«Πόλεμος» στο παραπέντε της συνάντησης Ερντογάν – Τραμπ: Οι προσδοκίες της Άγκυρας και τα ανοιχτά «μέτωπα»

Η αντιπαράθεση Τουρκίας – ΗΠΑ φούντωσε λίγη ώρα πριν την συνάντησή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερνογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Ο Τούρκος πρόεδρος μιλώντας στο Fox News άφησε αιχμές για την Ουάσιγκτον και τον Αμερικανό πρόεδρο, υπενθυμίζοντας ότι ο ίδιος ο Τραμπ είχε δεσμευθεί να βάλει τέλος στους πολέμους σε Ουκρανία και Γάζα.

Η απάντησή του μεταδόθηκε με μετάφραση, αλλά θεωρήθηκε από το αμερικανικό δίκτυο ευθεία επίθεση στον Λευκό Οίκο.

Η σκληρή απάντηση Ρούμπιο

Λίγες ώρες αργότερα ο επικεφαλής της Αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο εμφανίστηκε στο ίδιο μέσο στην πρωινή ζώνη ενημέρωσης και απάντησε ευθέως στις αναφορές του Τούρκου Προέδρου με έναν σημαντικό προβληματισμό από την πλευρά της Ουάσιγκτον λίγο πριν την διμερή συνάντηση των δύο προέδρων στον Λευκό Οίκο. Πιο συγκεκριμένα ο Ρούμπιο τόνισε πως ο Τραμπ παραμένει ο μοναδικός ηγέτης με πραγματική δυνατότητα να φέρει ειρήνη, τόσο στον πόλεμο της Ουκρανίας όσο και στη σύγκρουση της Γάζας. Μάλιστα, συνέχισε λέγοντας ότι όλοι έρχονται στον Λευκό Οίκο, όλοι θέλουν να μιλήσουν με τον πρόεδρο Τραμπ, επιχειρώντας να αναδείξει την ηγετική του θέση ως παγκόσμιου διαμεσολαβητή.

«Έσβησε τη φωτιά» ο Τραμπ

Ο Αμερικανός Πρόεδρος ήταν το κεντρικό πρόσωπο στην συνάντηση των χωρών του Αραβικού κόσμου και της Μέσης Ανατολής με την Γάζα και την κρίση που μαίνεται να αποτελεί το κεντρικό θέμα συζήτησης.

Εκεί ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε να σβήσει τη φωτιά, έχοντας στο πλευρό του τον Ερντογάν. Από την πλευρά της η τουρκική πλευρά μίλησε για «παρερμηνεία». Με ανακοίνωσή της υποστήριξε ότι «η απάντηση του Προέδρου Ερντογάν χάθηκε στη μετάφραση» και ότι στόχος του ήταν να αναδείξει το υψηλό κόστος των πολέμων και τη συμβολή του Τραμπ προς αυτή την κατεύθυνση.

Οι έξι φάκελοι της ατζέντας

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, με την Άγκυρα να θέτει ατζέντα 6 κρίσιμων θεμάτων: Συρία, F-35, Γάζα, πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, Ανατολική Μεσόγειος και Θεολογική Σχολή Χάλκης.

Ο τουρκικός Τύπος, απαριθμώντας μεθοδικά τα θέματα που θα τεθούν στο Οβάλ γραφείο, εντάσσει ρητά στην ατζέντα και τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου και της Κύπρου. Η αναφορά αυτή, με όρους πολιτικής ανάλυσης, υποδηλώνει ότι στο πλαίσιο της συνάντησης μπορεί να ανασυρθούν προς συζήτηση φάκελοι ιδιαίτερης περιφερειακής βαρύτητας, όπως ο ρόλος της Chevron και άλλων ενεργειακών θεμάτων που απασχολούν την περιοχή. Πρόκειται για ένδειξη ότι η Άγκυρα επιδιώκει να συνδέσει τις διμερείς συνομιλίες με τον στρατηγικό ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου, φέρνοντας και γεωοικονομικές διαστάσεις στη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο σε συνάρτηση με το Κυπριακό και την ισραηλινή υπεροχή.

Αναλυτικά οι 6 φάκελοι Ερντογάν

Συρία και SDF: Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα συζήτησης θα είναι η σταθερότητα και η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας. Η Άγκυρα θα επαναλάβει την κατηγορηματική αντίθεσή της στην επιρροή των Κούρδων της Συρίας στη βορειοανατολική Συρία. Η συμφωνία ολοκλήρωσης, η οποία δεν έχει καταστεί δυνατή λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή και των απαιτήσεων των Κούρδων για αυτονομία, θα τεθεί στον Αμερικανό πρόεδρο απόψε από τον Ερντογάν.

Φάκελος F-35: Η Τουρκία στοχεύει να επανενταχθεί στη διαδικασία παραγωγής των F-35. Οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες είχαν παράγει εκατοντάδες κρίσιμα εξαρτήματα, από ατράκτους έως εξαρτήματα κινητήρων, μέχρι το 2019. Η επανέναρξη του προγράμματος θα μπορούσε να αποφέρει οικονομικό όγκο, που θα ξεπερνούσε τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια.

Σύμφωνα με σχόλια της τουρκικής πολιτικής ανάλυσης, ο Τραμπ θέλει να πουλήσει F-35 στην Τουρκία επειδή «η Lockheed Martin έχει ανάγκη από μεγάλες παραγγελίες για το F-35, καθώς οι ΗΠΑ προχωρούν στην έκτη γενιά μαχητικών αεροσκαφών B-47».

Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου έχει ασκήσει προσωπικά πιέσεις στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, κατά της πώλησης την περασμένη Άνοιξη. Επίσης, η Άγκυρα γνωρίζει την επίδραση του ελληνικού λόμπι στο Κογκρέσο, κάτι που προσπάθησε να ‘εξουδετερώσει’ με τις δηλώσεις του την Τρίτη το βράδυ ο Τούρκος πρόεδρος μιλώντας στην τουρκική διασπορά.

Γάζα: Η ισραηλινή πολιτική στη Γάζα συγκαταλέγεται επίσης στα κρίσιμα θέματα της ατζέντας Ερντογάν-Τραμπ. Ενώ η Τουρκία υπερασπίζεται ένα παλαιστινιακό κράτος με βάση τα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, ο Τραμπ είναι γνωστό ότι συνεχίζει να υποστηρίζει το Ισραήλ. «Το Ισραήλ θα είναι ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος», σχολιάζουν πολιτικοί αναλυτές στην Τουρκία.

Πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας: Ο διαμεσολαβητικός ρόλος της Τουρκίας και η διαδικασία της Κωνσταντινούπολης θα επανεξεταστεί κατά τη διάρκεια της συνάντησης. Ο Ερντογάν θα τονίσει την ανάγκη να συνεχιστούν οι διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου.

Ανατολική Μεσόγειος: Οι εξελίξεις στη Λιβύη και την Κύπρο, καθώς και η συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που υπογράφηκε μεταξύ ΗΠΑ και Νότιας Κύπρου, προκάλεσαν την αντίδραση της Άγκυρας. Ο φάκελος περιλαμβάνει επίσης τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας να αγοράσει συστήματα αεράμυνας από το Ισραήλ.

Θεολογική Σχολή Χάλκης: Μετά τη συνάντηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, η Θεολογική Σχολή αναμένεται να περιληφθεί στην ατζέντα της συνάντησης στον Λευκό Οίκο.

Σύμφωνα τέλος με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο Τραμπ σχεδιάζει να συζητήσει με τον Ερντογάν και θέματα που αφορούν την πυρηνική ενέργεια και συμφωνίες για ορυκτά.