Εκλογές Κύπρος: Ο Α. Μαυρογιάννης στο ethnos.gr - «Το Κυπριακό βρίσκεται στην πιο επικίνδυνη φάση από το 1974»

«Τυχόν οριστικοποίηση της διχοτόμησης του νησιού θα είναι μια τεράστια ήττα για την Κύπρο, αλλά και για τον ελληνισμό», λέει στο ethnos.gr ο υποψήφιος για την Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ανδρέας Μαυρογιάννης υπογραμμίζοντας, παράλληλα ότι το Κυπριακό βρίσκεται στην πιο επικίνδυνη φάση του από το 1974.

Ο κ. Μαυρογιάννης ξεκαθαρίζει, επίσης, σε ποια σημεία υπήρξε διαφωνία με τους χειρισμούς του Νίκου Αναστασιάδη και τι έπραξε όταν έγινε η αναφορά στη λύση των δύο κρατών ενώ αναλύει τον τρόπο που προτείνει προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό

Ολόκληρη η συνέντευξη του Α. Μαυρογιάννη

Είναι κοινά αποδεκτό ότι το Κυπριακό βρίσκεται σε τέλμα και πως η διεθνής κοινότητα θεωρεί εξίσου υπεύθυνες για αυτό και τις δύο πλευρές. Σε περίπτωση εκλογής σας στην προεδρεία της Κυπριακής Δημοκρατίας ποιες είναι οι πρώτες κινήσεις που θα κάνετε προκειμένου να αναθερμανθεί το ενδιαφέρον για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων;

Είναι ορθή η διαπίστωσή σας για την σημερινή κατάσταση, την οποία χαρακτηρίζω ως την πιο επικίνδυνη φάση από το 1974. Εμείς οι Κύπριοι πρέπει πρώτοι από όλους να συναισθανθούμε το σταυροδρόμι της Ιστορίας στο οποίο βρίσκεται ο τόπος μας και να κάνουμε όσα περνούν από το δικό μας χέρι. Τυχόν οριστικοποίηση της διχοτόμησης του νησιού θα είναι μια τεράστια ήττα για την Κύπρο, αλλά και για τον ελληνισμό θα έλεγα. Θα είναι φοβάμαι και ένας νέος κύκλος ανασφάλειας για το νησί και όλους τους Κύπριους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.

Η υποψηφιότητα μου και η αυριανή, αν το αποφασίσει ο λαός, Προεδρία μου είναι ταυτισμένη με την επανένωση της Κύπρου, που για εμάς δεν είναι ένα μακροπρόθεσμο όραμα αλλά άμεσος στρατηγικός στόχος. Έχουμε καταθέσει μια ολοκληρωμένη και αναλυτική πρόταση για τα βήματα που θα κάνουμε προκειμένου να σπάσει το αδιέξοδο στο Κυπριακό. Από την πρώτη μέρα της εκλογής μου θα απευθυνθώ στα Ηνωμένα Έθνη, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις μεγάλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, βεβαίως στην τουρκοκυπριακή ηγεσία αλλά ακόμα και στην Τουρκία στέλνοντας ξεκάθαρο μήνυμα ότι είμαστε πανέτοιμοι να επαναρχίσουν οι συνομιλίες από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά, στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες και όλων των συγκλίσεων που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα στις διαπραγματεύσεις. Μαζί με αυτό, προτείνουμε κινήσεις και ενέργειες που μπορούν να γίνουν μετά την κατάληξη σε στρατηγική συμφωνία επί του Πλαισίου Γκουτέρες, και αφορούν τα ευρωτουρκικά αλλά και την υπόθεση της αξιοποίησης του φυσικού πλούτου της Κύπρου.

