Κόσμος|11.01.2023 10:00

Qatar Gate: Πληρωμένα ταξίδια, ξέπλυμα και διαφθορά - Νέες αποκαλύψεις του Politico για το σκάνδαλο που έχει ταράξει το Ευρωκοινοβούλιο

Newsroom

Η σκιά του Qatar Gate παραμένει πάνω από την Ευρωκοινοβούλιο καθώς είναι σε εξέλιξη οι έρευνες των βελγικών Αρχών, με το Politico να κάνει λόγο για κρυφές συμφωνίες, πληρωμένα ταξίδια και διαφθορά. Μέχρι στιγμής τέσσερα άτομα αντιμετωπίζουν κατηγορίες για διαφθορά, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση μέχρι στιγμής.

Οι τέσσερις ύποπτοι είναι: ο Πιερ Αντόνιο Παντσέρι, σοσιαλιστής και πρώην ευρωβουλευτής που προήδρευσε στο παρελθόν της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Φραντσέσκο Τζόρτζι, πρώην βοηθός του Παντσέρι ο οποίος έκτοτε εργάζεται για ένα από τα σημερινά μέλη της επιτροπής και η σύντροφός του, Εύα Καϊλή, η οποία καθαιρέθηκε από αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου. Το τέταρτο άτομο που κρατείται για τις ίδιες προκαταρκτικές κατηγορίες είναι επίσης στενά συνδεδεμένο με αυτήν την ομάδα βουλευτών του Ευρωκοινοβουλίου και είναι ο Νικολό Φιγκά Ταλαμάνκα.

Ο Aντρέα Κοτσολίνο, σοσιαλιστής ευρωβουλευτής που υπηρετεί στην επιτροπή, αντιμετωπίζει τώρα πιθανή έρευνα στο πλαίσιο της έρευνας για τη διαφθορά, αφού οι βελγικές αρχές ζήτησαν την άρση της ασυλίας του. Ο ίδιος αρνήθηκε ότι έκανε λάθος και είπε ότι θα ήθελε να αρθεί η ασυλία για να μπορέσει να καθαρίσει το όνομά του.

Η εισαγγελία δεν έχει δημοσιοποιήσει λεπτομέρειες για τις κατηγορίες που τους απαγγέλθηκαν, καθώς η έρευνα διεξάγεται με μυστικότητα και τα ερωτήματα που στροβιλίζονται τώρα γύρω από αυτά τα ανώτερα στελέχη των Βρυξελλών και την επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου πλήττουν την αξιοπιστία της ΕΕ και την πολιτική της νομιμοποίηση.

Τα πληρωμένα ταξίδια και ο ρόλος της Μαρί Αρένα 

Η σοσιαλίτρια ευρωβουλευτής Μαρί Αρένα, η οποία προεδρεύει της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δέχτηκε ένα ταξίδι στο Κατάρ ενώ δεν δήλωσε ότι η κυβέρνηση του χώρας πλήρωσε για την πτήση και το ξενοδοχείο της, αποκαλύπτει το POLITICO.

Η Aρένα έχει παραδεχτεί το διοικητικό παράπτωμα, αλλά έριξε το φταίξιμο στη βοηθό γραφείου της, η οποία όπως είπε, δεν ολοκλήρωσε τα έγγραφα όπως απαιτούνταν. Επίσης ζήτησε συγγνώμη για το γεγονός πως αυτό το ταξίδι της δεν κατεγράφη. 

«Η συνάντηση στη Ντόχα ήταν ενδιαφέρουσα για να κατανοήσουμε καλύτερα την πολιτική ανθρωπίνων δικαιωμάτων της χώρας και πώς ταιριάζει με τις ανακοινωθείσες μεταρρυθμίσεις. Το κόστος ανέλαβε η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κατάρ», δήλωσε η ίδια στη συνέχεια, σημειώνοντας πως: «Μόλις προσκλήθηκα να κάνω μια εισαγωγή για τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την οικουμενικότητά τους».

Η ευρωβουλευτής θα μπορούσε να αντιμετωπίσει κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης χρηματικής ποινής ύψους 10.140 ευρώ ή της απαγόρευσης εκπροσώπησης του Κοινοβουλίου για ένα χρόνο, εάν διαπιστωθεί ότι έχει παραβιάσει τον κώδικα συμπεριφοράς του θεσμικού οργάνου, αλλά τέτοιες κυρώσεις σπάνια επιβάλλονται.

