Κόσμος|31.12.2022 09:38

Τι συμβαίνει στην Τουρκία: S. Guvenc, Ν. Μούδουρος και Δ. Τριανταφύλλου αποκρυπτογραφούν τις κινήσεις Ερντογάν και την «υπόθεση Ιμάμογλου»

Τίμος Φακαλής

Αμετάβλητη αναμένεται να παραμείνει η τουρκική εξωτερική πολιτική ακόμη και αν ο Ερντογάν χάσει τις προεδρικές εκλογές οι οποίες αναμένεται να γίνουν το αργότερο τον Ιούνιο του 2023 συμφωνούν τρεις διεθνολόγοι, ο Τούρκος Serhat Guvenc, ο Έλληνας Δημήτρης Τριανταφύλλου και ο Κύπριος Νίκος Μούδουρος.

Ο Τούρκος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης Kadir Has παρατηρεί ότι, ενδεχομένως, να μειωθεί η ρητορική έναντι της Ελλάδας. Ως προς την ουσία, όμως, η εξωτερική πολιτική δεν θα αλλάξει. «Πιθανότατα οι ηγέτες της αντιπολίτευσης να χρησιμοποιήσουν μια πιο ήπια γλώσσα έναντι της Αθήνας, να μειωθούν οι στρατιωτικές απειλές και οι εντάσεις αλλά λίγο- πολύ οι  τουρκικές θέσεις θα παραμείνουν αμετάβλητες σε ό,τι αφορά την Ελλάδα» τονίζει στο ethnos.gr ο Serhat Guvenc. 

Η αντιπολίτευση δεν θα βάλει στην άκρη το αφήγημα της Γαλάζιας Πατρίδας

Όπως εξηγεί ο Τούρκος καθηγητής του πανεπιστημίου Kadir Has, ο Ερντογάν μέσω των εντάσεων καταφέρνει να διευρύνει την δημοφιλία του. «Η Αθήνα είναι ένας εύκολος στόχος, αποτελεί τον νούμερο ένα εχθρό για την Άγκυρα και γύρω από την Ελλάδα ή ενάντια στην Ελλάδα ο Ερντογάν μπορεί να οικοδομήσει έναν ευρύτερο συνασπισμό πολλών τμημάτων της τουρκικής κοινωνίας» προσθέτει.

Σε καμία περίπτωση αν η αντιπολίτευση αναλάβει την εξουσία δεν σημαίνει ότι θα βάλει στην άκρη το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» ή το αφήγημα της μετατροπής της σε υπερδύναμη σημειώνει από την πλευρά του ο Έλληνας. Διεθνολόγος του πανεπιστημίου Kadir Has Δημήτρης Τριανταφύλλου. 

Αποκτά δομικά χαρακτηριστικά η πιο κριτική αντίληψη ενάντια στη Δύση

Ορισμένες πτυχές της εξωτερικής πολιτικής που ακολουθεί το AKP (κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης) δεν είναι μόνο υπόθεση του AKP παρατηρεί ο Νίκος Μούδουρος. «Άρα μπορούμε να υπολογίζουμε ότι αυτές θα συνεχιστούν. Η κύρια πτυχή που φαίνεται να αποκτά δομικά χαρακτηριστικά είναι η πιο κριτική αντίληψη ενάντια στη δύση ή σε ορισμένους δυτικούς συνασπισμούς. Δεν είναι ζήτημα εναλλαγής εξουσίας, αλλά ένα ζήτημα δομικής αλλαγής του ίδιου του τουρκικού κράτους» εκτιμά ο Κύπριος Διεθνολόγος.

Από την άλλη, όπως λέει ο λέκτορας του Πανεπιστημίου της Κύπρου, υπάρχουν ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που φαίνεται να διαφοροποιείται ανοιχτά το μπλοκ της κυβέρνησης από αυτό της αντιπολίτευσης και αυτά αφορούν τις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ και Τουρκίας-Συρίας.

Τριανταφύλλου: Κερδισμένος ο Ερντογάν από την υπόθεση Ιμάμογλου

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της απόστασης που χωρίζει κυβέρνηση και αντιπολίτευση στην Άγκυρα είναι ο τρόπος που ερμήνευσε η κάθε πλευρά την πρόσφατη καταδικαστική απόφαση του δικαστηρίου για τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Από την μια, η κυβέρνηση ξεδιπλώνει το αφήγημα σεβασμού του κράτους δικαίου και των αποφάσεων της δικαιοσύνης.

Από την άλλη, η αντιπολίτευση απαντά ‘τι ακριβώς να σεβόμαστε, πιο κράτος δικαίου να εμπιστευόμαστε. Δεν υπάρχει κράτος δικαίου, δεν υπάρχει δημοκρατία΄. Πρόκειται για αιτήματα τα οποία καταγράφονται στις μετρήσεις και βρίσκονται στα ‘θέλω’ των Τούρκων πολιτών.