Το φυσικό αέριο μπορεί και πρέπει να γίνει από εστία έντασης σε κινητήρια δύναμη για τη λύση και τη συνεργασία. Μίλησα επανειλημμένα για την ανάγκη να δημιουργήσουμε οργανικές συνθήκες ειρήνης, δηλαδή να κτίσουμε ένα τέτοιο πλέγμα αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας ανάμεσα σε όλους τους παίκτες του Κυπριακού, ώστε σε όλους μας να συμφέρει η λύση και η ειρήνη, όχι η διαιώνιση του Κυπριακού και της αντιπαράθεσης.

Σας έχω ακούσει να λέτε ότι πιθανή εκλογή του κ. Χριστοδουλίδη θα ήταν η ταφόπλακα στις τελευταίες ελπίδες για το Κυπριακό. Σε περίπτωση που περάσετε στον δεύτερο γύρο με αντίπαλο τον κ. Χριστοδουλίδη, πώς θα κινηθείτε προκειμένου να εξασφαλίσετε την στήριξη όσων στον πρώτο γύρο ψηφίσουν Αβέρωφ Νεοφύτου; Θα μπείτε σε διαδικασία διαλόγου με τον Δημοκρατικό Συναγερμό;

Και στον πρώτο και στο δεύτερο γύρο απευθύνομαι και θα απευθυνθώ σε κάθε Κύπριο και Κύπρια που συμφωνεί με το όραμα μας για την αλλαγή στην διακυβέρνηση του τόπου, μετά από μια θλιβερή δεκαετία που απογοήτευσε και πλήγωσε τους πολίτες σε πολλά επίπεδα. Όπως σκιαγραφείται στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης που καταθέσαμε ενώπιον του κυπριακού λαού, έχουμε τρεις μεγάλες προτεραιότητές: Αποφασιστική προσπάθεια για τη λύση του Κυπριακού, στη συμφωνημένη βάση και πλαίσιο. Ολική σύγκρουση με τη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα, χρηστή διοίκηση και κράτος δικαίου και εφαρμογή ενός προοδευτικού κοινωνικού προγράμματος που έχει στο επίκεντρο τη μεσαία τάξη και τους εργαζόμενους της χώρας μας, με ταυτόχρονη έμφαση στο υγειές επιχειρείν και τη δημοσιονομική πειθαρχία και χρηματοπιστωτική σταθερότητα. 

Υπήρξατε επί χρόνια διαπραγματευτής για το Κυπριακό επί κυβέρνησης Αναστασιάδη. Επειδή πολλά ειπώθηκαν το τελευταίο διάστημα θα ήθελα να το ξεκαθαρίσουμε. Τελικά με τον κ. Αναστασιάδη και τους χειρισμούς του σας χωρίζουν μικροδιαφορές όπως είπατε σε μία συνέντευξή σας πριν ορισμένους μήνες ή χάσμα απόψεων όπως προκύπτει από την αντίδραση που είπατε ότι είχατε όταν σας έκανε λόγο για την ιδέα της λύσης των δύο κρατών;

Πρώτα από όλα, επισημαίνω ότι συμμετείχα στη διαπραγματευτική ομάδα της ελληνοκυπριακής κοινότητας για το Κυπριακό και επί των αειμνήστων Προέδρων Γλαύκου Κληρίδη και Τάσσου Παπαδόπουλου. Ανέλαβα, επί Νίκου Αναστασιάδη  διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής κοινότητας μετά και από ομόφωνη θέση των κομμάτων του Εθνικού Συμβουλίου. 