Παρόλο που το «λάθος» της μπορεί να είναι μικρό σε σύγκριση με τις κατηγορίες που αντιμετωπίζουν οι άλλοι κατηγορούμενοι, η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων της οποίας ηγείται βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο της καταιγίδας.

Για πρώτη φορά, η έκταση των δεσμών του Κατάρ με την επιτροπή ίσως μπορεί να αποσαφηνιστεί. Μια έρευνα του POLITICO αποκαλύπτει πως μια ειδική συμφωνία είχε συναφθεί από το κράτος του Κόλπου και τον πρώην πρόεδρο της επιτροπής της ΕΕ, βασικοί ύποπτοι για εγκλήματα συνεργάζονταν με την επιτροπή στα παρασκήνια και κάποιες κοινοβουλευτικές ακροάσεις είναι ύποπτες.

Ο ρόλος της υποεπιτροπής των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και οι υπόνοιες για ξέπλυμα

Η ιστορική δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μια από τις θεμελιώδεις αξίες της και αυτή η ομάδα βουλευτών του ΕΚ χρησιμεύει ως θεματοφύλακας αυτών των αρχών εντός του Κοινοβουλίου. Παρόλο που δεν είναι νομοθετική δύναμη, η επιτροπή εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και να καθορίζει την ατζέντα στη δημόσια συζήτηση, αναφέρει το Politico.

H ομάδα ρίχνει φως στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από χώρες εκτός του μπλοκ, συγκεντρώνοντας διεθνή προσοχή και καθιστώντας την ιδανικό στόχο για λόμπι.

Το ερώτημα που αντιμετωπίζουν τώρα η Aρένα και οι συνάδελφοί της είναι αν οι ευρωβουλευτές είχαν διαφθαρεί σε σημείο που διείσδυσαν ξένες δυνάμεις για να κάνουν ξέπλυμα στις δικές τους παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το Κατάρ. 

Η ίδια η Aρένα πάντως δεν είναι ύποπτη στην ποινική έρευνα. Αρνείται κατηγορηματικά οποιαδήποτε αδικοπραγία και απορρίπτει με πάθος τους ισχυρισμούς ότι η επιτροπή της είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από ένα απολύτως νόμιμο όργανο που κάνει έργο ζωτικής σημασίας. Παραιτήθηκε προσωρινά από τον ρόλο της όταν ξεκίνησε η έρευνα.

Η Χάνα Νόιμαν, Γερμανίδα ευρωβουλευτής που είναι εκπρόσωπος των Πρασίνων στην επιτροπή αυτή, είναι επίσης επικεφαλής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με την αραβική χερσόνησο. Η ίδια αναφέρει στο Politico πως νιώθει άβολα να παρακολουθεί μάρτυρες στην επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων να έχουν το ελεύθερο να επιτεθούν στους πολιτικούς εχθρούς του Κατάρ, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή η Σαουδική Αραβία.

«Μερικές φορές ήταν δύσκολο για μένα, να βλέπω το Κατάρ να μπορεί να πει εκτενώς τις απόψεις του». Οι αντίπαλοι της Ντόχα όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή η Σαουδική Αραβία «δέχονταν σκληρή επίθεση από ΜΚΟ, μερικές από αυτές με ασαφή χρηματοδότηση, χωρίς να μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους στις συνεδριάσεις», είπε.

«Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής, όλοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα ανθρώπινα δικαιώματα και είναι καλό να τα αντιμετωπίζουμε, αλλά ο τρόπος που συνέβαινε αυτό στο DROI είχε κάποιες φορές μια ανισορροπία».

Επιθέσεις στους «εχθρούς» του Κατάρ 

Για τη Νόιμαν, μια συνάντηση ξεχωρίζει ιδιαίτερα.

Στις 10 Μαΐου του περασμένου έτους, η Αρένα προέδρευσε μιας συνόδου επιτροπής στο Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες όπου υπήρξε μια «ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τον αντίκτυπο στα ανθρώπινα δικαιώματα της ξένης παρέμβασης από τις χώρες του Κόλπου». Κάλεσε τον βασικό μάρτυρα εμπειρογνώμονά της, το αφεντικό της ΜΚΟ Nικόλα Τζιοβανίνι να παρουσιάσει τα στοιχεία του.

