Κόσμος|04.05.2019 17:21

Σαουδική Αραβία: Προβληματίζει η πυρηνική στροφή του Ριάντ

Γιώργος Σκαφιδάς

Πυρηνικά εργοστάσια ξεφυτρώνουν… σαν µανιτάρια σε γεωπολιτικά «εύφλεκτες» περιοχές της υφηλίου: από τη Βόρεια Αφρική έως τον Περσικό Κόλπο και από την Ανατολική Μεσόγειο έως τις πιο ασταθείς «γειτονιές» της Ασίας. Και αυτό, µάλιστα, σε µια περίοδο όξυνσης των ανταγωνισµών, µε την αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου ακόµη να εκκρεµεί (παρά την προσέγγιση Τραµπ - Κιµ) και τις «πολεµικές» σκιές να επανέρχονται πάνω από το πυρηνικό πρόγραµµα της Τεχεράνης.

Το σουνιτικό βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας έκανε γνωστή -σχετικά πρόσφατα- την πρόθεσή του να επενδύσει στην πυρηνική ενέργεια. Στόχος του; Να µπορεί έως και το 2032 (ή το αργότερο έως το 2040) να καλύπτει το 15% των ενεργειακών του αναγκών από αυτή. Πώς; Αποκτώντας έως και 16 πυρηνικούς αντιδραστήρες µέσα στα επόµενα 25 χρόνια, στο πλαίσιο ενός προγράµµατος το κόστος του οποίου αναµένεται να ξεπεράσει τα 80 δισ. δολάρια.

Η προερχόµενη από την Αργεντινή κρατική επιχείρηση INVAP εργάζεται πάνω στην κατασκευή του πρώτου αντιδραστήρα στα περίχωρα της σαουδαραβικής πρωτεύουσας, Ριάντ. ∆ορυφορικές εικόνες που αποτυπώνουν την «ταχεία» πρόοδο των εργασιών είδαν, µάλιστα, προ εβδοµάδων το φως της δηµοσιότητας, εν µέσω πληροφοριών που θέλουν το συγκεκριµένο έργο να ολοκληρώνεται µέσα σε «εννέα µήνες µε έναν χρόνο». Η Σαουδική Αραβία δεν παραλείπει, φυσικά, να υποστηρίξει την αποκλειστικά «ειρηνική» διάσταση του προς υλοποίηση προγράµµατος.

Άλλα έλεγε το 2018

Ο διάδοχος του θρόνου Μοχάµεντ Μπιν Σαλµάν είχε, ωστόσο, δηλώσει τον Μάρτιο του 2018, µιλώντας στο αµερικανικό δίκτυο CBS, ότι «εάν το Ιράν αναπτύξει πυρηνική βόµβα», τότε «χωρίς καµία αµφιβολία» και η Σαουδική Αραβία «θα κάνει το ίδιο», και µάλιστα «το συντοµότερο».

Ανησυχίες προκαλεί, όµως, και ο δηµόσια εκπεφρασµένος στόχος της Σαουδικής Αραβίας να αρχίσει να παράγει τα δικά της πυρηνικά καύσιµα (και όχι να τα εισάγει υπό αυστηρές προϋποθέσεις από το εξωτερικό), εµπλουτίζοντας ουράνιο σε εγκαταστάσεις εντός των συνόρων, ως χώρα που διαθέτει πλούσια κοιτάσµατα ουρανίου. Μάλιστα, για την αξιοποίηση των εν λόγω κοιτασµάτων, οι Σαουδάραβες έχουν ήδη συνάψει συµφωνίες µε την Κίνα (China National Nuclear Corporation).

Οι διαθέσεις του σουνιτικού βασιλείου προκαλούν, φυσικά, έντονη ανησυχία όχι µόνο στο σιιτικό Ιράν, αλλά και στο Ισραήλ, όπως και στις ΗΠΑ, υπό τον φόβο ότι το Ριάντ θα µπορούσε στο µέλλον να στρέψει τα όποια «όπλα» του ενάντια στο Τελ Αβίβ.

Προς το παρόν, τα επιχειρηµατικά συµφέροντα φαίνεται να υπερτερούν των όποιων άλλων ανησυχιών, καθώς εταιρείες-κολοσσοί από τις ΗΠΑ (Westinghouse), την Κίνα, τη Ρωσία, τη Γαλλία και τη Νότιο Κορέα έχουν καταθέσει προτάσεις για να αναλάβουν την κατασκευή πυρηνικών εγκαταστάσεων στη Σαουδική Αραβία.

Στις Ηνωµένες Πολιτείες πολλοί κατηγορούν την κυβέρνηση Τραµπ ότι ετοιµάζεται «να πουλήσει πυρηνικά» στους Σαουδάραβες χωρίς τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλίδες. Υπάρχει, όµως, και η άλλη άποψη, την οποία έχει εκφράσει ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Ρικ Πέρι, ότι δηλαδή η Σαουδική Αραβία θα στραφεί σε χώρες όπως είναι η Κίνα και η Ρωσία εάν δεν συνεργαστεί µε τους Αµερικανούς στον συγκεκριµένο τοµέα. Εργοστάσια ξεφυτρώνουν, ωστόσο, και εκτός των συνόρων της Σαουδικής Αραβίας. Οι εργασίες στις εγκαταστάσεις στο Ακούγιου της Τουρκίας, στην επαρχία της Μερσίνας, βόρεια της Κύπρου, προχωρούν, αν και µε αργούς ρυθµούς, κατά κάποιους, από τη ρωσική Rosatom. Τα «θεµέλια» νέων πυρηνικών εγκαταστάσεων µπαίνουν, όµως, παράλληλα και σε άλλες χώρες όπως είναι η Αίγυπτος (στην περιοχή Ελ Ντάµπα, επίσης σε συνεργασία µε τη Ρωσία), τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα (Μπαράκα), το Μπανγκλαντές, η Κένυα κ.ά

Σαουδική ΑραβίαπυρηνικάΡιάντ