Γάζα: «Φιάσκο» με την αμερικανική βοήθεια - Οι νεκροί, οι εικόνες χάους και τα ισραηλινά πυρά

Χάος ξέσπασε την Τρίτη σε σημείο διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, το οποίο διαχειρίζεται μια αμφιλεγόμενη οργάνωση με υποστήριξη από τις ΗΠΑ, καθώς χιλιάδες απελπισμένοι Παλαιστίνιοι έσπευσαν να παραλάβουν τρόφιμα.

Ισραηλινοί στρατιώτες πυροβόλησαν προειδοποιητικά στον αέρα, ενώ οι Αμερικανοί εργολάβοι που επέβλεπαν τη διαδικασία έκαναν πίσω.

Το 11 εβδομάδων ισραηλινό μπλόκο στην ανθρωπιστική βοήθεια έχει οδηγήσει τον πληθυσμό των πάνω από 2 εκατομμύρια Παλαιστινίων στο χείλος του λιμού και σε μια ολοένα και βαθύτερη ανθρωπιστική κρίση, με τις πρώτες αποστολές βοήθειας να επανεκκινούν την περασμένη εβδομάδα.

Βίντεο από το σημείο διανομής στο Τελ αλ-Σουλτάν, που διαχειρίζεται το Ίδρυμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Γάζας (GHF), δείχνουν μεγάλα πλήθη να κατακλύζουν τις εγκαταστάσεις, να ξηλώνουν φράχτες και να σκαρφαλώνουν πάνω από τα εμπόδια που είχαν τοποθετηθεί για να ελέγχεται η ροή των ανθρώπων.

Την Τετάρτη, Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι υγείας ανέφεραν ότι ένας άνθρωπος σκοτώθηκε από σφαίρα και εννέα τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια του χάους, χωρίς να δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες.

Ο Ουαφίκ Κιντέιχ, που είχε μεταβεί στο σημείο ελπίζοντας να λάβει βοήθεια, δήλωσε:

«Θέλουν να υπάρχει τάξη, αλλά δεν θα υπάρξει, γιατί πρόκειται για απελπισμένους ανθρώπους που θέλουν να φάνε και να πιουν»

«Ο ισραηλινός στρατός πυροβολούσε στον αέρα, ενώ οι Αμερικανοί και οι εργάτες τους αποχώρησαν, καθιστώντας αδύνατη τη διανομή της βοήθειας στους ανθρώπους.»

Αρκετοί κάτοικοι που προσπαθούσαν να φτάσουν στη βοήθεια είπαν στο CNN ότι ήταν ευγνώμονες για τα τρόφιμα που παρέλαβαν, αλλά περιέγραψαν μεγάλες αποστάσεις που έπρεπε να διανύσουν, πολύωρες ουρές και γενική σύγχυση.

«Το σημείο είναι πολύ μακριά και ταλαιπωρηθήκαμε πολύ μέχρι να φτάσουμε. Είμαι κουρασμένος και εξαντλημένος. Πώς θα καταφέρουν να δώσουν φαγητό σε τόσο κόσμο; Είναι πάρα πολλοί? η ασφάλεια δεν μπορεί να τους ελέγξει όλους», είπε ο Αμπού Ραμζί.

Αναμενόμενο το χάος

Ένας διπλωματικός αξιωματούχος χαρακτήρισε το χάος στο σημείο διανομής ως «έκπληξη για κανέναν». 

Η Οργάνωση Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Γάζας (GHF) αναγνώρισε το χάος, δηλώνοντας ότι «η ομάδα της GHF υποχώρησε για να επιτρέψει σε έναν μικρό αριθμό» Παλαιστινίων να λάβουν βοήθεια με ασφάλεια. «Αυτό έγινε σύμφωνα με το πρωτόκολλο της GHF, προκειμένου να αποφευχθούν θύματα», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.

Πηγή ασφαλείας δήλωσε ότι οι Αμερικανοί εργολάβοι ασφαλείας που βρίσκονταν στο σημείο δεν άνοιξαν πυρ και ότι οι επιχειρήσεις διανομής θα συνεχιστούν την Τετάρτη.

Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) ανέφεραν ότι οι στρατιώτες τους έριξαν προειδοποιητικά πυρά στην περιοχή έξω από το συγκρότημα και ότι η κατάσταση τέθηκε υπό έλεγχο. Διέψευσαν ότι έγινε αεροπορική επίθεση ή πυρά από αέρος στο σημείο.

«Είναι μια μεγάλη αποτυχία για την οποία είχαμε προειδοποιήσει», δήλωσε ο Άμτζαντ αλ-Σάουα, διευθυντής του Δικτύου Παλαιστινιακών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.

«Αν το Ισραήλ πιστεύει πως με αυτόν τον αποκλεισμό και την ενίσχυση της πείνας — κάτι που παραβιάζει τις ανθρωπιστικές αρχές — αυτός ο τρόπος διανομής θα λειτουργήσει, κάνει μεγάλο λάθος.»

Δεν υπάρχουν σημεία διανομής βοήθειας στη βόρεια Γάζα — γεγονός που έχει προκαλέσει έντονη κριτική από πολλούς ειδικούς στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει στο παρελθόν ότι το γεγονός πως τα αρχικά σημεία διανομής εντοπίζονται μόνο στη νότια και κεντρική Γάζα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι ενισχύει τον δηλωμένο στόχο του Ισραήλ να αναγκάσει «ολόκληρο τον πληθυσμό της Γάζας» να απομακρυνθεί από τον βορρά, όπως είχε δηλώσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ.