Ο Τζιοβανίνι παρουσίασε μια έκθεση 237 σελίδων που δημοσιεύτηκε από την Droit au Droit, τη μικρή ΜΚΟ της οποίας ηγείται. Αρνήθηκε να πει ποιος τη χρηματοδότησε, αλλά ο στόχος της ήταν αρκετά ξεκάθαρος: τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ισχυρίστηκε, χρησιμοποιούσαν σκιερές τακτικές λόμπι για να κάνουν τις Βρυξέλλες να χορεύουν με τον δικό τους ρυθμό.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι εδώ και καιρό ένας από τους πιο ένθερμους αντιπάλους του Κατάρ. Η ακρόαση πραγματοποιήθηκε έξι μήνες πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA στο Κατάρ. Θα μπορούσε να ήταν μια ευκαιρία για τους νομοθέτες να συζητήσουν τις προσπάθειες της Ντόχα να δώσει μια θετική τροπή στο ποδοσφαιρικό τουρνουά, μετά από χρόνια κατακραυγής για την κακομεταχείριση των μεταναστών εργαζομένων στο Κατάρ. Αντίθετα, οι ομιλητές εστίασαν στις δραστηριότητες της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ, δύο από τους πιο σκληρούς αντιπάλους του Κατάρ στην περιοχή.

Αυτό που κάνει την εμφάνιση του Τζιοβανίνι σε αυτή την ακρόαση της επιτροπής σημαντική στο πλαίσιο της διαμάχης του Qatar Gate δεν είναι μόνο αυτό που είπε για τους εχθρούς του Κατάρ. Είναι ότι κατείχε άλλη θέση ταυτόχρονα με το Droit au Droit.

Ήταν συντονιστής δημοσίων υποθέσεων για το No Peace Without Justice, μια μεγαλύτερη ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχει δεσμούς με την κυβέρνηση του Κατάρ και ο ίδιος είναι πλέον παγιδευμένος στην έρευνα των βελγικών εισαγγελέων.

«Δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε», είπε ο Τζιοβανίνι, καθώς παρουσίαζε την έκθεσή του στους ευρωβουλευτές εκείνη την ημέρα. «Σίγουρα δεν υπάρχουν αχυράνθρωποι που εργάζονται πίσω από τον οργανισμό μας». Ωστόσο, δεν αποκάλυψε τον ρόλο του στη No Peace Without Justice. Ούτε η Αρένα, που προήδρευε της συνεδρίασης. Δεν υπάρχει καμία πρόταση για αδικοπραγία από τον Τζιοβανίνι, ο οποίος δεν απάντησε στις πολλαπλές προσπάθειες του POLITICO να επικοινωνήσει μαζί του. Η Αρένα είπε στο POLITICO ότι εναπόκειται στους ομιλητές να αποφασίσουν αν θα δηλώσουν τις άλλες θέσεις εργασίας τους ή όχι.

Το αφεντικό του Τζιοβανίνι στο No Peace Without Justice ήταν ο Ταλαμάνκα, ένας από τους τέσσερις υπόπτους που έχουν προφυλακιστεί με προκαταρκτικές κατηγορίες για διαφθορά. Ο Ταλαμάνκα είχε επίσης ρόλο στην ίδια ακρόαση της επιτροπής της 10ης Μαΐου, βοηθώντας να οργανωθεί η συνεδρίαση. Δύο μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που είδε το POLITICO υποδηλώνουν ότι έπαιξε ρόλο στον συντονισμό της συνάντησης και υπήρξε ένα είδος ανεπίσημου συνδέσμου μεταξύ των ομιλητών και της επιτροπής.

Πότε ξεκίνησαν οι φιλικές σχέσεις με το Κατάρ 

Όπως σημειώνει το δημοσίευμα, η φιλική σχέση της επιτροπής με το Κατάρ ξεκίνησε την εποχή της προεδρίας Παντσέρι, κατά την οποία είχε κάνει ειδική συμφωνία με το κράτος του Κόλπου. Ο Ιταλός σοσιαλιστής Παντσέρι που ήταν ευρωβουλευτής για 15 χρόνια, ηγήθηκε της επιτροπής την περίοδο πριν από την αποχώρηση από τα καθήκοντά του, από το 2017 έως το 2019, όταν ανέλαβε η Aρένα.

Το 2018, ο Παντσέρι ταξίδεψε στη Ντόχα με τον τότε βοηθό του, Φραντσέσκο Τζιόρτζι. Ενώ βρίσκονταν στο Κατάρ, συναντήθηκαν με μέλη της κυβέρνησης και, σύμφωνα με κάποιον που εργαζόταν στην επιτροπή εκείνη την εποχή, έκλεισαν ειδική συμφωνία με την επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κατάρ που διορίστηκε από το κράτος.