Η όλη υπόθεση Ιμάμογλου έχει δύο σκέλη, όπως λέει ο κ. Τριανταφύλλου. Το ένα σκέλος είναι να προκαλέσει περισσότερη αναταραχή στους κόλπους της αντιπολίτευσης και την συμμαχία των έξι κομμάτων που δεν μπορεί να αποφασίσει αν θα έχει έναν κοινό υποψήφιο για την προεδρία σε μια στιγμή που η ίδια η κυβέρνηση έχει προχωρήσει και ο Ερντογάν βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο. «Κερδισμένος, ουσιαστικά, είναι ο Ερντογάν που δείχνει ότι η αντιπολίτευση είναι ετερόκλητη και δεν μπορεί να βγάλει κοινές θέσεις και κοινούς υποψήφιους».

Το ενδεχόμενο να απαλλαγεί και από τα καθήκοντα του δημάρχου

Το δεύτερο σκέλος το οποίο περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση έχει να κάνει με μια άλλη δικαστική απόφαση που είναι στο εφετείο και αφορά ζητήματα τρομοκρατίας κατά του δημάρχου. Λέγεται ότι κάποιοι συνεργάτες του έχουν σχέση με τρομοκράτες. Σύμφωνα με τον κ. Τριανταφύλλου αυτό που, ενδεχομένως, προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση είναι λόγω των διάφορων νομικών ζητημάτων που προκύπτουν να απαλλάξει τον Ιμάμογλου από τα καθήκοντά του, δεδομένου ότι και την πλειοψηφία στο δήμο Κωνσταντινούπολης την έχει το AKP και όχι ο Ιμάμογλου.

Σε ένα τέτοιο σενάριο μπορεί ο Ερντογάν να ορίσει έναν νέο δήμαρχο, μια κίνηση που θα του δίνει πρόσβαση στις υποδομές (τηλεοπτικά κανάλια που έχει ο δήμος) και στα οικονομικά του, ελέγχοντας προεκλογικά με αυτόν τον τρόπο τον πλουσιότερο και μεγαλύτερο δήμο της Τουρκίας.

Τι προβλήματα παρουσιάζει η υποψηφιότητα Ιμάμογλου

Σύμφωνα με τον κ. Τριανταφύλλου μια υποψηφιότητα Ιμάμογλου παρουσιάζει πολλά προβλήματα και εξηγεί: «Πάμε σε εκλογές, τις κερδίζει ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης και οι αποφάσεις των δικαστηρίων τον καταδικάσουν αμετάκλητα. Τι γίνεται εκεί πέρα; Δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση. Μπορεί να είναι δημοφιλής ο Ιμάμογλου αλλά τελικά τι πρόεδρος θα είναι αν το δικαστήριο βγάλει απόφαση ότι καταδικάζεται και του αφαιρούνται τα πολιτικά του δικαιώματα;».

Σε όλα αυτά υπάρχει και η θέση του υπουργού Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού ότι η ποινή δεν είναι πολύ μεγάλη για τον Τούρκο δήμαρχο, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να κάνει έφεση, ζητώντας μεγαλύτερη ποινή.  

Μούδουρος: Ο Ερντογάν αποδυνάμωσε την υποψηφιότητα Ιμάμογλου αλλά συσπείρωσε την αντιπολίτευση

Από την πλευρά του, όπως λέει ο Νίκος Μούδουρος, υπάρχουν δύο πτυχές μετά την καταδίκη Ιμάμογλου που δημιουργούν μια αντίφαση. Από την μια πλευρά φαίνεται ότι ο Ερντογάν ήθελε να χτυπήσει με νομικά μέσα τον πιο ισχυρό του αντίπαλο, τον Ιμάμογλου. «Λαμβάνοντας αυτήν την στόχευση αποδυναμώνεται η υποψηφιότητα Ιμάμογλου με την έννοια ότι προέκυψαν νομικά, ηθικά εμπόδια που μπορεί να μην τα ξεπεράσει μέχρι τη στιγμή που θα βάλει υποψηφιότητα αν είναι ο κοινός υποψήφιος».

Από την άλλη, όπως λέει ο Κύπριος Διεθνολόγος, υπάρχει η αντίφαση που δημιούργησε ο ίδιος ο Ερντογάν, καταφέρνοντας να κάνει κάτι που η ίδια η αντιπολίτευση δεν μπορούσε να πετύχει. «Με την δικαστική απόφαση κατάφερε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια να ενοποιήσει κοινωνικά την πολιτική βάση της αντιπολίτευσης στη βάση της αδικίας με έναν κοινό υποψήφιο, λαμβάνοντας υπόψιν ότι υπάρχουν πάρα πολλές εσωτερικές διαφοροποιήσεις στο πρόγραμμα της αντιπολίτευσης». 