Από εκεί και πέρα πρέπει να κάνουμε διάκριση ανάμεσα στις επίσημες διαπραγματευτικές θέσεις, στους επιμέρους χειρισμούς που έγιναν από μέρους του Προέδρου και στα όσα συνέβησαν στο παρασκήνιο. Διαφωνίες ως προς τις διεκδικήσεις και τις επίσημες διαπραγματευτικές θέσεις που κατέθετα και για τις οποίες εργαζόμουν από μέρους της ε/κ κοινότητας με βάση ομόφωνες αποφάσεις του εθνικού συμβουλίου, δεν είχα. Και δεν νομίζω κανένας να μπορούσε να διαφωνήσει με τις θέσεις μας όπως το αίτημα για αποχώρηση του τουρκικού κατοχικού στρατού και κατάργηση των εγγυητικών/επεμβατικών δικαιωμάτων της Τουρκίας, με την επιμονή μας στη λειτουργικότητα του μελλοντικής ομοσπονδιακής Κύπρου, με τις προτάσεις μας για το εδαφικό και το περιουσιακό κ.ο.κ. Όχι μόνο πιστεύω σε αυτές τις θέσεις, αλλά πιστεύω –και έτσι εργάστηκα ως διαπραγματευτής- ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά οφείλει να παίρνει την πρωτοβουλία και να καταθέτει εποικοδομητικές προτάσεις και αντιπροτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Διαφορές για επιμέρους χειρισμούς, ναι υπήρξαν. Για παράδειγμα, είχα και έχω την άποψη ότι έπρεπε με τους κατάλληλους χειρισμούς να διασφαλίσουμε τη συνέχιση της Διάσκεψης στο Κραν Μοντανά τον Ιούλη του 2017 από τον ΓΓ του ΟΗΕ.  Ήμασταν, όπως έχω πει επανειλημμένα μια ανάσα πριν από τη λύση του Κυπριακού.  Δεν είμαι βέβαιος ότι αντιληφθήκαμε σωστά την ιστορικότητα των στιγμών και ότι εξαντλήσαμε κάθε περιθώριο. 

Όσο αφορά τη λύση δύο κρατών, τα πράγματα έχουν ως εξής. Δεν έλαβα ποτέ οδηγία από τον απερχόμενο Πρόεδρο για να καταθέσω στο διαπραγματευτικό τραπέζι την καταστροφική ιδέα για λύση δύο κρατών. Αν είχα εντολή, σίγουρα δεν θα έμενα στη θέση μου. Εντούτοις, γνωρίζω καλά -όπως γνωρίζουν δυστυχώς και πολλοί στην Κύπρο και στο εξωτερικό- ότι ο απερχόμενος Προέδρους για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τη συζητούσε στο παρασκήνιο υπό μορφή βολιδοσκόπησης ή διεξόδου. Αυτό είχε αρνητικότατες, διαλυτικές θα έλεγα, επιπτώσεις στην αξιοπιστία της ελληνοκυπριακής κοινότητας διεθνώς. Ταυτόχρονα, διευκόλυνε την τουρκική αδιαλλαξία. Αυτός ήταν και ο λόγος που με δημόσια παρέμβασή μου στον ουσιώδη χρόνο χαρακτήρισα ως επικίνδυνες και ως γελοιότητες τις «ιδεοθύελλες» για λύση δύο κρατών. Εκτιμώ ότι εκφράζω όχι μόνο όλους τους Ελληνοκύπριους αλλά και μια μεγάλη μερίδα Τουρκοκυπρίων λέγοντας ότι ποτέ δεν θα δεχθούμε λύση δύο κρατών ή όποια άλλη διχοτομική/συνομοσπονδιακή «διευθέτηση» για το Κυπριακό.

Υπήρξατε πρωταγωνιστής των κρίσιμων εξελίξεων τόσο στο Μοντ Πελεράν όσο και στο Κραν Μοντανά. Ποια ήταν η στάση της Ελλάδας και ποιος ακριβώς ήταν ο ρόλος που διαδραμάτισε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς;

