια».

Ο Μητσοτάκης με τη ρητορική του στα ελληνοτουρκικά απευθύνεται στο εσωτερικό του κόμματός του παρά στους πολίτες της χώρας του

Ο επικεφαλής του τουρκικού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων τονίζει ότι το λάθος Μητσοτάκη δεν ήταν όπως ισχυρίζεται ο Ερντογάν ότι δηλ. "ο Έλληνας πρωθυπουργός του υποσχέθηκε ότι η επίλυση των διμερών θεμάτων θα γινόταν μεταξύ τους και χωρίς την εμπλοκή τρίτων". Κάτι το οποίο αθέτησε ο Μητσοτάκης, σύμφωνα με τον Ερντογάν, καθώς μιλώντας στο Κογκρέσο ο Έλληνας πρωθυπουργός κάλεσε εμμέσως το νομοθετικό σώμα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ να μην εγκρίνει πώληση νέων F-16 στην Τουρκία, γεγονός που έκανε έξαλλο τον Τούρκο πρόεδρο.

«Σύμφωνα με τη δική μου ανάλυση νομίζω ότι ο Μητσοτάκης καλύπτει την εσωκομματική συζήτηση στην Τουρκία. Ο Έλληνας πρωθυπουργός αισθάνεται ένα είδος αμφισβήτησης από τους σκληροπυρηνικούς εντός του κόμματός του που τον αναγκάζει να μιλά πιο σκληρά για την Τουρκία. Είχα προσδοκίες ότι ο Μητσοτάκης είναι ένας άνθρωπος που θα μπορούσε ευκολότερα να μιλήσει με την Τουρκία και να διαπραγματευθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο. Εμφανίζεται, ωστόσο, χρησιμοποιώντας, συνεχώς, μια ρητορική με την οποία απευθύνεται στο ακροατήριο του κόμματός του παρά στους πολίτες της χώρας του. Βασικά μιλάει στο κόμμα του».

Μοιρασμένες οι πιθανότητες να επανεκλεγεί ο Ερντογάν

Σχολιάζοντας τις δημοσκοπήσεις στη χώρα του ο Μουσταφά Αϊντίν εκτιμά ότι οι πιθανότητες να επανεκλεγεί ο Ερντογάν είναι μοιρασμένες. «Δεν μπορείς από τώρα να προβλέψεις μια νίκη ή ήττα του Ερντογάν. Είναι 50-50». Αντίθετα, σε ό,τι αφορά τις κοινοβουλευτικές εκλογές φαίνεται ότι η αντιπολίτευση θα αποκτήσει την πλειοψηφία, όπως λέει.

Χωρίς σταθερές κυβερνήσεις σε Ελλάδα και Τουρκία δεν θα πέσουν οι τόνοι

Προϋπόθεση για να πέσουν οι τόνοι και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου είναι σύμφωνα με τον καθηγητή διεθνών σχέσεων στο πανεπιστήμιο Καντίρ Χας της Κωνσταντινούπολης η ανάδειξη σταθερών κυβερνήσεων μετά τις εκλογές στις δύο χώρες.

«Δεν θα είναι εύκολο, βλέποντας τα ανοιχτά θέματα που έχουν οι δύο πλευρές και γνωρίζοντας τα επιχειρήματά τους. Οι προσδοκίες δεν είναι μεγάλες αλλά ακόμη και αν δεν βρεθεί λύση στα προβλήματα η διαχείριση και ο περιορισμός τους είναι εύκολα εφικτό να γίνει. Το κάναμε πολλές φορές στο παρελθόν και μπορεί να ξαναγίνει».

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η στρατηγική Ερντογάν

Σχολιάζοντας την στρατηγική Ερντογάν σε διεθνές επίπεδο παρατηρεί ότι η κατάσταση είναι αρκετά πολύπλοκη και ήδη η Τουρκία αισθάνεται την επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία. Η Τουρκία  διάλεξε έναν πολύ δύσκολο δρόμο. Βρίσκεται στην μέση. Από τη μια είναι ισχυρός σύμμαχος της Ρωσίας και από την άλλη συνεργάζεται στενά με την Ουκρανία.  Η Τουρκία προσπάθησε να δώσει μια διπλωματική λύση στη διαμάχη Ουκρανίας και Ρωσίας. Είναι προφανές, όμως, ότι δεν μπορεί να έρθει η λύση μόνο από την Τουρκία. Θα πρέπει οι δύο πλευρές να δείξουν διάθεση να διαπραγματευτούν κάτι το οποίο δεν φαίνεται προς το παρόν. Η συμφωνία για τη δημιουργία του λεγόμενου «Διαδρόμου των Σιτηρών»  στην Κωνσταντινούπολη με την οποία Ρωσία και Ουκρανία θα ανοίξουν τον δρόμο για την επανέναρξη της  εξαγωγής τροφίμων και γεωργικών εφοδίων από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας είναι ένα εφαλτήριο για ειρηνευτικές συνομιλίες αλλά δεν είναι η τελική λύση του προβλήματος. Και πέρα από αυτό οι τουρκορωσικές σχέσεις ήταν πάντοτε μπερδεμένες μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Υπάρχουν στιγμές συνεργασίας και στιγμές διαμάχης. Η Τουρκία δεν επέβαλε κυρώσεις στη Ρωσία αλλά είναι και η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ που έριξε ρωσικό αεροσκάφος» καταλήγει.

ΌΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Πού οδηγούνται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις: Την οδό της διπλωματίας επιλέγει η Αθήνα - Στον δρόμο των προκλήσεων επιμένει η Άγκυρα
• Στα σκαριά Εθνική Στρατηγική για το περπάτημα - Στην... αναμονή η αντίστοιχη για ποδηλασία
• Οι εμμονές 6 δικτατόρων: Από τα παγωτά του Φιντέλ στα πατατάκια του Σαντάμ και στον έρωτα του Καντάφι
• Αυξήσεις στα διόδια από το ράλι του πληθωρισμού - Πετάει το κόστος των ταξιδιών
• Τι είναι το σύνδρομο του απατεώνα απ’ το οποίο δήλωσε πως πάσχει η Gigi Hadid και πώς μπορεί να επηρεάσει τη ζωή σου;