Serhat Guvenc: Δεν αποδυναμώνεται η υποψηφιότητα Ιμάμογλου αλλά μπορεί να βγει εκτός κούρσας για τις προεδρικές εκλογές 

Ο Serhat Guvenc εκτιμά μετά την απόφαση του δικαστηρίου ότι είναι πολύ πιθανό ο Ιμάμογλου να βγει εκτός κούρσας για τις προεδρικές εκλογές. «Δεν αποδυναμώνεται ακριβώς η υποψηφιότητά του αλλά τίθεται εν αμφιβόλω καθώς το δικαστήριο μπορεί να κόψει την ελπίδα του για την προεδρία ανά πάσα στιγμή. Αν η έφεση που ασκήθηκε επικυρώσει την πρωτόδικη απόφαση που καταδικάζει τον Ιμάμογλου σε δύο χρόνια και επτά μήνες και στερεί τα πολιτικά του δικαιώματα, στην περίπτωση αυτή ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης χάνει οποιαδήποτε πολιτική θέση στην Τουρκία. Είναι ένα ρίσκο η υποψηφιότητά του για μερικούς λαμβάνοντας υπόψιν και την εκτεταμένη επιρροή του Ερντογάν στο δικαστικό σύστημα. Εάν κερδίσει ξανά ο Ερντογάν, αυτό θα είναι το τέλος του παιχνιδιού για τους περισσότερους πολιτικούς στην Τουρκία και δεν θα το ρισκάρουν».

Το διακύβευμα των εκλογών

Σε ότι αφορά το διακύβευμα των Προεδρικών εκλογών Δημήτρης Τριανταφύλλου και Νίκος Μούδουρος εκτιμούν ότι αυτό που θα προβάλει ο Ερντογάν είναι ο αιώνας της νέας Τουρκίας που παρουσίασε στις 28 Οκτωβρίου. Ένα αφήγημα που θα λέει ότι χτίζουμε τη νέα Τουρκία και βάζουμε γερά θεμέλια στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική, κάνοντας την Τουρκία ανταγωνιστική σε διεθνές επίπεδο. «Το διακύβευμα αυτών των εκλογών φαίνεται να είναι το μέλλον του ίδιου του ρεπουμπλικανικού κράτους και του προσανατολισμού του» εξηγεί ο κ. Μούδουρος.

Από την άλλη, η αντιπολίτευση θα προβάλει την κακή οικονομική κατάσταση της χώρας αλλά και την απομονωμένη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σε σχέση με τους συμμάχους της και τους εταίρους της στη Δύση, διεκδικώντας την επιστροφή σε ένα ενισχυμένο κοινοβουλευτικό σύστημα.

Υπάρχει και ο τρίτος συνασπισμός της αριστεράς με κέντρο βάρους το εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος.

Στρατηγικής σημασίας η ψήφος των Κούρδων

Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει ο Serhat Guvenc, αρκετοί είναι αυτοί που προβλέπουν νίκη του Ερντογάν στις Προεδρικές εκλογές αλλά ήττα για το κόμμα του στις βουλευτικές εκλογές. «Η ατζέντα Ερντογάν εξαντλείται στην παραμονή του στο σύστημα εξουσίας που σχεδίασε για τον εαυτό του με οποιοδήποτε κόστος. Ο Ερντογάν θα διατηρήσει και την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο με τη βοήθεια του εθνικιστή Μπαχτσελί. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν θα μπορεί να κυβερνηθεί η χώρα και θα υπάρξει πολιτική αποσταθεροποίηση» προσθέτει ο κ. Guvenc.

Η πρώτη στόχευση του Τούρκου προέδρου προεκλογικά φαίνεται να είναι, σύμφωνα με τον κ. Μούδουρο, πως θα μπορέσει μέσα από τις κρατικές δομές που ελέγχει να επανασχεδιάσει μια αντιπολίτευση με τρόπο που θα δείχνει τις εσωτερικές της διαφωνίες και θα αναδεικνύει το ζήτημα του πολιτικού προγράμματος με κύριο άξονα την κουρδική ψήφο. «Οι κούρδοι ψηφοφόροι αποκτούν στρατηγική σημασία σε αυτές τις εκλογές».

Το εθνικιστικό παρελθόν του Δημάρχου Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς και το γεγονός ότι εξακολουθεί να χρησιμοποιεί πρώην στελέχη του MHP στο προσωπικό του δήμου, μπορεί να οδηγήσει το κουρδικό πολιτικό κίνημα να κρατήσει αποστάσεις από αυτόν σε περίπτωση υποψηφιότητάς του. Μια συνισταμένη που μπορεί να πιθανόν να τον οδηγήσει εκτός κούρσας προεδρικών εκλογών.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Εκρέμ ΙμάμογλουΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνεκλογέςΤουρκίαειδήσεις τώρα