Η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός είναι πολύτιμος και αναντικατάστατος σύμμαχος της Κύπρου στον αγώνα της για απελευθέρωση και επανένωση. Η συνεπής και από θέση αρχής στήριξη της Ελλάδας στο αίτημα μας για αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και για κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεως του 1960, για απαλλαγή δηλαδή της χώρας μας από ξένες κηδεμονίες είναι καθοριστικής σημασίας δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι και μία εκ των τριών εγγυητριών δυνάμεων. Το γεγονός μάλιστα ότι η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε την ετοιμότητα της να συμμετέχει και σε επίπεδο πρωθυπουργών στη Διάσκεψη του Κραν Μοντανά προκειμένου να συζητηθεί και το μέλλον της Συνθήκης Συμμαχίας, δηλαδή η τύχη των αγημάτων της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ ήταν επίσης ορθή και σημαντική τοποθέτηση. Αυτό είναι που κρατώ από την στάση της κυβέρνησης της Ελλάδας και όλους τους φίλους με τους οποίους συνεργαστήκαμε,  ανεξάρτητα αν σε όλη την πορεία των διαπραγματεύσεων είχαμε και διαφορετικές απόψεις -όπως είναι φυσιολογικό, άλλωστε- για το ένα ή τον άλλο χειρισμό.

Με δεδομένο ότι η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας έχει μπει, ουσιαστικά, «στον πάγο», ποια είναι τα χαρτιά που μπορεί να παίξουν Κύπρος και Ελλάδα προκειμένου να πιέσουν για εξελίξεις στο Κυπριακό;

Θα συμφωνήσω ότι έχει παγώσει η ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας. Ωστόσο, υπάρχουν διεργασίες, υπό το πρίσμα γεωπολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, για την προώθηση μιας αναβαθμισμένης άλλου είδους σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ. Στόχος δικός μας πρέπει να είναι η διασύνδεση αυτών των διεργασιών με διαφοροποίηση της στάσης της Τουρκίας στο Κυπριακό. Και υπάρχουν κινήσεις που μπορούν να γίνουν και να προτείνουμε. Αυτές αφορούν και το φυσικό αέριο, όπως έχω ήδη εξηγήσει. Για παράδειγμα, στην πρόταση μας για το Κυπριακό θα δείτε ότι, εφ’ όσον η Τουρκία συναινέσει σε στρατηγική συμφωνία επί του Πλαισίου Γκουτέρες ώστε να τερματιστεί η κατοχή και τα εγγυητικά δικαιώματα της Τουρκίας πάνω στην Κύπρο, τότε θα μπορούσε να ακολουθήσει κλιμακωτή και αντιστρέψιμη άρση του βέτο της Κυπριακής Δημοκρατίας σε συγκεκριμένες πτυχές της θετικής ατζέντας των ευρωτουρκικών σχέσεων. Θα μπορούσαν επίσης η Κυπριακή Δημοκρατία και Ελλάδα να συναινέσουν στη συμμετοχή της Τουρκίας στο Eastern Mediterranean Gas Forum, αρχικά με το καθεστώς του παρατηρητή.  Θέλουμε να αντικαταστήσουμε την παρούσα αρνητική κατάσταση με ένα νέο ενάρετο κύκλο σε συνάφεια με την Ευρωπαϊκή προσέγγιση «κάνε περισσότερα για να έχεις περισσότερα» (more for more).  Όπως αντιλαμβάνεστε, όλα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν μόνο σε συνάρτηση με την προοπτική διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό και με εποικοδομητική στάση της Τουρκίας σε αυτές.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• «Φλέγεται» η πολιτική σκηνή: Ο φάκελος με τα ονόματα που βάζει ασφυκτική πίεση στην κυβέρνηση για τις παρακολουθήσεις
• Μέτωπα παντού ανοίγει ο Ερντογάν: Αμερικανικός «πάγος» στα F-16 μετά τα τουρκικά καψώνια σε Σουηδία και Φινλανδία για το ΝΑΤΟ
• Τριτοκοσμικές καταστάσεις στα Πανεπιστήμια: Χωρίς δωρεάν σίτιση χιλιάδες φοιτητές στο ΠΑΜΑΚ – Χωρίς ρεύμα και ζεστό νερό στις εστίες της Ξάνθης
• Προσωπικός γιατρός: Και γιατροί του ΕΣΥ άμεσα στον θεσμό
• Τέλη κυκλοφορίας με τον μήνα από Απρίλιο για 120.000 οδηγούς - Οι εκλογές επιταχύνουν την άρση ακινησίας