Κόσμος|29.04.2019 11:59

Η Κύπρος «θωρακίζεται» απέναντι στις τουρκικές απειλές

Γιώργος Σκαφιδάς

Εάν πιστέψουμε όσα διαµηνύουν οι «Αρχές» του ψευδοκράτους σε επιστολή τους προς τον γενικό γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, µε ηµεροµηνία 28 Μαρτίου 2019, η τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου (TPAO) πρόκειται να επιχειρήσει γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ «µέσα στις επόµενες ηµέρες».

Γεωτρήσεις που εµφανίζονται, µάλιστα, να στοχεύουν σε µια ευρεία θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου, την οποία η Αγκυρα διεκδικεί ως «τουρκοκυπριακή», έχοντας «οριοθετήσει» εκεί και τα δικά της «οικόπεδα» µε τις ονοµασίες «F» και «G». Οι τουρκικές διεκδικήσεις «τυχαίνει» να πέφτουν πάνω στα οικόπεδα 1, 2, 3, 8, 9, 12 και 13 της διεθνώς αναγνωρισµένης κυπριακής Αποκλειστικής Οικονοµικής Ζώνης, πάνω σε µια περιοχή δηλαδή που έχει αδειοδοτηθεί από την Κυπριακή Δηµοκρατία για έρευνες στην ιταλική ENI (2, 3, 8, 9), το γεωτρύπανο της οποίας, όµως, οι Τούρκοι είχαν εκδιώξει µε την απειλή βίας από το τεµάχιο 3 τον Φεβρουάριο του 2018.

Το έργο το έχουµε ξαναδεί. Τουρκικές «δραστηριότητες» εντός της κυπριακής ΑΟΖ είχε προαναγγείλει και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, Χαµί Ακσόι, µε ανακοίνωσή του στις 18 Νοεµβρίου 2018. Ψευδοκράτος και Τουρκία έχουν οριοθετήσει µεταξύ τους υφαλοκρηπίδα από τον Σεπτέµβριο του 2011, µε τις τουρκοκυπριακές «Αρχές» να παραχωρούν, µάλιστα, στην κρατική εταιρεία πετρελαίου της Τουρκίας (TPAO) την άδεια για εργασίες έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στα δική τους έµπνευσης οικόπεδα πέριξ της Κύπρου. Σε αυτό το πλαίσιο ο Ντερβίς Ερογλου είχε ως ηγέτης των Τουρκοκυπρίων υποβάλει δύο προτάσεις προς τον τότε γενικό γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών Μπαν Κι Μουν, τα έτη 2011 και 2012, παρουσιάζοντας τη συνεκµετάλλευση των ενεργειακών αποθεµάτων του νησιού ως µέσο εκτόνωσης της έντασης και οικοδόµησης εµπιστοσύνης µεταξύ των δύο κοινοτήτων… πριν από την όποια λύση του Κυπριακού.

Επτά χρόνια µετά η τουρκική πλευρά επιστρέφει µε ανάλογες προτάσεις τις οποίες κοινοποιεί και στα µέλη του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών, µέσω της µόνιµης αντιπροσωπείας της Τουρκίας στον ΟΗΕ. Η Άγκυρα απειλεί µε µονοµερείς ενέργειες (γεωτρήσεις), επικαλούµενη τα «δικαιώµατα» των Τουρκοκυπρίων στους φυσικούς πόρους του νησιού, για να εκβιάσει υποχωρήσεις που θα ανοίξουν τον δρόµο προς µοντέλα συνεκµετάλλευσης και συνιδιοκτησίας των ενεργειακών αποθεµάτων, µε την άµεση εµπλοκή και της τουρκικής πετρελαϊκής TPAO. Το παιχνίδι των Τούρκων είναι λίγο-πολύ γνωστό, χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι η κατάσταση δεν θα µπορούσε να εκτραχυνθεί στο µέλλον. «Οι Τούρκοι λένε τα ίδια εδώ και καιρό.

