Κόσμος|24.12.2022 18:51

Απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο μέσω Κύπρου: Πόσο πιθανό είναι το σενάριο;

Τίμος Φακαλής

Στη απεξάρτηση της Ευρώπη κατά 10-15% από το ρωσικό φυσικό αέριο μπορεί να συμβάλει η Κύπρος μετά την ανακάλυψη νέου κοιτάσματος φυσικού αερίου στο οικόπεδο 6 (160 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Κύπρου) από την κοινοπραξία Eni-TotalEnergies, φτάνοντας συνολικά τα πέντε μαζί τον Κρόνο, την Αφροδίτη, την Καλυψώ και τον Γλαύκος τα οποία έχουν ήδη βρεθεί.

Παράλληλα ανοίγονται νέες προοπτικές για το ενδεχόμενο να υπάρχουν νέα αποθέματα φυσικού αερίου στην περιοχή ενώ οι ενεργειακές εξελίξεις ενδέχεται να επιταχύνουν και την έναρξη των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού.

Εναλλακτική πηγή ανεφοδιασμού της Ευρώπης τα κοιτάσματα αερίου της Κύπρου

Όπως εξηγεί, μιλώντας στο ethnos.gr, o πρώην υπουργός Ενέργειας της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργος Λακκοτρύπης ενώ από μόνη της η ανακάλυψη στο κοίτασμα αερίου «Δίας»  μπορεί να μην είναι μεγάλη, σίγουρα σωρευτικά με τα υπόλοιπα τέσσερα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί μπορούν να επιτρέψουν στην Κύπρο να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στα ενεργειακά δρώμενα και της περιοχής αλλά και της ΕΕ ως εναλλακτική πηγή ανεφοδιασμού.

Ενδεικτικό είναι ότι με μια συντηρητική εκτίμηση για το εύρος των κοιτασμάτων υπολογίζεται ότι η Κύπρος μπορεί  να διαθέτει 400 δις κυβικά μέτρα, 400 pcm. Συνολικά, η Κύπρος χρειάζεται 1 pcm το χρόνο, ενώ η Ευρώπη το 2020-2021 εισήγαγε 155 pcm από τη Ρωσία. «Αν πάρουμε τα 400 Pcm για ένα έργο 20ετίας σημαίνει ότι η Κύπρος από μόνη της μπορεί να συμβάλει από 10-15% των ποσοτήτων που εισήγαγε η ΕΕ από την  Ρωσία το 2020-2021. Από κει φαίνεται ο ρόλος που η Κύπρος μπορεί να παίξει ως μέρος της λύσης της απεξάρτησης της Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο»  δήλωσε στο ethnos.gr ο κ. Λακκοτρύπης.

Αν και στόχος της ΕΕ είναι η μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά 30% μέχρι το 2030 για να απεξαρτηθεί από το ρωσικό με αντικατάστασή του από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υγροποιημένο αέριο από την Αμερική και μερική εξοικονόμηση της κατανάλωσης, εντούτοις παραμένει ένα μεγάλο κενό που η Ευρώπη θα πρέπει να το καλύψει.

«Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει η Ευρώπη είναι πότε θα γίνει αυτό και μέχρι να γίνει αυτό πως θα εξασφαλίσει την ενεργειακή της ασφάλεια. Διότι ούτε τα κοιτάσματα της Κύπρου θα είναι έτοιμα αύριο. Για αυτό θα πρέπει να γίνει σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένας πολιτικός οικονομικός διάλογος για το μέλλον των κοιτασμάτων της Κύπρου και της ανατολικής Μεσογείου γιατί μπαίνει στην εξίσωση και η Ελλάδα». 

Αν δεν αλλάξει στρατηγική η Ευρώπη για το φυσικό αέριο θα μπαίνει από την μια κρίση στην άλλη

Όπως εκτιμά από την πλευρά του στο ethnos.gr ο Τσαρλς Έλληνας, πρώην επικεφαλής του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ειδικός σε θέματα υδρογονανθράκων η Ευρώπη τελικά θα αναγκαστεί να αλλάξει πολιτική γιατί η στρατηγική της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές και υδρογόνο δεν θα πετύχει. «Έχει τεράστιες προκλήσεις και μεγάλα προβλήματα αυτό το πλάνο. Μπορεί να επιμένει στις ανανεώσιμες πηγές αλλά αν μείνει μόνο σε αυτήν την στρατηγική θα μπαίνει από κρίση σε κρίση».

Σχολιάζοντας την νέα ανακάλυψη ο Τσαρλς Έλληνας υποστηρίζει ότι από άποψη παραγωγής και εξαγωγών το νέο κοίτασμα, δυστυχώς, δεν αλλάζει την κατάσταση και πολύ διότι είναι μικρό. «Αυξάνει τις ποσότητες στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά δυστυχώς τα  κοιτάσματά μας είναι μικρά και διασπαρμένα που κάνουν την εκμετάλλευση κάπως πιο δύσκολη και πιο ακριβή. Σε κάθε περίπτωση είναι μια ανακάλυψη αλλά είναι μια μικρή ανακάλυψη. Είναι ένα μικρό κοίτασμα αυτό το οποίο όμως αποτελεί μια ένδειξη ότι έχουμε καλές πιθανότητες και για νέες ανακαλύψεις».