Η ύπαρξη αυτού του «μνημονίου συνεννόησης», αν και άτυπη, υποστηρίζεται από μια ανάρτηση της κυβέρνησης του Κατάρ στο Instagram και από δημοσιεύματα των ΜΜΕ του Κατάρ. «Μπορεί να ειπωθεί ότι καταλήξαμε σε μια διμερή συμφωνία που εξυπηρετεί και τα δύο μέρη», ανέφερε ο Παντσέρι στα αραβόφωνα μέσα ενημέρωσης.

Ο ίδιος επισκεπτόταν το Κατάρ εκείνη την περίοδο για να διαπιστώσει τον αντίκτυπο του οικονομικού και διπλωματικού εμπάργκο της Σαουδικής Αραβίας στο μικροσκοπικό έθνος της χερσονήσου, το οποίο φέρεται να καταδίκασε ως καταστροφικό και απαράδεκτο.

Μόλις επέστρεψε στις Βρυξέλλες, ο Παντσέρι ενημέρωσε τους συναδέλφους στην επιτροπή για τη συμφωνία, σύμφωνα με το πρόσωπο που εργαζόταν στο πάνελ εκείνη την εποχή. Κανένα έγγραφο που να καθορίζει τους όρους της συμφωνίας δεν είναι διαθέσιμο στο κοινό. Αλλά η Aρένα επιβεβαίωσε την ύπαρξη της συμφωνίας στο POLITICO, λέγοντας ότι δεν την ανανέωσε όταν ανέλαβε την προεδρία της επιτροπής από την Παντσέρι το 2019. '

Η Aρένα πρόσθεσε ότι «δεν ήταν μια δέσμευση που έγινε στο όνομα της υποεπιτροπής για ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά μια διμερής συμφωνία μεταξύ του ίδιου και του Κατάρ. Δεν έχω υπογράψει κανένα μνημόνιο από τότε που ανέλαβα».

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η συμφωνία που συνήψε ο Παντσέρι με την επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κατάρ παραβίασε νόμους ή κοινοβουλευτικούς κανόνες. Ένας δικηγόρος του αρνήθηκε να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο σημείο, λέγοντας: «Προς το παρόν, ο πελάτης μου περιγράφεται ως χειρότερος από όλους, ενώ είναι κρατούμενος και ευάλωτος. Είναι ανίκανος να αντιδράσει σε 10 άρθρα που βγαίνουν κάθε μέρα κατά τη διάρκεια της κράτησής του. Η δικαιοσύνη θα αποδοθεί στα δικαστήρια, όχι στον Τύπο».

Ωστόσο, το Κατάρ φαίνεται ότι επωφελήθηκε από την εξέχουσα έκθεση για τις απόψεις του από τότε που συνήφθη η συμφωνία το 2018. Η επιτροπή έδωσε βήμα στον Ali bin Samikh Al Marri, ο οποίος ήταν επικεφαλής του σώματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κατάρ όταν ο Παντσέρι υπέγραψε την συμφωνία, τρεις φορές τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Τώρα ο υπουργός Εργασίας του Κατάρ, Al Marri εμφανίστηκε πρόσφατα μπροστά στην επιτροπή της Aρένα τον Νοέμβριο, λίγες μέρες πριν ξεκινήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Εκεί, βρήκε την ευκαιρία να υποστηρίξει ότι οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης σχετικά με στατιστικά στοιχεία για τους θανάτους μεταναστών ήταν μέρος μιας «συκοφαντικής εκστρατείας» εναντίον της χώρας του.

Η επιτροπή βρίσκεται βρίσκεται πλέον σε μια δίνη, με το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να ζητά να σταματήσει το έργο της όσο είναι σε εξέλιξη οι έρευνες. «Όλα τα γεγονότα και οι εμπλεκόμενοι περιστρέφονται γύρω από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (DROI) και ορισμένους βουλευτές και συμβούλους που δραστηριοποιούνται εκεί», δήλωσε ο Μάνφρεντ Βέμπερ, πρόεδρος της Ομάδας του ΕΛΚ.

Ο Βέμπερ ζήτησε την επίσημη αναστολή της προεδρίας της Αρένα. «Υπάρχουν απλώς πάρα πολλά αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την έκταση της εμπλοκής των Σοσιαλιστών σε αυτό το διεφθαρμένο δίκτυο», είπε.

Η επιτροπή θα συνεδριάσει ξανά στις 25 Ιανουαρίου, με την προεδρία ενός εκ των αντιπροέδρων.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ευρωπαϊκό ΚοινοβούλιοσκάνδαλοΕύα Καϊλήειδήσεις τώραδιαφθοράQatar GateΚατάρ