Το Ισραήλ σχεδιάζει να καταλάβει το 75% της Λωρίδας της Γάζας μέσα στους επόμενους δύο μήνες, στο πλαίσιο της νέας επιθετικής του στρατηγικής, όπως δήλωσε Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος στο CNN νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Αν αυτό υλοποιηθεί, θα εξαναγκάσει πάνω από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους να στοιβαχτούν στο 25% της ήδη κατεστραμμένης παράκτιας περιοχής, η οποία είναι περικυκλωμένη σχεδόν πλήρως από ισραηλινές δυνάμεις. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, είχε δηλώσει νωρίτερα αυτό τον μήνα ότι ολόκληρος ο πληθυσμός θα μετακινηθεί προς τη νότια Γάζα.

Ο μηχανισμός διανομής βοήθειας μέσω της GHF «φαίνεται πρακτικά μη εφαρμόσιμος, αντίθετος με τις ανθρωπιστικές αρχές και δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους ασφάλειας, ενώ αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του Ισραήλ βάσει του διεθνούς δικαίου», ανέφερε το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) νωρίτερα αυτόν τον μήνα, σε έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του CNN.

Σε ενημέρωση προς δημοσιογράφους την Τρίτη, Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι τόσο ο νέος μηχανισμός όσο και ο προηγούμενος, υπό τον ΟΗΕ, βρίσκονται τώρα σε λειτουργία. Ο Οργανισμός Συντονισμού Κυβερνητικών Δραστηριοτήτων στα Κατεχόμενα (COGAT) ανακοίνωσε ότι την Τρίτη εισήλθαν 95 φορτηγά στη Γάζα.

Ο Γενς Λέρκε, εκπρόσωπος του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ, χαρακτήρισε το σχέδιο της GHF ως «απόσπαση της προσοχής από αυτό που πραγματικά χρειάζεται: το άνοιγμα όλων των συνοριακών περασμάτων προς τη Γάζα, ένα ασφαλές περιβάλλον στο εσωτερικό της και ταχύτερες διαδικασίες έγκρισης και διευκολύνσεων για όλη την έκτακτη βοήθεια που βρίσκεται λίγο έξω από τα σύνορα».

Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ δεν είχαν κατονομάσει ποιες ανθρωπιστικές οργανώσεις συμμετέχουν στον αμφιλεγόμενο νέο μηχανισμό. Ωστόσο, εικόνες από την GHF δείχνουν κουτιά με την ετικέτα «Rahma Worldwide» — μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα το Μίσιγκαν, η οποία δηλώνει ότι προσφέρει «βοήθεια και υποστήριξη στις πιο ευάλωτες κοινότητες παγκοσμίως».

Επικρίσεις του ΟΗΕ

Τα Ηνωμένα Έθνη είχαν προειδοποιήσει ότι το γεγονός ότι οι τοποθεσίες αφορούν μόνο στη νότια και την κεντρική Γάζα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι ενθαρρύνει τον δημοσίως διακηρυγμένο στόχο του Ισραήλ να αναγκάσει «ολόκληρο τον πληθυσμό της Γάζας» να φύγει από τη βόρεια Γάζα, όπως το έθεσε ο υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ νωρίτερα αυτό το μήνα.

Το Ισραήλ σχεδιάζει να καταλάβει το 75% της Γάζας εντός δύο μηνών στο πλαίσιο της νέας του επίθεσης στην πολιορκημένη περιοχή, δήλωσε επίσης ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος στο CNN νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, είπε ότι οι εικόνες και τα βίντεο από τα σημεία βοήθειας που έχουν δημιουργηθεί από την GHF είναι «τουλάχιστον σπαρακτικές».

«Εμείς και οι εταίροι μας έχουμε ένα λεπτομερές, με αρχές, επιχειρησιακά ορθό σχέδιο που υποστηρίζεται από τα κράτη μέλη για να παράσχουμε βοήθεια σε έναν απελπισμένο πληθυσμό», δήλωσε ο Stephane Dujarric στους δημοσιογράφους.

«Η ανθρωπιστική βοήθεια πρέπει να διανέμεται με τρόπο ασφαλή υπό τις αρχές της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας – με τον τρόπο που το κάναμε πάντα… Είδαμε το σχέδιο που δημοσίευσαν [το GHF] και μας παρουσίασαν και δεν πραγματοποιείται με τις παραμέτρους που θεωρούμε ότι ταιριάζουν με τις αρχές μας, τις οποίες εφαρμόζουμε σε όλους τους τομείς, από τη Γάζα μέχρι το Σουδάν και τη Μιανμάρ».

Ο Jens Laerke, εκπρόσωπος του γραφείου συντονισμού της βοήθειας του ΟΗΕ, επέκρινε το σχέδιο βοήθειας του GHF ως «αντιπερισπασμό από αυτό που πραγματικά χρειάζεται, που είναι η επαναλειτουργία όλων των διαβάσεων προς τη Γάζα, ένα ασφαλές περιβάλλον εντός της Γάζας και η ταχύτερη διευκόλυνση των αδειών και των τελικών εγκρίσεων όλων των προμηθειών έκτακτης ανάγκης που έχουμε ακριβώς έξω από τα σύνορα»