Τους χάρτες που προωθούν τους έχουν αναρτηµένους εδώ και χρόνια. Ο κίνδυνος µιας κλιµάκωσης, όµως, πάντα υπάρχει» σηµειώνουν καλά ενηµερωµένες πηγές στο «Εθνος της Κυριακής», καθιστώντας σαφές ότι από την πλευρά της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας έχουν ληφθεί προληπτικά µέτρα και εκπονηθεί σχέδια… για παν ενδεχόµενο. Για να µπορέσουν να πραγµατώσουν τις ενεργειακές τους βλέψεις στην Ανατολική Μεσόγειο, οι Τούρκοι χρειάζονται εξειδικευµένο ανθρώπινο δυναµικό, το οποίο δεν διαθέτουν. Συγχρόνως χρειάζονται την τεχνική υποστήριξη εταιρειών από τρίτες χώρες. Οσες εταιρείες συµπράξουν, ωστόσο, µε την Τουρκία παίρνοντας µέρος σε παράνοµες ή αµφιβόλου νοµιµότητας δραστηριότητες κινδυνεύουν να βρεθούν αντιµέτωπες µε νοµικά «αντίποινα», όχι µόνο σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε διµερές επίπεδο («δεν περνούν όλα µόνο µέσα από την ΕΕ και τον ΟΗΕ», όπως σηµειώνεται), πράγµα που ισχύει και για τις τουρκικές εταιρείες, κάποιες από τις οποίες έχουν πολλά να χάσουν εάν βρεθούν στο στόχαστρο κυρώσεων.

Με διακύβευµα την απαραίτητη -εάν θέλει να προχωρήσει κανείς σε γεωτρήσεις- «τεχνική υποστήριξη» φέρεται να εκτυλίσσεται εδώ και καιρό έντονο παρασκηνιακό λόµπινγκ. Οι ελλείψεις για την Τουρκία στον συγκεκριµένο τοµέα είναι εµφανείς, όπως και οι καθυστερήσεις, αλλά και η αναντιστοιχία µεταξύ λόγων (εξαγγελιών) και έργων, καθώς κανένα από τα δύο πλωτά της γεωτρύπανα «Fatih» και «Yavuz» δεν έχει καταφέρει µέχρι στιγµής να δώσει «αποτελέσµατα».

Παιχνίδια εντυπώσεων 

Στα χέρια της Τουρκίας, ωστόσο, τα εν λόγω γεωτρύπανα, όπως και το σεισµογραφικό «Barbaros», λειτουργούν προς το παρόν πιο πολύ ως εφαλτήρια δηµιουργίας εντυπώσεων συνιδιοκτησίας, µε απώτερο στόχο τη δηµιουργία τελεσµένων συνεκµετάλλευσης. Η Κυπριακή ∆ηµοκρατία, από την πλευρά της, θωρακίζεται ποικιλοτρόπως, εµβαθύνοντας και διευρύνοντας τη συνεργασία της µε τους Γάλλους (Total) και τους Αµερικανούς (ExxonMobil), σε µια προσπάθεια να εξισορροπηθούν οι όποιες «αδυναµίες» των Ιταλών (ENI), αλλά και στο επίπεδο της άµυνας (µε Γαλλία, Αίγυπτο, ΗΠΑ, Ισραήλ).

Υπάρχουν πληροφορίες που θέλουν τους Γάλλους να εµπλέκονται σε περισσότερα κυπριακά οικόπεδα δίπλα στην ΕΝΙ, ενώ και η Exxon επεκτείνει την εµπλοκή της στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου – όχι µόνο στην Κύπρο αλλά και στο Ισραήλ. Τυχόν απόπειρα γεωτρήσεων εκ µέρους της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ θα τίναζε στον αέρα κάθε προσπάθεια επιστροφής στο τραπέζι των διαπραγµατεύσεων για το Κυπριακό, σε µια περίοδο κατά την οποία η πλευρά Γκουτέρες ανακινεί σενάρια νέου Κραν Μοντανά. Τυχόν απόπειρα τουρκικών γεωτρήσεων θα είχε, επίσης, παράπλευρες συνέπειες που δεν θα περιορίζονται µόνο στο επίπεδο των πολιτικών καταγγελιών

Τουρκίακυπριακή ΑΟΖΚύπρος