Παραγωγή σε τρία χρόνια αν το αποφασίσει η κοινοπραξία ENI-Total Energies

Με εξαίρεση το κοίτασμα «Αφροδίτη» το οποίο χρειάζεται πέντε χρόνια για να παράξει τα υπόλοιπα που έχουν βρεθεί θέλουν πέντε με επτά χρόνια. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Τσαρλς Έλληνα υπάρχει μια ακόμη πιθανότητα που μπορεί να την συζητήσει η κοινοπραξία ENI-TotalEnergies η οποία διαχειρίζεται τόσο το κοίτασμα Zohr όσο και τον τερματικό υγροποίησης Φυσικού Αερίου Damietta στην Αίγυπτο.

«Η κοινοπραξία ENI-Total Energies  έχει ως στόχο να αυξήσει την παραγωγή φυσικού αερίου τόσο στην Αίγυπτο όσο και στην περιοχή μας για εξαγωγή φυσικού αερίου όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην Ιταλία και γενικότερα στην Ευρώπη. Για αυτό και επενδύει στην Αίγυπτο συνεχώς και έχει κάνει μια ανακάλυψη τελευταία. Αλλά χρειάζεται πολύ περισσότερο φυσικό αέριο. Από τα τρία κοιτάσματα το Ζευς, Κρόνος και Καλυψώ τα οποία διαχειρίζεται η ENI υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να κάνει θαλάσσια παραγωγή η κοινοπραξία και να στέλνει φυσικό αέριο στις υποδομές του Zohr και από κει να πηγαίνει στον τερματικό σταθμό Φυσικού Αερίου Damietta για υγροποίηση και εξαγωγή. Αυτό το έργο μπορεί να γίνει και σε πολύ λιγότερο από πέντε χρόνια. Μπορεί να γίνει και σε τρία χρόνια επειδή υπάρχουν οι υποδομές τόσο στο Zohr όσο και στο Damietta.

Την απάντηση στον Τσαβούσογλου για την Κυπριακή ΑΟΖ την δίνουν οι ίδιες οι εταιρίες

Απαντώντας ο Γιώργος Λακκοτρύπης στον ισχυρισμό του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ότι η τουρκική υφαλοκρηπίδα εκτείνεται στα οικόπεδα της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), όπου ξένοι ενεργειακοί κολοσσοί έχουν ανακαλύψει αποθέματα φυσικού αερίου τονίζει ότι αυτό είναι το πέμπτο κοίτασμα που βρέθηκε. «Δεν είναι το πρώτο και οι εταιρίες που έχουν αδειοδοτηθεί στην κυπριακή ΑΟΖ ξέραν πολύ καλά το γεωπολιτικό περιβάλλον. Δεν επιχειρούν σε κάτι άγνωστο και όμως συνεχίζουν και το ερευνητικό πρόγραμμα και τις γεωτρήσεις και τα τεχνικά και τις ανακαλύψεις. Οπότε την απάντηση την δίνουν οι ίδιες οι εταιρίες».  

Το μέρος των τεμαχίων που διεκδικεί η Τουρκία είναι στο βόρειο μέρος που δεν υπάρχουν αποθέματα και όχι στο μέρος που ανακαλύφθηκαν τα κοιτάσματα τονίζει από την πλευρά του ο Τσαρλς Έλληνας. «Οι καλές ενδείξεις και τα αποθέματα είναι σε μέρη που δεν διεκδικεί η Τουρκία. Ωστόσο, υπάρχει ο φόβος νέας τριβής γιατί η Τουρκία δεν θα σταματήσει ποτέ. Θα συνεχίσει να απειλεί και να το κάνει δύσκολο επειδή είναι και το θέμα των Τουκοκυπρίων».

Δικαιώματα στα έσοδα από το φυσικό αέριο της Κύπρου έχουν και οι Τουρκοκύπριοι

Σε ότι αφορά  την συνδιαχείριση της ΑΟΖ μέχρι τη λύση του Κυπριακού που επιδιώκουν οι Τουρκοκύπριοι ο πρώην υπουργός Ενέργειας υπενθυμίζει ότι είναι διακηρυγμένη αρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι με τη λύση του κυπριακού προβλήματος ασφαλώς και οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν τα ανάλογα οφέλη που τους αναλογούν και  μάλιστα έχει δημιουργηθεί δια νόμου ένα ταμείο υδρογονανθράκων όπου τα μελλοντικά έσοδα από τους υδρογονάνθρακες θα διοχετεύονται για τις μελλοντικές γενιές.

«Ελπίζουμε πραγματικά ότι το ενεργειακό και οι υδρογονάνθρακες θα παίξουν καταλυτικό ρόλο ώστε να ξεκινήσουν και πάλι οι συνομιλίες για το κυπριακό στη συμφωνημένη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής λύσης και να καταλήξουμε σε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του κυπριακού» προσθέτει ο κ. Λακκοτρύπης.

Δικαιώματα στα έσοδα από το φυσικό της Κύπρου έχουν και οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία θα επιμείνει σε αυτό εκτιμά ο Τσαρλς Έλληνας. «Αυτό το δικαίωμα δεν έχει διευθετηθεί. Τα έσοδα και τα κέρδη από το φυσικό αέριο ανήκουν στους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και αυτό περιλαμβάνει και τους Τουρκοκυπρίους» προσθέτει ο πρώην επικεφαλής του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ειδικός σε θέματα υδρογονανθράκων.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΚύπροςΕυρωπαϊκή ΈνωσηΡωσίαφυσικό αέριοειδήσεις τώρακοίτασμα